Yeniden çalışmaya başlayacak olan emekli kamu personeli dikkat!
Bu konuyu yıl içerisinde birden fazla kez ele aldık. Ama otomatik olarak tespit sağlayan bir düzenleme olmadığı için yeniden ele alma gereği duyuyoruz. Bir kamu kurumunda yeniden çalışmaya başlayacak emekli kamu görevlileri (örneğin aile hekimleri), çalıştıklarını mutlaka SGK'ya bildirmelidir. Aksi halde aradan 5 yıl geçse de, kesilmesi gereken ama ödenen maaşlar geriye doğru istenebilmektedir.
ÖZET:
1- Emekli bir kamu personeli kamuda çalışmaya başlarsa emekli aylığı kesilmelidir. Bu kesilmenin sağlanması için ya çalıştıracak kamu kurumunun ya da kişinin SGK'yı habedar etmesi gerekir. Detaylı dosya için tıklayınız.
2- Emekli kamu personeli özel sektörde veya kendi nam hesabına çalışırsa, emekli aylığı kesilmemektedir. Detaylı bilgi için tıklayınız.
EMEKLİ BİR SAĞLIK PERSONELİ AİLE HEKİMİ OLARAK ÇALIŞMAYA BAŞLARSA
Memurlar.net olarak daha önce açıkladığımız dosyalarda, emekli olan kamu personelinin yeniden kamu kurumlarında çalışmaya başlamaları halinde emekli aylıklarının kesileceğini belirtmiştik.
Ama emekli aylığının kesilmesi şuan otomatik olarak yapılamamaktadır. Bu ya kişilerin kendisinin bilmesi ya da çalıştıran kamu kurumunun bilmesi gerekmektedir.
SİTEMİZE GELEN BİR SORU
Ben birkaç sene önce sosyal hizmetlerde doktor olarak çalışmaktaydım ve emekli oldum. Emekli aylığım bağlandı. Daha sonra sağlık bakanlığında açılan aile hakimliği kadrosundan yararlanarak aile hekimliğine başladım.Yaklaşık 2 senedir devam ediyorum.Ama bugün evime bir kağıt geldi ve kağıtta aynen şu şekilde yazıyor ; "..... emekli aylığı almakta iken göreve girme nedeniyle 30/10/2010 tarihinden itibaren aylığınız kesilmiş olup 01/11/2010-31/12/2012 dönem aylıkları ilgili olarak 42.458,94TL ile 09/10/2012 tarihi itibariyle yasal faiz miktarı 67,66TL olmak üzere 42.526,60TL adınıza borç çıkarılmıştır...."
Çalışırken emekli maaşı alınmıyormuş bunu daha bugün öğreniyorum.Madem alınmıyorsa neden yatırdılar.15 gün içinde ödemem gerekiyormuş.
AÇIKLAMA
Personel çalıştıracak bir kamu kurumunun, çalıştıracağı kişinin emekli bir kamu personeli olup olmadığına dikkat etmesi gerekmektedir. Çalıştırılacak kişi emekli bir kamu personeli ise durum SGK'ya bildirilmeliki, kişinin emekli aylığı kesilsin ve bu kişi mağdur olmasın
Aylığın kesileceğini belirten hüküm 5335 sayılı Kanunun 30. maddesinde düzenlenmiştir. İlgili madde şu şekildedir:Madde 30- Cumhurbaşkanı tarafından atananlar, Başbakan tarafından
atananlar, Bakanlar Kurulu kararı veya müşterek kararnameyle atanan veya görevlendirilenler,
Türkiye Büyük Millet Meclisince yapılan seçimler sonucunda görev verilenler
ile yükseköğretim kurumlarının öğretim üyeliklerine ve Sağlık Bakanlığının tabip
ve uzman tabip kadrolarına yapılacak atamalar hariç olmak üzere, herhangi bir
sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar, genel bütçeye
dahil dairelerin, katma bütçeli idarelerin, döner sermayelerin, kefalet sandıklarının,
sosyal güvenlik kurumlarının ve bütçeden yardım alan kuruluşların kadrolarına
açıktan atanamazlar. Diğer kanunların bu fıkraya aykırı hükümleri uygulanmaz.
Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar
bu aylıkları kesilmeksizin; genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler,
döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il
özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları,
bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum,
kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı
ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50'sinden fazlası
kamuya ait olan diğer ortaklıklarda herhangi bir kadro, pozisyon veya görevde
çalıştırılamaz ve görev yapamazlar.
Diğer kanunların emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta iken emeklilik veya
yaşlılık aylıkları ve/veya diğer tazminatları kesilmeksizin atanmaya, çalıştırılmaya
veya görevlendirilmeye izin veren hükümleri ile 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Emekli Sandığı Kanununun ek 11 inci maddesine göre 1.1.2005 tarihinden önce
alınmış Bakanlar Kurulu kararları uygulanmaz.
