Hangi Yemek Hangi İlin Sayıldı. İşte Tescil Listesi

Coğrafi işaret tescilli ürünlere son günlerde yenileri ekleniyor. Bu ürünlerin önemli bir kısmı da gıda kategorisinde yer alıyor. Son olarak bugün Kilis'in meşhur tatlısı cennet çamuru da tescilli lezzetler arasına girdi. Kaymaklı kırma künefe olarak da bilinen cennet çamuru fıstık, tereyağı, şeker ve tarçınla yapılıyor. Tescillendiği bugün açıklanan bir diğer lezzet de Milas'ın tepsi böreği. Milas'ın zeytinyağı da tescilli lezzetler arasında yer alıyor.

Peki başka hangi yöremizin hangi yemeği tescilli biliyor musunuz?

Ankara Döneri

Tescilli Ankara dönerinin etleri şehrin koyun yetiştiriciliği ile ünlenmiş olan ilçelerinde yetiştirilen belirli olgunluğa erişmiş kuzulardan elde edilir. Dönerin içine kesinlikle kıyma karıştırılmaz ve kuyruk yağı haricinde başka bir yağ kullanılmaz. Meşe odunu kömürü ateşinde yavaş yavaş pişen Ankara döneri yaprak şeklinde kesilir.

Adıyaman Etsiz Çiğ Köfte

Adıyaman’la özdeşleşen etsiz çiğ köfteye coğrafi işaret tescilini getiren, çiğ köftenin hammaddesi olan yarı sert bulgur, kırmızı ekmeklik buğdaydan üretilir. Adıyaman etsiz çiğ köftesinde, bu bulgurun kullanılma sebebi kolay yumuşaması ve daha kolay yoğurulmasıdır.

Afyon Sucuğu

Afyonkarahisar ilimizin ilk akla gelen ürünlerinden Afyon sucuğu Türkiye’nin ilk coğrafi işaret tescilli ürünlerindendir. Afyon Ticaret odası Afyon sucuğu için tescil başvurusunu 2003 yılında yaptı, süreç 2004’te sonuçlandı.

Adana Kebabı

Adana kebabının sırrı, doğal ortamında yetiştirilen koyunlardan elde edilen etlerle yapılmasında saklı. Adana kebabı pişirilirken de korlu meşe kömüründe pişirilir ve asla vantilatör kullanılmaz. Ayrıca et harcına ana malzemeleri dışında hiçbir madde katılmaz.

Burdur Şiş Köftesi

Burdur şiş köftesi eskiden dağlarda, dağ bitkileri ile yetişen keçilerden günümüzde ise keçi veya sığırın kaburga et kıymasından yapılır. Burdur şiş köftesinin içine hiçbir katkı maddesi konulmaz. Bu sebeple hazmı kolay bir yemektir. Twitter

Antalya Piyazı

Antalya dışında genelde salata olarak tüketilen piyaz Antalya’da ana yemek olarak yenir. Antalya piyazının tescillenen özelliği yapımında bolca kullanılan tarator sosu ve ana malzemesi olan sıra tipi kuru fasulyedir.

Nazilli Kar Helvası

Aydın’a has olan Nazilli kar helvasının ana maddesi olan karlar, Nazilli’ye bağlı yüksek dağ köylerinden doğal yollarla elde edilir. Bu karların vişne şurubu ile birleşmesiyle kar helvası oluşur.

Susurluk Ayranı

Tadı ve köpüğü ile ünlü Susurluk ayranının Balıkesir’e tescillenmesini sağlayan mayalanmış yoğurt ve az miktarda kullanılan tuzun uygun oranlarda karışımıdır. İki farklı yolla karıştırılır. İnsan gücü ile yüksekten kovayla dökülür veya bir makine yardımı ile hızlı bir şekilde yukarıdan aşağıya karıştırılır. Ayranın yoğurdun kendi yağı ve kaymağı ile yapılması köpük oluşmasında çok önemlidir.

