İçişleri Bakanlığından:
YABANCI ÜLKE ADLÎ VEYA İDARÎ MAKAMLARINCA VERİLEN
KARARLARIN NÜFUS KÜTÜĞÜNE TESCİLİ
HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yabancı ülke adlî veya
idarî makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut
olup olmadığının tespitine ilişkin verilen kararların aile kütüğüne
tescilini düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, yabancı ülke adlî veya idarî
makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup
olmadığının tespitine ilişkin verilen kararların aile kütüğüne tescil
edilmesine ilişkin usul ve esas hükümlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 25/4/2006 tarihli ve 5490
sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 27/A maddesine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Aile kütüğü: Nüfus olaylarına ilişkin kayıtların
kâğıt veya elektronik ortamda tutulduğu kütüğü,
b) Bakanlık: İçişleri Bakanlığını,
c) Başvuru formu: Yabancı ülke adlî veya idarî
makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının
tespitine yönelik olarak verilen ve verildiği ülke hukukuna göre usulen
kesinleşmiş kararların aile kütüğüne tesciline ilişkin form dilekçeyi,
ç) Dış temsilcilik: Türkiye Cumhuriyetinin kararın
verildiği yabancı ülkelerde bulunan büyükelçiliğini, başkonsolosluğunu veya
konsolosluk ajanlığını,
d) Genel Müdürlük: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri
Genel Müdürlüğünü,
e) İl müdürlüğü: İl nüfus ve vatandaşlık
müdürlüğünü,
f) Kanun: 25/4/2006 tarihli ve 5490 sayılı Nüfus
Hizmetleri Kanununu,
g) Karar: Yabancı ülke yetkili adlî veya idarî
makamlarınca yabancı ülkede verilmiş olan boşanmaya, evliliğin butlanına,
iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin verildiği ülke
hukukuna göre usulen kesinleşmiş ve Türk kamu düzenine açıkça aykırı
bulunmayan kararları,
ğ) Kariyer memuru: Dışişleri Bakanlığında görevli
meslek memurları ile konsolosluk ve ihtisas memurlarını,
h) Nüfus kütüğü: Aile kütüğü, özel kütük ve
yedeklerinden oluşan kayıtların tümünü,
ı) Vekâletname: Türk yetkili makamları tarafından
usulüne uygun olarak düzenlenen veya yabancı yetkili makamlarca düzenlenip
usulüne göre onaylanan temsil yetkisini kapsayan fotoğraflı özel belgeyi,
i) Vekil: Türk yetkili makamlarınca usulüne uygun
olarak düzenlenen veya yabancı yetkili makamlarca düzenlenip usulüne göre
onaylanan vekâletnameye göre tescil konusunda kendisine yetki verilen Türk
vatandaşını veya yabancı gerçek kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Başvuru, İnceleme Komisyonu, Tescil ve Komisyon
Kararına Karşı Başvuru
Başvuru
yapılacak merciler
MADDE 5 – (1) Başvurular, kararın verildiği ülkedeki dış
temsilciliklere, yurt içinde ise taraflardan birinin yerleşim yeri il
müdürlüğüne; Türkiye’de yerleşim yeri yoksa Adana, Ankara, Antalya, Bursa,
Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Konya,
Kahramanmaraş, Samsun, Siirt, Sivas, Trabzon, Şanlıurfa ve Van il müdürlüklerinden
birine yapılır.
Başvuru
usulü
MADDE 6 – (1) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca
verilen kararların aile kütüğüne tesciline ilişkin başvurular; taraflarca
bizzat, kanuni temsilcileri veya vekilleri aracılığıyla yapılır. Başvuru esnasında tarafların yetkili merci
huzurunda birlikte hazır olması zorunlu olmayıp, taraflar başvurularını
aynı anda birlikte veya ayrı zamanlarda yapabilir. Ayrı ayrı müracaat
edilmesi halinde her iki müracaat arasındaki süre doksan günü geçemez.
(2) Tek taraflı irade beyanı ile gerçekleşmiş
boşanmalar hariç, evliliği sona ermiş kişilerin tescil talebi öncesinde
ölmüş olmaları durumunda, yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca
boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının
tespitine ilişkin verilen kararların aile kütüğüne tescil talebi hukuki
yararı bulunanlar tarafından yapılabilir.
