Sigara içen öğrenci cezasını kendi ödeyecek

4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun kapsamında "15 yaş üzeri öğrencilere uygulanacak cezai müeyyideler hakkında MEB Hukuk Müşavirliği görüş yazısı yayınlamıştı. Bu görüş yazısına göre; 15?18 yaş arası (bitirmemiş) öğrencilerin okulda sigara içmeleri halinde reşit yaşta olmamaları nedeniyle verilecek para cezası 1/3 oranında indirime tâbi tutularak uygulanacak, para ceza ise velileri tarafından ödenecek. Buna göre 18 yaşından büyük öğrenciler ise cezanın tamamını ödeyeceklerdi. Bu durumu ?Öğrenciye sigara cezası 1/3 oranında uygulanacak? haberimizde vermiştik.

Milli Eğitim Bakanlığı 18.03.2010 tarihli ve 811 sayılı yazısı ile durumu Sağlık Bakanlığı

Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğüne sormuş, Sağlık Bakanlığı Hukuk Müşavirliğinin 20.05.2010 tarihli ve 13840 yazılarına istinaden Sağlık Bakanlığı

Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Adalet Bakanlığı ile yapılan yazışmalar neticesinde 25.10.2010 tarih ve 45641 sayılı yazıları ile yeni durumu ilgili birimlere bildirmiştir.

Buna göre 15?18 yaş arası (bitirmemiş) öğrencilerin okulda sigara içmeleri halinde reşit yaşta olmamaları nedeniyle verilecek para cezası 1/3 oranında indirime tâbi tutularak uygulanacak, para cezasının velileri tarafından ödenmesi uygulaması son bularak direkt olarak ceza sorumluluğunun şahsi olduğu ve kimsenin başkasının fiilinden dolayı sorumlu tutulamayacağı düzenlenmiş olduğundan, verilecek idari para cezasının doğrudan 15?18 yaş arası çocuklara verilecek.

Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 13/09/2010 tarih ve 14714 sayılı ?15?18 yas arası çocuklara 4207 Sayılı Kanun'un uygulanması? konulu yazılarında; ? Bilindiği üzere 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun'un ikinci maddesine aykırı davrananlar 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 41 inci maddesi hükümlerine göre cezalandırılmaktadır.

5326 sayılı Kabahatler Kanununun 11. Maddesinde "Fiili işlediği sırada on beş yaşını doldurmamış çocuk hakkında idari para cezası uygulanmaz" hükmü yer almakta, ancak 15?18 yaş arası çocukların 4207 sayılı Kanunun ikinci maddesine aykırı davranmaları durumunda herhangi bir ceza indirimi uygulanıp uygulanmayacağı ve cezanın kime kesileceği hususlarında açıklık bulunmamaktadır.

Bu kapsamda 4207 sayılı Kanunun 15?18 yaş arası çocuklara uygulanmasında oluşan tereddütlerin giderilmesi amacıyla Adalet Bakanlığı ile yapılan yazışmalar neticesinde oluşturulan görüş aşağıda belirtilmiş olup; Kanunun uygulanmasında belirtilen hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.

4207 Sayılı Kanunun "Ceza hükümleri" kenar başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında "Bu Kanunun 2 nci maddesinin birinci ve dördüncü fıkralarında belirtilen alanlarda tütün ürünleri tüketenler ile 3 üncü maddenin ikinci fıkrasına aykırı hareket edenler, 30.03.2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 39 uncu maddesi hükümlerine göre; 3 üncü maddenin on ikinci fıkrasına aykırı hareket edenler Kabahatler Kanununun 41 inci maddesi hükümlerine göre cezalandırılır." hükmü yer almaktadır.

5326 sayılı Kabahatler Kanununun "Hukuka uygunluk nedenleri ile kusurluluğu ortadan kaldıran nedenler" kenar başlıklı 12 inci maddesinin birinci fıkrasında ise "Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, Türk Ceza Kanununun hukuka uygunluk nedenleri ile kusurluluğu ortadan kaldıran nedenlere ilişkin hükümleri, kabahatler bakımından da uygulanır." hükmü mevcuttur.

Bahse konu düzenleme ile atıf yapılan 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun "Yaş küçüklüğü" başlıklı 31 inci maddesinin üçüncü fıkrasında "Fiili işlediği sırada on beş yaşını doldurmuş olup da on sekiz yaşını doldurmamış olan kişiler hakkında suç, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektirdiği takdirde ons ekiz yıldan yirmi dört yıla; müebbet hapis cezasını gerektirdiği takdirde oniki yıldan on beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Diğer cezaların üçte biri indirilir ve bu halde her fiil için verilecek hapis cezası oniki yıldan fazla olamaz." hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, aynı Kanunun "Ceza sorumluluğunun şahsiliği" başlıklı 20 nci maddesinin birinci fıkrasında ise "Ceza sorumluluğu şahsidir. Kimse başkasının fiilinden dolayı sorumlu tutulamaz." hükmü bulunmaktadır.

Anılan Kanun hükümleri birlikte değerlendirildiğinde,

a)5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 20 nci maddesinde ceza sorumluluğunun şahsi olduğu ve kimsenin başkasının fiilinden dolayı sorumlu tutulamayacağı düzenlenmiş olduğundan, verilecek idari para cezasının doğrudan 15?18 yaş arası çocuklara verilmesinin,

b)5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 12 nci maddesi uyarınca, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 31' inci maddesinin 15?18 yaş arası çocuklarda uygulanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.? açıklamasında bulunuldu.

Ahmet Kandemir

Memurlar.net Öğretmenler Bölüm Sorumlusu