Yeni TCK'nın ?iyi hal' indirimi mahkemenin yükünü artıracak
Yeni Türk Ceza Kanunu (TCK) yürürlüğe girince daha önce karara bağlanan binlerce dava mahkemeler tarafından tekrar elden geçirilecek.
Özellikle TCK'nın 59. maddesindeki ?iyi hal indirimi' oranının artırılması nedeniyle çok sayıda mahkumun lehteki bu düzenlemeden yararlanmak için mahkemelere başvurması bekleniyor. Bu arada yeni TCK ile ceza sürelerinde indirim yapılan suçlar nedeniyle mahkemelere başvuran yaklaşık 4 bin mahkum tahliye oldu. Tahliye edilenlerin büyük bölümünü gasp, yasadışı örgüte üyelik, hırsızlık ve adam öldürme suçlarından cezaevlerine giren mahkumlar oluşturuyor.
Konuyla ilgili değerlendirme yapan Yargıtay üyeleri ve hakimler, bu başvurular üzerine mahkemelerin yeniden duruşma yaparak karar vermesi gerektiğini belirtiyor. Yürürlükteki yasada iyi hal nedeniyle ceza süresi 6'da 1 oranında indirilebiliyor.
1 Nisan 2005'te yürürlüğe girecek olan yeni ceza kanunuyla bu oran 5'te 1'e çıkarıldı. Yani 30 yıl ceza alan bir mahkumun cezasında iyi hal gerekçesiyle eski kanuna göre 5 yıl indirim yapılabilirken, yeni yasayla 6 yıl indirim yapılabilecek. Bu yeni düzenlemenin hükümlülerin lehine olması nedeniyle daha önce iyi hal indiriminden yararlanmış olan kişiler de haklarında mahkumiyet kararı veren mahkemelere başvurarak bu indirimin yeni yasa uyarınca artırılmasını isteyebilecek.
Mahkemelerin, mahkumların iyi halinin devam edip etmediğini tespit edebilmek için yeniden duruşma yaparak karar vermeleri gerektiği belirtiliyor. Bu kapsamda binlerce başvuru yapılması beklendiği için ceza mahkemelerinin iş yükünde önemli bir artış meydana gelecek. Halen yürürlükte bulunan TCK'nın 59. maddesine göre kanuni hafifletici sebeplerden farklı olarak mahkemelerin iyi hal gibi takdiri sebeplerle cezayı indirmeleri durumunda müebbet hapis cezası yerine 30 yıl ağır hapis cezası verileceği belirtiliyor.
Diğer cezalarda ise 6'da 1'den fazla olmamak üzere indirim yapılabileceği öngörülüyor. Yürürlüğe girecek olan yeni Türk Ceza Kanunu'nun 62. maddesine göre fail yararına cezayı hafifletecek takdiri nedenlerin varlığı halinde, müebbet hapis cezası yerine yirmi beş yıl hapis cezası verileceği hükme bağlanıyor. Mahkeme, takdiri indirim nedeni olarak, failin geçmişi, sosyal ilişkileri, suç fiilinden sonraki ve yargılama sürecindeki davranışları, cezanın failin geleceği üzerindeki muhtemel etkileri gibi hususları göz önünde bulunduracak.
zaman