YÜRÜTMEYİ DURDURMA TALEPLİDİR
DAVACI : Türkiye Enerji, Maden, Petrol Metal ve Kimya Hizmetleri Kamu Görevlileri sendikası (Türk Enerji-Sen)
Erzurum Mahallesi Talatpaşa Bulvarı No:160 Cebeci-ANKARA
VEKİLİ : Av. İlhan KARA- Aynı adres
DAVALI : 1- Başbakanlık/ANKARA
2-Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü/İsmet İnönü Bulvarı Yücetepe / ANKARA
TEBLİĞ TARİHİ: 07.09.2014 tarihli resmi gazete
KONU : 07.09.2014 Tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren; “Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Mühendislik Sınav Atama Yönetmeliğinin; 4/c maddesinde geçen giriş sınavı ibaresinin,5.,6.,7., 8.,9.,10., 11., 12., sözlü sınava çağrı başlıklı 13., sözlü sınav başlıklı 14., giriş sınavı sonuçlarının ilanı ve itiraz başlıklı 15. Maddeleri ile, iptal davasına konu yönetmeliğin dayanağı niteliğindeki “Kamu görevlerine ilk kez atanacaklar için yapılacak sınavlar hakkında genel yönetmeliğin ek 8. Maddesi hükmünün savunma süresi beklenmeksizin davalı kurum bakımından öncelikle yürütmesinin durdurulması ve iptali talebinden ibarettir.
AÇIKLAMALAR
1-Türkiye Enerji-Sen 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikası Kanununun 19. maddesinin ‘ f ‘bendi uyarınca; “ Üyelerin idare ile ilgili doğacak ihtilaflarında, ortak hak ve menfaatlerinin izlenmesinde veya hukuki yardım gerekliliğinin ortaya çıkması durumunda üyelerini veya mirasçılarını, her düzeyde ve derecedeki yönetim ve yargı organları önünde temsil etmek veya ettirmek, dava açmak ve bu nedenle açılan davalarda taraf olmak hakkına sahiptir.” Ayrıca Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu, 18.06.2006 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanan 2005/1 E. ve 2006/1 K. Sayılı kararıyla 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu’nun 19'uncu maddesinin (f) bendi uyarınca kamu görevlileri sendikaları ve üst kuruluşlarının üyeleri hakkında tesis edilen bireysel (sübjektif) işlemlere karşı üyelerini temsilen dava açma ve bu nedenle açılan davalarda taraf olma hakkının bulunduğu yönünde hüküm tesis etmiştir.
2-Davalı kurum yönetmeliğinin iptali talep edilen 4/c maddesinde; Giriş Sınavı: Mühendis kadrolarına atanacakları belirlemek üzere, KPSS (B) sonuçlarına göre Genel Müdürlükçe belirlenen yeterli puanı alan adaylar arasında yapılan yazılı ve/veya sözlü bölümlerden oluşan sınavı, olarak tanımlanmıştır.
5. maddesinde; (1) Sınav Komisyonu, Genel Müdür veya Genel Müdürün görevlendireceği Genel Müdür Yardımcısının başkanlığında; aralarında Personel ve Eğitim Daire Başkanı yer almak kaydıyla ana hizmet birimlerinin daire başkanları ile bölge müdürleri arasından Genel Müdür tarafından belirlenecek dört üye olmak üzere toplam beş asıl üyeden oluşur. Ayrıca, Genel Müdür tarafından bu fıkrada belirtilenler arasından dört yedek üye tespit edilir ve asıl üyelerin herhangi bir nedenle Sınav Komisyonuna katılamamaları halinde yedek üyeler tespit sırasına göre Sınav Komisyonuna katılır.” İbaresine
6. maddesinde; Sınav Komisyonu, Giriş Sınavı ilanında yer alacak hususların tespit edilmesi, sınavın yapılması, itirazların incelenerek sonuçlandırılması ve sınavla ilgili diğer işlemlerin yürütülmesiyle görevli ve yetkilidir.(2) Sınav Komisyonu, üye tam sayısıyla toplanır ve oy çokluğu ile karar alır. Oylama sırasında çekimser oy kullanılamaz. Karara katılmayanlar karşı oylarını gerekçeleriyle birlikte belirtmek zorundadır. İbaresine,
7. maddesinde; 1) Genel Müdürlüğe ait mühendis kadrolarına Giriş Sınavı ile atama yapılır. Giriş Sınavı, kadro ve ihtiyaç durumuna göre Genel Müdürlükçe uygun görülen zamanlarda Sınav Komisyonu tarafından yapılır. Giriş Sınavının, yazılı ve sözlü olarak iki aşamalı veya yalnızca sözlü olarak yapılmasına Sınav Komisyonunca karar verilir.