Bolu Kızılcık Tarhanası

Bolu’ya tescillenen kızılcık tarhanası, kızılcık meyvesinin püresi, kırmızı ekmeklik buğday unu ve yemeklik iyotlu tuzun belli oranlarda karıştırılıp yoğrulması ile üretilir. Üretiminde yörede yetişen kızılcık meyvesi kullanılmalıdır. Tarhananın renginin kırmızıya yakın pembe olması için güneş görmeyen bir ortamda bez üstünde kurutulmalıdır.

İskilip Dolması

Çorum’da “saray yemeği” olarak da bilinen İskilip dolmasını pişirebilmek için bir usta yanında en az iki sene eğitim almak şarttır. Genelde düğünlerde yapılan bu yemeğin pişmesi çok uzun sürdüğü için açık alanda veya çok geniş, iyi havalandırması olan bir kapalı alanda yapılmalıdır.

İnegöl Köfte

Bursa’nın vazgeçilmez lezzetlerinden olan İnegöl köftenin tescillenmesinin sebebi pişmemiş köfte harcının kalıplarla şekillendirildikten sonra soğutulması ya da dondrulmasıdır.

Ezine Peyniri

Çanakkale’ye tescillenen Ezine peyniri tam yağlı, çeşitli büyüklükte, teneke tipi beyaz peynirdir. Doğal bitki örtüsü ile beslenen koyun, keçi ve ineklerden elde edilen sütlerin mevsimlere göre belirli oranlarla karıştırılmasıyla üretilir.

Abdigör Köftesi

Adını Ağrı Doğubayazıt’ta bulunan İshakpaşa Sarayı’nı yaptıran İshak Paşa'nın babası Çolak Abdi Paşa’dan alan Abdigör köftesi, mideyi rahatsız etmeme özelliğiyle "Anadolu'nun ilk diyet yemeği" olarak biliniyor. Doğubayazıt Abdigör Köftesinin diğer köftelerden farkı ve tescillenmesinin sebebi, sinirleri alınmış etlerin taş tezgahlarda macun hale gelene kadar saatlerce dövülerek şekillendirilmesidir.

Tava Ciğeri

Edirne bölgesinde “yaprak ciğeri” olarak da bilinen tava ciğerinin en önemli özelliği yörede yetiştirilmiş olan büyük baş hayvanlardan elde edilen karaciğer kullanılarak üretilmesidir.

Tavas Baklavası

Denizli’ye tescillenmiş olan Tavas baklavası özel günlerde imece usulü ile yapılarak kendine has geleneksel bir durum oluşturmuştur. Bu şerbetli hamur tatlısının el ile yenmesi tavsiye edilir.

Burma Kadayıf

Diyarbakır’a ait olan tescilli Burma kadayıfın yapımında sadeyağ kullanılır ve pişirme esnasında kullanılan üzüm pekmezi sayesinde burma kadayıf karamelize turuncu rengini alır.

Kadayıf Dolması

Erzurum’un tescilli tatlısı olan kadayıf dolması, tel kadayıfın içine dövülmüş ceviz konup, sarılarak dolma şekli verildikten sonra yumurtaya batırılarak kızartılması ve şerbetlenmesiyle oluşur

Cağ Kebabı

Oltu ilçesinin meşhur lezzeti cağ kebabının Erzurum’a tescillemesinin sebebi, kebapta kullanılan etin doğal ortamında beslenerek yetiştirilen koyunlardan elde ediliyor olması. Odun ateşinde yatay olarak pişirilen kebap ve “cağ” adı verilen küçük şişlerle kesilerek tabakta servis edilir.

Tulum Peyniri

Erzincan’ın tulum peynirinin özelliği doğal ortamlarında, geniş yaylalarda beslenen koyunlardan elde edilen sütünden, mayasından ve tuzundan geliyor.

