İran doğalgazı kesti stok 20 gün gider

BOTAŞ'a göre doğalgaz arzında "sorun yok" ama.. Önlem alınmazsa, Silivri'deki gaz 20 gün sonra tükeniyor. Bakan Güler, Başbakan Erdoğan'dan yardım istedi. Son iki yıldır her kış yaşanan manzara verilen sözlere rağmen tekrarlandı ve İran Türkiye'ye verdiği gazı tamamen kesti. Rusya'nın gönderdiği gazda da azalma olması, BOTAŞ'ı çaresiz bıraktı. BOTAŞ yetkilileri, doğalgaz arzında "sorun yok" açıklaması yaparken, Silivri'de depolanan gazın önlem alınmaması halinde, en çok 20-25 gün yeteceğini hesaba katınca Enerji Bakanı Hilmi Güler, siyasi girişim için Başbakan Erdoğan'dan yardım istedi.

Sadi ÖZDEMİR

Botaş, İran'ın Türkiye'ye verdiği doğalgazı dün sabahtan itibaren tamamen kestiğini açıklarken, Enerji Bakanlığı Müsteşar Vekili Selahattin Çimen, bu kesinti nedeniyle yurt içinde herhangi bir bölgede gaz kesme riski olmadığını söyledi. Çimen, "Rusya Batı Hattı'nda da bir miktar azalma görülüyor ama bu da telafi edilebilir seviyede" dedi.

TÜRKİYE, her yıl olduğu gibi bu yıl da kış şartları ağırlaşınca 'doğalgaz arz' sorunu yaşamaya başladı. BOTAŞ'ın dün yaptığı açıklamaya göre, İran'ın Türkiye'ye verdiği doğalgaz dün sabahtan itibaren tamamen kesildi. İran bu kesinti öncesinde zaten "sert kış koşullarını ve Türkmenistan'dan gelen doğalgaz sevkiyatının durmasını" gerekçe göstererek Türkiye'ye ihraç ettiği gaz miktarını azaltmıştı.

10 MİLYAR METREKÜPLÜK ANLAŞMA: Türkiye, en büyük ikinci doğalgaz tedarikçisi olan İran'dan günlük yaklaşık 28-30 milyon metreküp doğalgaz alması gerekirken birkaç gündür sadece günlük 4-5 milyon metreküp doğalgaz alabiliyordu. Enerji Bakanlığı Müsteşar Vekili Selahattin Çimen, İran ile yıllık 10 milyar metreküplük 'gaz alım' anlaşması bulunduğunu ve bu ülkeden Türkiye'ye günlük ortalama 28.5 milyon metreküp gaz gelmesi gerektiğini belirterek, "Ancak gaz talebinin yükseldiği dönemlerde ne yazık ki sorun çıkıyor. Elbette bir takım mazeretleri var, ancak bunları söylemenin de pek anlamı yok. Biz muhataplarımıza gereken şeyleri anlatıyoruz" dedi.

İRAN YÜZÜNDEN KESİNTİ YOK: Müsteşar Vekili Selahattin Çimen, İran'ın Türkiye'ye taahhüt ettiği günlük doğalgaz miktarından çok daha azını vermesi ya da tamamen kesmesi nedeniyle yurt içinde herhang ibir bölgede gaz kesintisi yapmadıklarını söyledi. Çimen, "Şu anda İran Doğalgazı'nın kesilmesi nedeniyle herhangi bir bölgemize gaz verememe gibi bir durum yok. Son bilgilere göre Rusya Batı Hattı'ndan da bir miktar azalma olmuş onu da telafi edebiliyoruz" dedi.

YILLIK İHTİYAÇ 34 MİLYAR METREKÜP: Enerji Bakanlığı Mesteşar Vekili Selahattin Çimen şöyle konuştu: "Türkiye'nin yılda 33-34 milyar metreküplük doğalgaz tüketimi var. Yıl genelinde doğalgaz arzında sorunumuz yok. Çünkü yıllık ihtiyaç kadar alım sözleşmeleri zaten önceden yapılmış oluyor. Sadece telebin çok yükseldiği, tüketimin arttığı dönemlerde sıkıntlar ve buna bağlı tedirginlikler olabiliyor. Bu dönemlerde ciddi bir aksaklık olursa da spot piyasadan alım yapılır."