(2) Sınav Komisyonu, uygun gördüğü takdirde yazılı sınavı Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi, Milli Eğitim Bakanlığı veya bu konuda uzmanlaşmış diğer kamu kurum ve kuruluşlarına da yaptırabilir. Bu durumda sınava ilişkin hususlar, Genel Müdürlük ile sınavın yaptırılacağı kuruluş arasında yapılan protokolle belirlenir. İbaresine
8. maddesinde; Giriş sınavı duyurusu; (1) Giriş Sınavına katılma şartları, sınavın şekli, sınav tarihi ve yeri, KPSSP3 asgari puanı, başvuru yeri ve tarihi, başvuru şekli, başvuruda istenecek belgeler, başvuru evrakının temin edileceği yerler, sınav konuları, atama yapılması planlanan kadro sayısı, sınıfı ve dereceleri ve gerekli görülen diğer hususlar sınav tarihinden en az otuz gün önce Resmî Gazete ile Türkiye genelinde tirajı yüksek günlük gazetelerden en az birinde yayımlanmak ve Genel Müdürlük ile Devlet Personel Başkanlığının internet sayfasında ilan edilmek suretiyle duyurulur. İbaresine,
9. maddesinde; giriş sınavı başvuru şartlarına, 10.maddesinde; giriş sınavı başvuru işlemlerine, 11. Maddesinde başvuruların değerlendirilmesine dair hükümlere,
12. maddesinde; (1) Giriş Sınavının yazılı olarak yapılması halinde soruların tamamı Giriş Sınavı duyurusunda belirtilen mesleki alan bilgisinden hazırlanır.
(2) Sınav sorularının hangi konulardan oluşacağı hususu sınav ilanında duyurulur.
(3)Yazılı sınavın değerlendirmesi yüz tam puan üzerinden yapılır. Sınavda başarılı sayılabilmek için en az yetmiş puan almak gerekir. İbaresine,
Sözlü sınava çağrı başlıklı 13. Maddesinde; “1) Yazılı sınavdan yüz tam puan üzerinden en az yetmiş puan alan adayların; yalnızca sözlü sınav yapılması halinde ise ilanda belirtilen KPSSP3 puan türünden en yüksek puandan başlamak üzere atama yapılması planlanan kadro sayısının üç katı kadar adayın isimleri (son sıradaki adaya eşit puan alanlar dâhil), sözlü sınav tarihi ve yeri de belirtilerek Genel Müdürlüğün internet sitesinde ilan edilir.” İbaresine,
Sözlü sınav başlıklı 14. Maddesinde; “ (1) Sözlü sınavda adaylar;
a) Giriş Sınavı ilanında belirtilen konular ve mesleki alan bilgisi ile birlikte Genel Müdürlüğün faaliyet alanıyla ilgili konular,
b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü,
c) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu,
ç) Genel yetenek ve genel kültür düzeyi,
d) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı,
esas alınarak (a) bendi için elli, (b) ila (d) bentlerinin tamamı için elli olmak üzere toplam yüz puan üzerinden değerlendirilir. Sınav Komisyonun her bir üyesi tarafından verilen puanlar ayrı ayrı tutanağa geçirilir ve üyelerin yüz tam puan üzerinden verdikleri notların aritmetik ortalaması alınarak personelin sözlü sınav puanı tespit edilir. Sözlü sınavda yüz üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılır. İbaresine,
Giriş sınavı sonuçlarının ilanı ve itiraz başlıklı 15. Maddesinde; (1) Sınav Komisyonu; Giriş Sınavının yazılı ve sözlü sınav olarak iki aşamalı yapılmasına karar verilmesi halinde, yazılı sınav notunun yüzde kırkı, KPSSP3 puanının yüzde otuzu ile sözlü sınav notunun yüzde otuzunu; Giriş Sınavının sadece sözlü sınav olarak yapılması halinde ise, sözlü sınav notu ile KPSSP3 puanının aritmetik ortalamasını esas alarak nihai başarı listesini hazırlar. Asıl ve yedek listelerinde sıralama yapılırken, adayların Giriş Sınavı puanının eşit olması halinde, Giriş Sınavı yazılı ve sözlü olarak iki aşamalı yapılmış ise, yazılı puanı yüksek olan adaya, yazılı puanının eşit olması durumunda KPSSP3 puanı yüksek olan adaya; Giriş Sınavı sadece sözlü olarak yapılmış ise, sözlü sınavı notu yüksek olan adaya, sözlü sınav notunun eşit olması durumunda ise KPSSP3 puanı yüksek olan adaya öncelik tanınır. Sınav Komisyonunun belirlediği başarı listesi Personel ve Eğitim Dairesi Başkanlığına gönderilir.
