Sayıştay'dan ek ders ücreti uyarısı! Zorunlu ders yükü dikkate alınmalı

Sayıştay, Dönem sonu (final) sınavlarının gerçekleştirildiği tarihlerde, haftalık ders yükü dikkate alınmaksızın öğretim elemanlarına ek ders ödemesinde bulunulmasını hukuka aykırı buldu.

Sayıştay kararında, Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü'nün 29.03.2017 tarihli ve 45516914-110.04.07-[831.107]-3111 sayılı görüş yazısına atıf yapılmıştır.

Mezkur yazıda, yıl sonu sınavlarının yapıldığı tarihlerin yarı yıl tatili ve yıl sonu tatilinin bir parçası olarak kabul edilme imkanının bulunmadığı, zira bu dönemde eğitim öğretim faaliyetinin bir parçası olan sınavlar devam ettiğinden, öğrenciler için tatilin henüz başlamadığı, bu sebeple de, bu yarı yıl/yıl sonu sınavlarının yapıldığı dönemlerde yapılacak olan ek ders ücretlerinin hesabında haftalık zorunlu ders yükünün dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir.

Kamu İdaresi Türü: Yüksek Öğretim Kurumları kararı

Yılı: 2019

Dairesi :8

Karar No: 211

İlam No: 92

Tutanak Tarihi: 13.4.2021

Kararın Konusu: Personel Mevzuatı ile İlgili Kararlar

Dönem sonu (final) sınavlarının gerçekleştirildiği tarihlerde, haftalık ders yükü dikkate alınmaksızın öğretim elemanlarına ek ders ödemesinde bulunulması

. Enstitüsü'nde, Üniversitece ilan edilen akademik takvime göre yapılan dönem sonu (final) sınavlarının gerçekleştirildiği tarihlerde, haftalık ders yükü dikkate alınmaksızın öğretim elemanlarına ek ders ödemesinde bulunulması sonucunda . TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin olarak;

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun "Çalışma esasları" başlıklı 36'ncı maddesinde;

".

Öğretim üyesi, kadrosunun bulunduğu yükseköğretim birimi ile sınırlı olmaksızın ve ihtiyaç bulunması halinde görevli olduğu yükseköğretim kurumunda haftada asgari on saat ders vermekle yükümlüdür. Öğretim görevlisi ise haftada asgari on iki saat ders vermekle yükümlüdür.

. Rektör, rektör yardımcısı, dekan, enstitü ve yüksek okul müdürlerinin ders verme yükümlülüğü yoktur. Başhekimler, dekan yardımcıları, enstitü ve yüksek okul müdür yardımcıları ve bölüm başkanları, bu madde hükümlerine göre haftada asgari beş saat ders vermekle yükümlüdür.

." hükmü yer almaktadır.

2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu'nun "Ek ders ücreti" başlıklı 11'inci maddesinde;

"2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 36'ncı maddesine göre haftalık okutulması mecburi ders yükü saati dışında, kısmi statüde bulunanlar dahil öğretim elamanlarına görev unvanlarına göre Maliye Bakanlığının görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen mecburi ve isteğe bağlı dersler ve diğer faaliyetler için bu ders ve faaliyetlerin haftalık ders programında yer alması ve fiilen yapılması şartıyla en çok yirmi saate kadar, ikinci öğretimde ise en çok on saate kadar ek ders ücreti ödenir. Yaz ve yarıyıl tatillerinde yapılan öğretim için verilecek ek ders ücretinin hesabında ders yükü dikkate alınmaz" denilmiştir.

16/9/2005 tarihli Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Genel Kurul Toplantısında alınan karar ile yürürlüğe konulan "Ders Yükü Tespiti ve Ek Ders Ödemeleri Usul ve Esasları"nın 1'inci maddesinin (a) bendinde;

"Yaz ve yarıyıl tatillerinde yapılan eğitim-öğretim faaliyetleri için ödenecek ek ders ücretinin tespitinde, haftalık ders yükünü doldurmuş olmak koşulu aranmaz."