Başvuruda
gerekli belgeler
MADDE 7 – (1) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca
verilen kararların aile kütüğüne tesciline ilişkin başvurularda aşağıda
belirtilen belgelerin ibraz edilmesi zorunludur:
a) Başvuru Formu,
b) Aile kütüğüne tescili talep edilen usulüne göre
onaylanmış kararın aslı ile noter veya dış temsilcilik tarafından
onaylanmış veya ilgili ülkenin yetkili makamı tarafından Apostil şerhi
tatbik edilerek onaylanmış Türkçe tercümesi,
c) Adli veya idari makam kararında kesinleşme şerhi
yok ise kararın verildiği ülke kanunlarına göre kesinleştiğine dair
onaylanmış belge veya yazının aslı ile noter veya dış temsilcilik
tarafından onaylanmış veya ilgili ülkenin yetkili makamı tarafından Apostil
şerhi tatbik edilerek onaylanmış Türkçe tercümesi,
ç) Kimlik veya pasaport fotokopileri, taraflardan
biri yabancı ise kimlik veya pasaportların noter tasdikli Türkçe
tercümeleri,
d) Vekil aracılığı ile yapılacak müracaatlarda
noter tarafından düzenlenen fotoğraflı özel vekâletnamenin aslı veya
onaylanmış aslına uygun örneği.
(2) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca
verilen kararlarla ilgili daha önce Türk mahkemelerinde açılmış ve halen
görülmekte olan dava dosyası bilgileri ile varsa kararların daha önce Türk
mahkemelerince kesin hükme bağlanmış olduğuna ilişkin mahkeme kararının
aslı veya fotokopisi ya da Türk mahkemelerinde halen devam eden bir dava
yahut tanımanın Türk mahkemelerince evvelce reddedildiğine dair karar
bulunmadığı yönünde adli makamlardan alınan belge başvuru formuna eklenir.
(3) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca
verilen kararların aile kütüğüne tescil edilmesi başvurusunda bulunanlara,
başvurunun alındığına dair tarih ve sayı içeren bir belge verilir.
(4) Başvuruda alınan belgelerde eksiklik tespit
edilenlere, belgedeki bu eksikliklerin tamamlanması için doksan günlük süre
verilir. Bu süre içinde eksik belgelerin tamamlanmaması halinde başvuru
reddedilir.
Başvuru
inceleme komisyonu
MADDE 8 – (1) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca
verilen kararların aile kütüğüne tescil işlemlerini yapmak üzere, dış
temsilciliklerde ve Bakanlıkça belirlenen il müdürlüklerinde komisyonlar
oluşturulur.
(2) Bakanlıkça belirlenen il müdürlüklerinde
komisyon; valinin onayı ile ilgili vali yardımcısı başkanlığında, il nüfus
müdürü, iki ilçe nüfus müdürü ve hukuk formasyonuna sahip kamu
görevlisinden oluşur.
(3) Dış temsilciliklerde komisyon ilgili
büyükelçilik veya başkonsolosluk tarafından oluşturulur. Dış temsilciliklerce
oluşturulacak komisyonun başında misyon şefi bulunmak kaydıyla komisyonu
oluşturacak kişi sayısı ve unvanları misyon şefinin takdirindedir. Dış
temsilciliklerde misyon şefi komisyona başkanlık etme yetkisini bir kariyer
memuruna devredebilir.
Komisyonun
çalışma usul ve esasları
MADDE 9 – (1) Komisyonun sekretarya hizmetleri dış
temsilcilikler ve il müdürlükleri tarafından yürütülür.
(2) Kararlar toplantıya katılanların oy çokluğu ile
alınır. Oylamada eşitlik olması halinde başkanın taraf olduğu görüş kabul
edilir. Karara katılmayan komisyon üyesi gerekçesini yazılı olarak
belirtir.
(3) Komisyon, gündem olması halinde en geç on beş
gün içinde toplanır. Komisyonun toplanacağı tarihler, komisyon başkanınca
iş yoğunluğuna göre belirlenir.
(4) Komisyon, yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca
verilen kararların aile kütüğüne tescilinin yapılıp yapılamayacağını
mevzuat doğrultusunda inceler, karar verir ve sonucu ilgili taraflara ve il
müdürlüğüne bildirir. Bu işlemler için, Genel Müdürlük tarafından aynı
karara dayalı mükerrer başvuruları önlemek amacıyla elektronik ortamda bir
kayıt sistemi oluşturulur.
