Dul ve Yetimler İçin Özel Dosya (4)... Evlenme ikramiyesi nedir?

Memurların vefatlarında dul ve yetim olarak aylık alanların bu aylıkları, evlenmeleri halinde ödenmemektedir.

Bu husus, hem eski memurların dul yetimleri için yani 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu kuralları uygulananlar için, hem de yeni memurların dul yetimleri için yani 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kuralları uygulananlar için geçerli olmaktadır.

Evlenme ikramiyesi tutarında, ödenen yetim kapsamında eski ve yeniler açısından iki ayrı mevzuat ve farklı uygulama bulunmaktadır.

1) 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu kuralları uygulananlar:

İlgili madde:

"Madde 90: Evlenmeleri sebebiyle dul ve yetim aylığı kesilen eş ve kız çocuklarla anaya bir defaya mahsus olmak üzere almakta oldukları dul veya yetim aylıklarının oniki aylık tutarı evlenme ikramiyesi olarak ödenir.

Bunlardan evlenme tarihinden itibaren oniki aydan önce boşananlarla evliliğin butlanına veya feshine karar verilenlere yeniden aylık bağlanması halinde, ödenmiş bulunan evlilik ikramiyesinin oniki aydan eksik süreye ait kısmı tahsil edilinceye kadar aylıkları ödenmez,"

Hükmün Yorumu:

2008 yılı Ekim ayından önce çalışmaya başlamış olan memurların vefatlarında dul veya yetim aylığı bağlananlardan:

-Dul Eşin,

-Yetim Kız çocukların,

-Vefat eden memurun yetim aylığı bağlanan annesinin,

Evlenmesi halinde bunlara bir defaya mahsus olmak üzere almakta oldukları aylık tutarlarının 12 katı tutarında evlenme ikramiyesi olarak bir ödeme yapılarak dul veya yetim aylıkları kesilmektedir.

Yetim erkek çocuğa ve yetim babaya evlenme ikramiyesi ödenmemektedir.

2) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kuralları uygulananlar:

İlgili madde:

"Madde 37: Evlenmeleri nedeniyle, gelir veya aylıklarının kesilmesi gereken kız çocuklarına evlenmeleri ve talepte bulunmaları halinde almakta oldukları aylık veya gelirlerinin iki yıllık tutarı bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneği olarak peşin ödenir. Evlenme ödeneği alan hak sahibinin aylığının kesildiği tarihten itibaren iki yıl içerisinde yeniden hak sahibi olması halinde, iki yıllık sürenin sonuna kadar gelir veya aylık bağlanmaz, bu durumda olanlar 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (f) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılır....."

Hükmün Yorumu:

2008 yılı Ekim ayından sonra ilk defa çalışmaya başlamış olan memurların vefatlarında evlenme ikramiyesi ödenecek olanlarda kısıtlama yapılmıştır.

Eski memurlardan farklı olarak yeni memurlarda sadece kız çocuk yetim aylığı almakta iken evlenirse evlenme ikramiyesi yani evlenme ödeneği olarak bir ödeme yapılmaktadır. Bu ödemenin tutarı da almakta oldukları aylık tutarının 24 katı tutarında olmaktadır.

Sonuç değerlendirmemiz olarak: 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu kuralları uygulanan dul eş, kız çocuk ve anneye evlenmeleri halinde aylıkları kesilerek aylık tutarlarının 12 katı esas alınarak evlenme ikramiyesi ödenirken, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kuralları uygulananlardan sadece kız çocuğun evlenmesi halinde aylıkları kesilerek aylık tutarının 24 katı esas alınarak evlenme ödeneği ödenmektedir.