(2) Başarı listesi Genel Müdürlüğün ilan panosunda ve internet sayfasında ilan edilir. Ayrıca, başarılı olan adaylara sonuç yazılı olarak tebliğ edilir.
(3) Sınav sonuçlarının ilan edilmesinden itibaren beş gün içinde yazılı olarak Sınav Komisyonuna itiraz edilebilir. İtirazlar, Sınav Komisyonunca itiraz süresinin bitiminden itibaren yedi iş günü içinde ve yapılacak sözlü sınav var ise sınav tarihinden önce incelenerek karara bağlanır. İtiraz sonucu, adaya yazılı olarak bildirilir.
(4) Giriş Sınavında yetmiş ve üzerinde puan almış olmak, sıralamaya giremeyen adaylar için müktesep hak teşkil etmez. Sınavda başarılı olanların sayısı ilan edilen kadro sayısından daha az ise sadece başarılı olanlar sınavı kazanmış kabul edilir. Yedek listede yer almak, adaylar için daha sonraki sınavlar için kazanılmış hak veya herhangi bir öncelik hakkı teşkil etmez.” Hükmüne yer verilmiştir.
İptali talep edilen yönetmelik hükümlerinin dayanağı niteliğindeki; Kamu görevlerine ilk kez atanacaklar için yapılacak sınavlar hakkında genel yönetmeliğin ek 8. Maddesinde ise;
“Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ve Orman Genel Müdürlüğü mühendis kadrolarına, KPSS (B) grubu puan sırası dikkate alınarak, açıktan atama yapılacak kadro sayısının üç katına kadar belirlenecek adaylar arasından, yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınavdaki başarı sırasına göre ilgili Genel Müdürlüklerce atama yapılır.” Hükmü yer almaktadır. İptali talep edilen yönetmelik hükümleri ve dayanak niteliğindeki yönetmelik hükmü; idareye sübjektif değerlendirme imkanı veren, objektif kriterlerden uzak hükümler ihtiva etmekte olup, kariyer ve liyakat ilkesine uygun olarak ilerlemesi gereken idare örgütünün mesleğe başlama aşamasında bu ilkelerden uzak bir yapı arz etmesine, eşitsiz uygulamalara neden olmaktadır. Bu haliyle yönetmelik hükümleri açıkça hukuka aykırıdır ve iptali gerekir.
3- İPTALİ TALEP EDİLEN YÖNETMELİK HÜKÜMLERİ LİYAKAT İLKESİ İLE BAĞDAŞMAMAKTADIR
657 sayılı yasanın 3 üncü maddesinde, temel ilkeler belirlenmiş ve bunlar arasında yer alan liyakat ilkesi “devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmaktır” biçiminde tanımlanmıştır. Bu hükümle birlikte hiyerarşik yapı içeren devlet örgütünde, kamu hizmetine girmede, liyakatin esas alınması ve idarelerin bu ölçütü sağlama bakımından eşit şartlarda tercih imkânını sağlamakla yükümlü olduğu sonucu çıkmaktadır. Bu imkânı sağlarken idarelerin kamu görevlisi statüsüne gireceklerin hukuki güvenliklerini sağlamaları, hak kayıplarına engel olmaları esastır. Belirtilen durumda; iptal davasına konu olan yönetmelik hükümleri ile; dayanak niteliğindeki yönetmelik hükmü ile mühendislik kadrosuna atanacaklar için ÖSYM tarafından yapılan merkezi sınav olan Kamu Personeli Seçme Sınavı dışında; sözlü sınav, yazılı sınav esası getirilmiş, bu sınavların uygulaması bakımından ise; yine idarenin kendi bünyesinde oluşturduğu sınav komisyonuna takdir yetkisi verilmiş; yazılı ve/ veya sözlü bölümlerden oluşan ibaresi ile, idare bu yazılı ve sözlü sınavı birlikte yapabileceği gibi, sadece yazılı veya sadece sözlü sınav yapma gibi tercihte bulunma serbestisine sahip kılınmıştır. Nitekim davalı idarenin Mühendis alım ilanında KPSS(B) sınavı yanında sadece sözlü sınav yapılmasına yer verilmiş, idare sübjektif bir uygulamadan yana tavır koyarak sözlü sınavı esas alma yoluna gitmiştir.