(5) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca
verilen kararlarda; velayet, iştirak nafakası, çocuk ile kişisel ilişki
kurulması, mal rejimi ve tazminat gibi tenfize konu olan hüküm bulunması
halinde, karar komisyonca boşanma, evliliğin butlanı, iptali ve mevcut olup
olmadığının tespiti yönünden kabul edilir, incelenir, karar verilir ve
sonucu ilgili taraflara ve il müdürlüğüne bildirilir. Komisyon kararı,
yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen kararlardaki velayet,
iştirak nafakası, çocuk ile kişisel ilişki kurulması, mal rejimi ve
tazminat gibi tenfize konu olan hükümler bakımından bir sonuç doğurmaz.
Komisyon kararına esas yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen
kararlardaki velayet, iştirak nafakası, çocuk ile kişisel ilişki kurulması, mal rejimi ve
tazminat gibi tenfize konu olan hükümler için taraflarca, 27/11/2007
tarihli ve 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun
uyarınca görevli ve yetkili mahkemelere kararın tanınması veya tenfizi için
dava açılabilir.
(6) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca
verilen kararla ilgili Türkiye’de açılmış ve halen devam eden veya
reddedilmiş dava bulunuyorsa başvuru reddedilir.
(7) Türk kamu düzenine açıkça aykırı olan kararlar
gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilir.
Tescil
MADDE 10
– (1) Komisyonda tescile yönelik
verilen kararlar dış temsilcilikler veya il müdürlüklerince yedi gün içinde
aile kütüklerine tescil edilir.
(2) Komisyonca, yabancı ülke yetkili adlî veya
idarî makamlarınca verilen kararların tesciline karar verilmesi halinde;
boşanma, evliliğin butlanı, iptali veya mevcut olup olmadığı kararlarının
tarihi, kesinleşme tarihi olarak kabul edilir.
Tescili
reddedilen kararların Türkiye’ de tanınması
MADDE 11
– (1) Yabancı ülke yetkili adlî
veya idarî makamlarınca verilen kararların tesciline ilişkin başvurunun
komisyonca reddedilmesi halinde; 5718 sayılı Kanun uyarınca yetkili aile
mahkemelerine kararın tanınması veya tenfizi için dava açılabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Formların
hazırlanması
MADDE 12
– (1) Yabancı ülke adlî veya idarî
makamlarınca verilen kararların uygulanmasında kullanılacak olan, başvuru
formu ve ihtiyaç duyulacak diğer belgeleri hazırlamaya ve gerekli
değişiklikleri yapmaya Genel Müdürlük yetkilidir.
Düzeltme
kararı
MADDE 13
– (1) Komisyonca verilen
kararlarda veya tescil işlemlerinde maddi bir hata bulunduğunun sonradan
anlaşılması halinde talep üzerine veya resen kararı veren komisyonca
düzeltme kararı alınır.
(2) Düzeltme kararları tarafların başvuru formunda
yer alan adreslerine yazılı olarak bildirilir.
Adlî veya
idarî makamlarca verilen kararlar ile vekâletnamelerin tasdik işlemleri
MADDE 14
– (1) Yabancı devlet makamlarınca
hazırlanan resmî belgelerin Türkiye’de bu vasfı taşıması, belgenin
verildiği devletin yetkili makamı veya ilgili dış temsilcilik tarafından
onaylanmasına bağlıdır.
(2) Türkiye’nin taraf olduğu milletlerarası sözleşmelerin
yabancı resmî belgelerin tasdiki ile ilgili hükümleri saklıdır.
Başvuru
formu ve kararların kaydı
MADDE 15
– (1) Dış temsilcilikler ve il
müdürlüklerine ibraz edilen; karar, başvuru formu ve ekleri kayıt altına
alınır ve başvuru sahibine evrakın tarih ve sayısını gösterir teslim fişi
verilir.
Tereddütlerin
giderilmesi
MADDE 16
– (1) Bu Yönetmeliğin uygulanması
sırasında ortaya çıkan tereddütlerin giderilmesinde Genel Müdürlük
yetkilidir.
Hüküm
bulunmayan haller
MADDE 17
– (1) Bu Yönetmelikte hüküm
bulunmayan hallerde; Kanun ile 23/11/2006 tarihli ve 26355 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin
Yönetmelik hükümleri doğrultusunda işlem yapılır.
Yürürlük
MADDE 18
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
İçişleri Bakanı yürütür.
|