Çibörek (Çiğ Börek)

Eskişehir’in tescilli lezzeti çibörek, un, su ve tuzdan oluşan hamurun dinlendirilip küçük yuvarlaklar halinde açıldıktan sonra içine hazırlanan harç malzemesi konulmasıyla, yağda pişirilerek yapılır.

Gaziantep Lahmacunu

Gaziantep lahmacununu diğer lahmacunlardan ayıran, yapımında zırh ile çekilmiş kuzu kıyma, sarımsak, maydanoz, biber ve çeşitli baharatlar kullanılmasıdır. Ayrıca diğer lahmacunlardan farklı olarak Gaziantep lahmacununda soğan yoktur. Taş fırında pişer ve üzerine 1 adet közlenmiş, soyulmuş patlıcan konularak servis edilir.

İzmir Kumrusu

İzmir’le özdeşmiş olan İzmir kumrusunda kullanılan ekmek, İzmirli fırıncı ustalarının eski yöntemlerle pek çok aşamayla imal ettiği kumru şekline benzetilen özel ekmeklerle yapılır.

Antakya Künefesi

Hatay’la özdeşleşmiş olan Antakya künefesi, Antakya yöresine ait tuzsuz inek peyniri, tel kadayıf, tereyağı ve şerbet ile yapılan bir tatlıdır. Bu lezzetimizin tescilinin Antakya’ya verilmesinin asıl sebebi kentte yetiştirilen ineklerin sütünden özel yöntemlerle üretilen Antakya tuzsuz peyniri ve künefenin pişirilme tekniğidir.

Geleneksel Türk Vişne Likörü

Geleneksel Türk Vişne Likörü, İstanbul’a tescillenmiştir. Özelliği diğer vişne likörlerinin aksine vişne aroması ve esansları yerine tamamen doğal vişnenin kendisinden yapılıyor olmasıdır.

İzmir Boyozu

İzmir’de Osmanlı döneminden beri üretilen boyoz, buğday unu, tuz ve su ile hazırlanan hamurun biçimlendirilerek pişirilmesi ile yapılır. Yıllar geçtikçe sadece İzmir’de bulunmasıyla akıllarda yer etmiş ve kendini benimseterek İzmir’e tescillenmiştir.

Muska Baklava

Kısa bir süre önce Eskişehir'in Sivrihisar ilçesine tescillenen muska baklava özellikle görüntüsüyle klasik baklavadan farklılaşır.

Daday Etli Ekmeği

Kastamonu’ya tescillenen Daday etli ekmeği, fırıncıların kendileri ve arkadaşları için, simit hamurunun içine kıyma, baharat ve soğan koyup ve köy ekmeği yapılan fırınlarında pişirmesiyle ortaya çıkan bir lezzet. Daday etli ekmeğinin farkı Kastamonu yaylalarında yetişen, doğal besinlerle beslenen büyük baş hayvanların etlerinden yapılması.

Maraş Dondurması

Maraş dondurması Kahramanmaraş keçilerinin ürettiği doğal keçi sütü ve salep kullanılarak Maraş dondurmacıları tarafından yapılır.

Kars Kaşarı

Sadece Kars’taki meralarda otlayan hayvanlardan elde edilen süt ile yapılır. Kars kaşarı mevsimlik olarak üretilir.

Salihli Odun Köftesi

Manisa’ya özgü Salihli odun köftesi pişirilirken sadece meşe odun ateşi kullanılmasıyla diğer köftelerden ayrılır. Özel harcı ve pişirme metodu ile Manisa’ya tescillenmiştir.

Kayseri Mantısı

Kayseri şehriyle özdeşleşen Kayseri mantısının tescillenmesini sağlayan özellikleri, malzemeleriyle hamurunun hazırlanması, biçim verilip açılarak içine kıyma koyulup tekniğine uygun katlanmasıdır.