4-İPTALİ TALEP EDİLEN YÖNETMELİK HÜKÜMLERİ DÜZENLİ İDARE İLKESİNE AYKIRIDIR
“İdarenin herkes için geçerli sürekli, soyut, nesnel genel hükümler içeren, uyulması zorunlu hukuksal işlemleri ‘idarenin düzenleyici işlemleri’ olarak adlandırılır. Davalı idare iptali istenen yönetmelik hükümleri ile, birbiri ile eşit olmayan, objektif değerlendirme imkanı sunmayan bir den çok yöntemle mesleğe kabul ve atama işlemi hakkı konusunda kendine takdir yetkisi tanımaktadır. Yönetmelik hükümleri ile KPSS(B) sınavı sonucu ile birlikte, dilerse sözlü sınav, dilerse yazılı sınav veya her ikisini birlikte yapma imkan ve serbestisi ortaya çıkmaktadır. Kaldı ki; Bir aday sadece sözlü sınavın idarece yöntem olarak tercih edildiği bir dönemde; sözlü sınav ve KPSSP3 notunun ortalaması alınarak başarı yönünden değerlendirilmekte, yazılı sınav ve sözlü sınavın yöntem olarak seçilmesi halinde ise, yazılı sınavın yüzde kırkı, KPSSP3 puanının yüzde otuzu ve sözlü sınav notunun yüzde otuzunun aritmetik ortalaması esas alınmaktadır. Üstelik yazılı veya sınava yine kurum bünyesinde teşekkül ettirilmiş, komisyon karar vermekte eğer yazılı sınav yapılacaksa buna ilişkin esasları ilan yoluyla belirleme yetkisi de yine komisyona tanınmaktadır. Bu durumda, her iki durumun bir birinden farklı olduğu, bir aday için daha kolay sübjektif değerlendirmeye esas yöntem söz konusu olmaktayken diğeri için daha zor ağırlaştırıcı şartlar ortaya çıkmaktadır. Kaldı ki; DSİ web sitesinde yayımlanan DSİ Mühendis alımı ilanında sözlü sınavla mühendis alınacağı ibaresine yer verilmiştir. 2014 yılı için böyle bir imkanı kullanan idarenin 2015 yılında; yazılı ve sözlü sınavın birlikte uygulanması veya sadece yazılı sınavın halinde idari istikrar ilkesinden bahsetmek mümkün olmadığı gibi, eşit olmayan iki farklı yöntemle mühendis olarak atanmış iki kişi söz konusu olacaktır.
Bu yönüyle iptali talep edilen düzenlemeler, hukuk devleti faaliyetlerinin belirli olması ilkesine aykırıdır. İdarenin işlemlerinin önceden görülebilir olması gerekir. İdare tüzük, yönetmelik gibi hükümleri idari metinlerle önceden objektif olarak düzenlemek veya sürekli uygulamaları ile hukuki istikrarı tesis etmek ve buna uymak zorundadır. Düzenle idare ilkesi olarak ifade bulan bu ilkenin kaynağı Anayasanın 10. Maddesinde yer alan eşitlik ilkesidir. İdare makamları tüm faaliyetlerinde eşitlik ilkesine uygun hareket etmek zorundadırlar. İdare serbest olduğu konularda dahi aynı veya benzer durumda olan kişi ve olaylar hakkında eşit uygulamayı sağlamak için objektif düzenlemeler yapmak zorundadır. İdarenin aksine tutumu düzenli idare ilkesine ve bu ilkenin dayandığı eşitlik ilkesine aykırıdır.