Yersiz ödemelerin geri alınmasını düzenleyen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 96. maddesi ise şu şekildedir:
MADDE 96- Kurumca işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı
sigortalılara gelir veya aylık almakta olanlara ve bunların hak sahiplerine,
genel sağlık sigortalılarına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere, fazla
veya yersiz olarak yapıldığı tespit edilen bu Kanun kapsamındaki her türlü ödemeler;
a) Kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doğmuşsa, hatalı işlemin tespit tarihinden
geriye doğru en fazla on yıllık sürede yapılan ödemeler, bu ödemelerin yapıldığı
tarihlerden,
b) Kurumun hatalı işlemlerinden kaynaklanmışsa, hatalı işlemin tespit tarihinden
geriye doğru en fazla beş yıllık sürede yapılan ödemeler toplamı, ilgiliye tebliğ
edildiği tarihten itibaren yirmidört ay içinde yapılacak ödemelerde faizsiz,
yirmidört aylık sürenin dolduğu tarihten sonra yapılacak ödemelerde ise bu süre
sonundan,
itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte, ilgililerin Kurumdan alacağı
varsa bu alacaklarından mahsup edilir, alacakları yoksa genel hükümlere göre
geri alınır.
Alacakların yersiz ödemelere mahsubu, en eski borçtan başlanarak borç aslına
yapılır, kanunî faiz kalan borca uygulanır. Bu hüküm ilgili hak sahiplerinin
muvafakat etmeleri kaydıyla, aynı dosyadan diğer bir hak sahibine yapılan yersiz
ödemelere mahsubunda da uygulanır.
Yersiz ödemenin gelir ve aylıklardan kesilmesinde, kesintinin başlayacağı ödeme
dönemi başı itibarıyla kanunî faizi ile birlikte hesaplanan borç tutarı, gelir
ve aylıktan % 25 oranında kesilmek suretiyle uygulanır.
Yersiz ödemelerin tespiti ile geri alınmasına ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin
usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Fazla veya Yersiz Ödemelerin Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 6. maddesinde ise konu şu şekilde düzenlenmiştir:
MADDE 6 ? (1) İlgililerin kasıtlı ve kusurlu davranışları
dışında kalan, Kurum çalışanlarının kasıtlı veya kusurlu davranışı, ihmali,
dikkatsizliği ve bilgisizliği gibi sebeplerden kaynaklanan yersiz ödemeler Kurumun
hatalı işlemlerini oluşturur.
(2) Birinci fıkrada sayılan sebeplerin tespit edildiği tarihten geriye doğru
en fazla beş yıllık süre içinde yapılan ödemeler, borcun ilgiliye tebliğ edildiği
tarihten itibaren yirmi dört ay içinde ödendiği takdirde faizsiz; yirmi
dört aylık sürenin dolduğu tarihten sonra yapılacak ödemeler, bu sürenin dolduğu
tarihten itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte tahsil edilir.
SORU ÖZELİNDE HATALI KURUM SAĞLIK BAKANLIĞIDIR
Sosyal Güvenlik Kurumundan emekli aylığı alanlardan Aile Hekimliği Kanunu uyarınca görev alanların emekli aylıklarının ödenmemesi gerekir. Ancak, Aile Hekimliği Kanunu uyarınca görev alanlar emekli aylıklarının kesileceğini bilmemektedirler. Belli bir süre sonunda bu durumları Sosyal Güvenlik Kurumunca tespit edildiğinde de çalıştıkları dönemlerde ödenen emekli aylıkları ilgililere borç çıkartılmaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumunca da borçların 2 yıl içerisinde ödendiği takdirde faizsiz, 2 yılı geçmesi halinde de faiz uygulanarak tahsil edilme yoluna gitmektedir.
Aile Hekimliği kapsamında görev alacak olanlar bu durumlarını mutlaka Sosyal Güvenlik Kurumuna çalışacakları Kurumlarca veya kendileri tarafından bildirilmesinin gerektiğini belirtebiliriz.
Söz konusu kuruluşlar genel olarak KAMU kurumları, Genel bütçeden yardım alan kuruluşlar olmaktadır.
Unvanlarına, mesleklerine bakılmaksızın tüm emekli aylığı almakta olanlar için de belirttiğimiz hususlar geçerli olmaktadır.
Emekli iken çalışacak olanların aylıklarının kesilip kesilmeyeceği hususunda bilgi aldıktan sonra çalışıp çalışmayacaklarının kararını vermeleri, ileride kendileri açısından olumsuz bir durum ortaya çıkmaması açısından doğru olacaktır.
EMEKLİ AYLIĞININ KESİLMEYECEĞİ DURUMLAR
Emekli aylıklarının kesilmesinde esas alınan 5335 sayılı Kanunun 30. maddesinde, emekli aylıkları kesilmeksizin çalışma durumları da bulunmaktadır. Bu durumlar içerisinde eğitime yönelik olarak görev alanlar hariç tutulmuştur.
- Yaş haddini aşmamış olmaları kaydıyla her derece ve türdeki örgün ve yaygın
eğitim kurumlarında ders ücreti karşılığı ders görevi verilenler (üniversitelerde
ders ücreti karşılığı ders görevi verilenler hakkında yaş haddini aşmamış olmaları
kaydı aranmaz.),
- Vakıf üniversitelerinde görev alanlar,
- 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 60 ıncı maddesinin (a) fıkrası uyarınca
Yasama Organı üyeliğinin bitiminden sonra öğretim üyesi olarak atanmış olanlar,
Emekli aylıklarını alabilmektedirler.
Eğitim alanında olduğu gibi sağlık alanı da önemli olmaktadır. Sağlık alanında bir işverene tabi olarak sözleşme yapmak suretiyle Aile Hekimliği kapsamında görev üstlenen emekli doktorların, emekli aylıklarını almalarını sağlayacak bir değişikliğin uygun olacağını belirtebiliriz.