İzmit Pişmaniyesi

Kocaeli’ye tescillenen İzmit pişmaniyesi ilk kez 1940 yılında Kocaeli Kandıra’da Mustafa Usta tarafından keşfedilmiştir. İzmit pişmaniyesi, İzmit’in havasına ve yapılış tekniğine bağlı olarak tat, koku, görünüş özellikleriyle diğer pişmaniyelerden ayrılır.

Ceviz Helvası

Ordu’nun Perşembe ilçesinde üretilen Ordu Perşembe ceviz helvası, içinde ceviz ve çöğen ekstraktının kullanılmasıyla diğer helvalardan ayrılan tescilli bir lezzettir.

Mersin Tantunisi

Mersin tantunisi yapılırken dana etinin yağlı kaburga kısmı ile pamuk yağı kullanılır. Bu özellikleri sayesinde tescillenen Mersin tantunisinin servisi sos olarak limon ile turunç suyu, içecek olarak da ayran veya şalgam suyu ile birlikte yapılır.

Milas Zeytinyağı

Muğla’nın Milas ilçesinde zeytin ağaçlarıyla çevrili bölgede bulunan fabrikalardaki üretim, hidrolik pres ve kontinü sistem ile yapılmaktadır. Milas’la özdeşleşen Milas zeytinyağı, Muğla’ya tescillenmiştir.

Sinop Nokulu

Sinop nokulu, açık alanda otlayan büyükbaş hayvanlardan elde edilen kıymanın ve serbest dolaşan tavukların yumurtladığı yumurtaların kullanılması ile hazırlanır. Farklılığı bu doğal malzemelerle yapılmasıdır.

Kaz Tiridi

Samsun kaz tiridi, kaz eti, bulgur pilavı, yufka ve ekmek ile hazırlanan yöresel bir yemektir. Yapımı uzun sürmektedir. Samsun’a tescillenmiştir ve kent ve çevresinde kış aylarının vazgeçilmez yemeğidir.

Büryan Kebabı

Siirt adı ile özdeşleşen Büryan kebabı 3 metre derinliğinde ve 1 metre çapındaki kuyu tandırlarda buharla pişirilir ve genellikle kahvaltıda yenir. Yaylada otlamış ve sütten kesilmiş kuzuların etiyle hazırlanan büryan kebabı ve bölgede “perive” ve “parev” olarak da bilinir.

Kilis Katmeri

Kilis katmeri Kilis’te yetişen keçi ve koyunlardan elde edilen kaymakların zar halinde açılan hamur içine konup yöreye özgü yöntemlerle katlanarak kare şeklinde kapatılıp sadeyağ ile yağlanması ile yapılır. Kilis kaymağı farkıyla Kilis’e tescillenmiştir.

Islama Köftesi

Adapazarı ıslama köftesi servis edilirken, tabağın altına yerleştirilen soslu ekmeği, bu yemeğe hem adını hem de tescil özelliğini verir. Islama köftesinin tescili Sakarya’ya ve verilmiştir.

Zile Pekmezi

Zile pekmezini diğer pekmezlerden ayıran içine yumurta, süt, yoğurt gibi malzemeler eklenerek kıvamının koyulaştırılması renginin ise beyaza yakın hale getirilmesidir. Zile pekmezi tadıyla ve adıyla Tokat’a tescillenmiştir.

Akçaabat Köftesi

Akçaabat köftesi, yüzde 100 Akçaabat’ta doğal ortamında yetişen sığır etlerinden yapılır. Doğada yetişen sığırların köfteye verdiği lezzet Akçaabat köftesini özelleştirir. Köfte Trabzon’a tescillenmiştir.

Tatlı Çorba

Tatlı çorba, Bayburt'un kısa zaman önce tescillenen bir lezzeti. Bir nevi aşure olan bu çorbanın içinde kuşburnu bulunur ve bölge halkı tarafından "kokoç çorba" diye de adlandırılır.