5-KAMU GÖREVİNE İLK KEZ ATANACAKLAR BAKIMINDAN KPSS PUANI DIŞINDA BİR UYGULAMANIN GETİRİLMESİNİN HUKUKA AYKIRILIĞI YARGI İÇTİHATLARI İLE İSTİKRAR KAZANMIŞTIR
Nesnel, somut bir nitelik arz eden merkezi sınavdan sonra her türlü öznel, sübjektif değerlendirmeye açık sözlü bir sınavın yönetmelik hükümleri ile esasa bağlanması, merkezi sınavın somut koşullarını etkisiz kılacaktır. Bu haliyle iptali talep edilen yönetmelik hükümleri hukuka aykırıdır.
Danıştay 12. Dairesi; 2013/8388E sayılı kararında aynı gerekçelere yer vererek, benzer bir dava hakkında yürütmeyi durdurma kararı vermiştir. Yine benzer bir davada; Danıştay 12. Dairesi; il özel idareleri ve belediyelere il özel idareleri ve belediyelerin kurdukları birliklere ve bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlara ait B grubu kadrolara atama yapılmasını ön gören 17.01.2007 tarihli Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılan Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerinin yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir. Danıştay 12. Dairesi 2007/412 sayılı Yürütmeyi Durdurma kararında; dava konusu yönetmelikle birlikte; il özel idareleri ve belediyelerin bunlara bağlı kuruluşlar ile kurdukları birliklerin ve döner sermayeli kuruluşların B grubu memur kadrolarına atanacaklar için ÖSYM tarafından yapılan merkezi sınav olan KPSS dışında yazılı ve sözlü olarak gerçekleştirilecek ikinci bir sınavın yapılmasının eşitlik ilkesine aykırı olduğu, bu durumun sübjektif değerlendirmelere neden yol açacağı gerekçesine yer verilmiş, memur atamalarında objektifliği tartışmasız olan merkezi sınav sonuçlarına göre yapılmasına yönelik sistemin geçerli olduğu mevcut dönemde ciddi bir aksama ve sorun ile karşılaşılmadığı”. Gerekçesine yer vermiştir.
YÜRÜTMEYİ DURDURMA TALEBİNİN AÇIKLAMASI:
Yukarıda izah ettiğimiz gerekçelerle; dava konusu yönetmelik hükümleri açıkça hukuka aykırıdır ve anılan statüye giren her çalışan yönetmelik yürürlükte kaldığı sürece hukuki güvenlikten yoksun sübjektif uygulamalara maruz kalacak; ilgililer bakımından telafisi imkânsız zararlar devam edecek ve bu nedenle; açılacak davalar dolayısıyla; mahkemeler gereksiz dava yoğunluğu ile karşı karşıya kalacaklardır. Nitekim davalı idare DSİ hukuka aykırı yönetmelik hükümlerini uygulamaya sokmuş ve kurum internet sayfasında yayımlanan ilan vasıtası ile sözlü sınavla mühendis alımına başlamıştır.
NETİCE VE TALEP:
Yukarıda izah edilen ve yüce mahkemenizce de re’sen dikkate alınacak nedenlerden dolayı; 07.09.2014 Tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren; “Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Mühendislik Sınav Atama Yönetmeliğinin; 4/c maddesinde geçen giriş sınavı ibaresinin,5.,6.,7., 8.,9.,10., 11., 12., sözlü sınava çağrı başlıklı 13., sözlü sınav başlıklı 14., giriş sınavı sonuçlarının ilanı ve itiraz başlıklı 15. Maddeleri ile, iptal davasına konu yönetmeliğin dayanağı niteliğindeki “Kamu görevlerine ilk kez atanacaklar için yapılacak sınavlar hakkında genel yönetmeliğin ek 8. Maddesi hükmünün savunma süresi beklenmeksizin öncelikle yürütmesinin durdurulması ve iptaline, yargılama ücretleri ve vekalet ücretinin davalı kurum üzerinde bırakılmasına karar verilmesini saygılarımla dilerim.
Av. İlhan KARA
Türk Enerji-Sen Vekili
EKLER
1- Dava konusu yönetmelik hükümleri
2- Sınav İlanı
3- Danıştay 12. Dairesi
4- Onaylı Vekaletname