HER SENARYOYA HAZIRIZ: İran'ın doğalgaz sevkiyatını durdurmasının ya da Rusay Batı Hattı'ndaki azalışın önceden tahmin edilebilir olduğunu da söyleyen Müsteşar Vekili Selahattin Çimen şöyle konuştu: "Şu anda Türkiye'ye; İran'dan Rusya'dan ve Azerbaycan'dan doğalgaz geliyor. Rusya'dan iki hattan geliyor. Ayrıca Cezayir ve Katar gibi ülkelerden de LNG getiriyoruz. Silivri'de de depo yapmıştık ve burada tam kapasite çalışıyor. Bu deponun kapasitesi yıllık 1.6 milyar metreküptür ve gerektiğinde günde 13-15 milyon metreküp doğalgaz verebiliyor. Bizim yılın bu dönemleri için çok daha kötü şartları öngören senaryolarımız var ve onlara göre de hazırlıklıyız."

Depodaki gaz devreye girdi

BİR süredir kısıtlı gönderilen İran doğal gazının bu sabahtan itibaren tamamen kesildiği, ancak alınan tedbirlerle genel doğal gaz arzında bir sorun olmadığı bildirildi. Botaş yetkilileri, İran'dan bir süredir kısıtlı gelen gazın dün sabah kesilmesi üzerine gerekli tedbirlerin alındığını, yeni haliyle arz-talep dengesinin kurulduğunu ve gaz arzının şu an için sorunsuz devam ettiğini söylediler. Bu arada Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, dün soruları yanıtlarken, yaklaşık 10 günden beri aşırı soğuklar nedeniyle İran'dan gelen doğal gazda önemli miktarda düşüş yaşandığını, Ukrayna üzerinden gelen gazda da bir miktar azalma olduğunu söylemişti. Bakan Güler, "Şimdiye kadar sorunu kendi imkanlarımızla çözmeye çalıştık. İranlı bakan ve müsteşarlarla konuyu görüştük. Fakat devreye girmesi için, artık konuyu sayın Başbakanımıza istirham edeceğim. Depolarımızı devreye soktuk" demişti. Türkiye, en büyük ikinci doğal gaz tedarikçisi olan İran'dan normalde günlük yaklaşık 29 milyon metre küp aralığında doğal gaz alırken, son günlerdeki kısıntıyla bu miktar 4-5 milyon metre küpe kadar gerilemişti. Bu arada Türkiye, İran'ın haricinde Rusya'dan Mavi Akım ile Ukrayna, Romanya ve Bulgaristan üzerinden gelen Batı hattından gaz kullanıyor. Marmara Ereğlisi ve Aliağa'daki LNG terminallerine, özel gemilerle getirilen sıvılaştırılmış doğal gazla da, sisteme takviye sağlanabiliyor.

Boru hatlarında basınç hızlı düştü

İRAN'ın gazı azaltma ve sonunda da tamamen kesmesinden önce Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı, kesintinin boru hattında yapılan bakım çalışmalarından kaynaklandığını ve geçici olduğunu bildirmiş, İran Ulusal Doğalgaz Şirketi'nin yetkilisi Ebadullah Ghanbari ise "Hafta sonuna kadar Türkmenistan'dan gaz akışının yeniden başlayacağı yönünde" demişti. Konuyla ilgili yeni bir açıklama yapan İran Ulusal Gaz Şirketi yöneticilerinden Hassan Montazer-Torbati ise Reuters'a yaptığı açıklamada, "İhracatımız devam ediyor ancak soğuk hava nedeniyle, boru hattı ağımızdaki gaz basıncı keskin bir şekilde düştü. Basınç düştükçe bazı günlük kesintiler yaşanabiliyor. Yoksa, Türkiye'ye gaz ihraç etmek istemediğimiz için kesinti yapıyor değiliz."

Doğuda şimdilik sıkıntı yok

İRAN'ın Türkiye'ye verdiği doğalgazı, 'teknik' nedenlerle dünden itibaren tamamen kesmesi, doğalgazla ısınan Erzurum ve Erzincan'da sorun yaratmadı. İran'ın, Türkmenistan'dan gelen doğalgaz sevkıyatının durmasını gerekçe göstererek Türkiye'ye verdiği gazı kesmesi, şiddetli soğukların hüküm sürdüğü Doğu Anadolu Bölgesi'nde endişe yarattı. Ancak yetkililerin yaptığı açıklama, Erzurum ve Erzincan'daki doğalgaz abonelerinin yüreklerine su serpti. Açıklamada, "Türkiye'ye giren İran, Bakü- Tiflis- Ceyhan boru hatları, Erzurum ve Erzincan'dan geçiyor. Bu bakımdan Erzincan ve Erzurum'da İran'ın doğalgazı kesmesi hiçbir sorun yaratmaz" dedi.