Emeklilikte, makam tazminatından tüm il müdürleri yararlanıyor mu?

SORU: Bendeniz bir kamu kurumundan emekli oldum. Şimdi tekrardan kamuya dönüp Afad'a il müdürü olarak atanmam söz konusu. Afad il müdürlerinin aylık ne kadar maaş aldıklarını, emekli olması durumunda ne kadar emekli maaşı alabileceklerini sormak istiyorum. Bildiğim kadarıyla makam ve temsil tazminatı da alıyorlar sanırım. 25 yıl hizmeti olan 1/4 den emekli bir Afad il müdürü en güncel haliyle ne kadar emekli maaşı alır onu öğrenmek istedim. İlginiz için şimdiden çok teşekkür ederim.

CEVAP: Emeklilikte makam tazminatından tüm il müdürleri yararlanır mı?

Sorunuz özelinde bu konuyu değerlendirmekteyiz.

Makam tazminatı devlet memurlarının tamamına uygulanmamaktadır. Makam tazminatının emeklilikte uygulanabilmesi için genel olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli makam tazminatı cetvelinde ünvanlar ve şartlar olarak belirlenmiştir.

Makam tazminatı cetvelinde daha önce makam tazminatı almayan kadro görev ünvanlarına, 1997 yılında yürürlüğe giren 570 sayılı KHK ile ekleme yapılmıştır. 570 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile ilk defa eklenilen bir unvanda bulunan memur 1997 yılından önce emekli olsa dahi, makam tazminatı alabilecek duruma gelmiştir.

Bu cetveldeki tespite gore; İl İdare Kurulu Üyesi Bakanlık İl Müdürleri makam tazminatından yararlanabiliyorlar. Şart olarak Birinci dereceli kadroya atanmış olmaları gerekiyor. Birinci dereceli kadroda en az 2 yıl görev yapması da gerekiyor. Bu belirleme yapılırken Ankara, İstanbul, İzmir için ayrı, Büyükşehir Belediyesi bulunan illerdekiler ayrı, Büyükşehir olmayan diğer iller için ayrı makam tazminatı gösterge rakamı yapılmıştır.

Bu kapsamda olan il müdürlerine ayrıca görev tazminatı da verilmektedir.

Her bakanlık il Müdürü makam tazminatı alamıyor:

Bu şekilde yapılmış olan makam tazminatı düzenlemesine göre; sadece il idare kurulu üyesi olan Bakanlık İl Müdürleri makam tazminatından yararlanabiliyor, il idare kurulu üyesi olmayan bakanlık il müdürlüğü görevinde bulunanlar ile il idare kurulu üyesi dışındaki diğer kamu idarelerinin il müdürleri makam tazminatından yararlanamıyorlar. Bunun istisnası sadece Makam tazminatı cetveline ismen yazılan il müdürledir. Örneğin il müftüsü, il emniyet müdürü, SGK il Müdürü....vb. gibi.

Yine her bakanlık il müdürü makam tazminatını alamayacağını belirttir. Örneğin İl Kültür müdürü il idare kurulu üyesi olmadığından makam tazminatı alamayan il müdürleri arasındadır.

Bu nedenle İl İdare Kurulu üyesi olan bakanlık il müdürleri ile il idare kurulu üyesi olmayan bakanlık il müdürlerinin emekli aylıklarında farklılık olmaktadır. İl idare kurulu üyesi olmayan bakanlık il müdürleri makam tazminatı alamıyorlar.

İl İdare Kurulu üyeleri kimlerden teşekkül etmektedir:

5442 sayılı İl İdaresi Kanunu Madde 57 hükmünde, İl idare kurulu üyelerinin kimlerden oluşturulduğu belirlenmiştir. Bu belirlemeye göre de il idare kurulu;

- Valinin başkanlığı altında hukuk işleri müdürü, Defterdar, Milli Eğitim, Bayındırlık, Sağlık ve Sosyal Yardım, Tarım ve Veteriner Müdürlerinden oluşmaktadır.

Bu bağlamda değerlendirmemiz:

Afad İl Müdürü Bakanlık İl Müdürü kapsamında olmadığı gibi il idare kurulu üyesi kapsamında da değildir. Bu nedenle bu göreve başlamış olsanız da makam tazminatı tutarları size emeklilikte ödenmeyeceğini değerlendirmekteyiz.

Diğer taraftan, emekli aylığı alanın yeniden kamu işyerlerinde istihdamı da mümkün olmamaktadır.

Bu husus durumunuzla ilgili ikinci bir konudur. 2005 yılından itibaren yürürlüğünü sürdüren 5335 sayılı Kanun bulunmaktadır. Bu kanunun 30 uncu maddesi emekli aylığı alanların yeniden kamuda görev yapmalarını engellemektedir. Bu maddenin kurallarına göre:

Cumhurbaşkanı tarafından atananlar, Başbakan tarafından atananlar, Bakanlar Kurulu kararı veya müşterek kararnameyle atanan veya görevlendirilenler, Türkiye Büyük Millet Meclisince yapılan seçimler sonucunda görev verilenler ile yükseköğretim kurumlarının öğretim üyeliklerine ve Sağlık Bakanlığının tabip ve uzman tabip kadrolarına yapılacak atamalar hariç olmak üzere, herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar, genel bütçeye dahil dairelerin, katma bütçeli idarelerin, döner sermayelerin, kefalet sandıklarının, sosyal güvenlik kurumlarının ve bütçeden yardım alan kuruluşların kadrolarına açıktan atanamazlar. Diğer kanunların bu fıkraya aykırı hükümleri uygulanmaz.

Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar bu aylıkları kesilmeksizin; genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50'sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklarda herhangi bir kadro, pozisyon veya görevde çalıştırılamaz ve görev yapamazlar.

Bu nedenle bu madde hükmünün de tarafınızca ve görev yapmayı düşündüğünüz kurumca değerlendirilmesi gerektiğini belirtebiliriz.