(b) bendinde ise;

"Rektör, dekan, enstitü ve yüksekokul müdürleri için haftalık ders yükü zorunluluğu aranmaz, bunların yardımcıları ile bölüm başkanlarının haftalık ders yükü yukarıda belirtilen yükün yarısı kadardır." hükümlerine yer verilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında; öğretim elemanlarının ek ders ücretine hak kazanabilmeleri için, öncelikle (maaş karşılığı) vermekle yükümlü oldukları haftalık zorunlu ders yükünü doldurmuş olmaları gerekmektedir. Ancak, rektör, rektör yardımcısı, dekan, enstitü ve yüksekokul müdürlerinin ders verme yükümlülüğü bulunmadığından, bu görevleri ifa eden öğretim elemanlarında haftalık ders yükünü tamamlamış olma şartı aranmazken, başhekim, dekan yardımcısı, enstitü, yüksek okul müdür yardımcısı ve bölüm başkanı gibi idari görevleri yürüten öğretim elemanlarında bu yük haftalık beş saatle sınırlı tutulmuş bulunmaktadır.

Diğer taraftan, yarıyıl ve yaz tatili dönemlerinde ders yükü aranmaksızın yapılan her bir ders için ek ders ödemesi yapılması mümkün olmakla birlikte, final sınavlarının devam ettiği dönemde henüz yaz/yarıyıl tatili başlamamış olduğundan, bu dönemler için öğretim elemanlarına haftalık zorunlu ders yükünü tamamlamadan ek ders ücreti ödemesinde bulunulması mümkün değildir.

Nitekim, Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü'nün 29.03.2017 tarihli ve 45516914-110.04.07-[831.107]-3111 sayılı görüş yazısında da; yıl sonu sınavlarının yapıldığı tarihlerin yarı yıl tatili ve yıl sonu tatilinin bir parçası olarak kabul edilme imkanının bulunmadığı, zira bu dönemde eğitim öğretim faaliyetinin bir parçası olan sınavlar devam ettiğinden, öğrenciler için tatilin henüz başlamadığı, bu sebeple de, bu yarı yıl/yıl sonu sınavlarının yapıldığı dönemlerde yapılacak olan ek ders ücretlerinin hesabında haftalık zorunlu ders yükünün dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir.

Yapılan incelemede, . Enstitüsünde, dönem sonu sınavlarının gerçekleştiği tarihlerde haftalık zorunlu ders yükü dikkate alınmaksızın öğretim elemanlarına ek ders ödemesi yapılması neticesinde kamu zararına sebebiyet verildiği görülmüşse de, sorumluların kamu zararı hesap edilirken idari görevlerde bulunan öğretim elemanlarının haftalık zorunlu ders yükünün dikkate alınmadığı yönündeki ve final sınavları tarih aralığına ilişkin itirazları yerinde görüldüğünden, sorguda . TL olarak hesap edilen kamu zararının yargılama sırasında yapılan hesaplama neticesinde . TL olduğu anlaşılmış bulunmaktadır.

Diğer taraftan, sorumlularca kamu zararı hesabının, kişilere ödenen net tutarlar üzerinden hesaplanması gerektiği iddia edilmişse de, söz konusu mevzuata aykırı ödemelerin kurum bütçesinden brüt tutarlar üzerinden gerçekleştirilmesi nedeniyle, tazmin hükmünün de brüt tutarlar üzerinden verilmesi tabiidir. Zira, kişilerden yapılan kesinti tutarları Sayıştay yargısını ilgilendiren bir husus olmayıp, kişilerle ilgili vergi dairesi arasındaki çözülmesi gereken bir meseledir.

Sonuç itibarıyla, . Enstitüsü'nde, Üniversitece ilan edilen akademik takvime göre, dönem sonu sınavlarının yapıldığı tarihlerde, haftalık zorunlu ders yükü dikkate alınmaksızın öğretim elemanlarına ek ders ücreti ödenmesinden kaynaklanan . TL'nin;

Mevzuatına uygun olduğu anlaşılan (.-.) . TL'si hakkında ilişilecek bir husus bulunmadığına,

Mevzuata aykırı olduğu anlaşılan . TL'sinin ise;

. TL'sinin Harcama Yetkilisi (.) . ile Gerçekleştirme Görevlisi (.) .'ya,

. TL'sinin Harcama Yetkilisi (.) . ile Gerçekleştirme Görevlisi (.) .'e, müştereken ve müteselsilen,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun 53'üncü maddesi gereğince işleyecek faizleri ile ödettirilmesine, oy birliğiyle karar verildi.