Disiplin soruşturmalarında birden fazla soruşturmacı olabilir mi? Komisyon üyeleri, soruşturulanın astı olabilir mi?

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, birden fazla soruşturmacı görevlendirilmesine hukuken bir engel bulunmamakla birlikte, soruşturmacıda aranan koşulların, görevlendirilen tüm soruşturmacılar yönünden sağlanması gerektiğini, kadro ve unvan bakımından davacıdan daha üst ya da en azından aynı statüde bulunan soruşturmacılar tarafından usulüne uygun olarak yapılacak soruşturma sonucu ortaya konulması ve buna göre işlem tesis edilmesi gerekirken, görevlendirilen soruşturmacılardan birinin davacının astı konumunda olması karşısında onun da katılımıyla düzenlenen soruşturma raporuna dayanılarak verilen disiplin cezasını hukuka aykırı buldu.

T.C

DANIŞTAY

İdari Dava Daireleri Kurulu

Esas No : 2015 /2318

Karar No : 2017/1524

Temyiz Eden (Davalı) : Bursa Valiliği

Vekili : Av......

Karşı Taraf (Davacı) : .....

Vekili : Av.......

İstemin Özeti : Bursa 3. İdare Mahkemesinin 22/02/2015 günlü, E:2015/127, k:2015/132 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması, davalı idare tarafından istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Bursa 3. İdare Mahkemesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : Refika Altınok

Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile ısrar kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca dosya incelendi, gereği görüşüldü :

Dava; Bursa Devlet Hastanesi Baştabipliği emrinde fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı ve başhekim yardımcısı olarak görev yapan davacının, başhekim yardımcısı olarak sorumlu olduğu eczanenin mevcut aksaklıklarının çözümünü sağlamada ve ilgili mevzuatın uygulanmasında yetersiz kaldığından, birimde kamu kaynaklarının verimli kullanımını sağlayamadığından, yeni başlayan eczacıların aktif çalışmalarını düzenleyemediği ve idari görevlerini yerine getirmede yetersiz kaldığından bahisle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125/A-a maddesi uyarma cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin 17/06/2011 günlü, 8387 sayılı işlem ile anılan işleme yapılan itirazın reddine ilişkin 21/07/2011 günlü, 56 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

Bursa 3. İdare Mahkemesinin 15/12/2011 günlü ve E:2011/1402, K:2011/1554 sayılı kararıyla; davacı hakkında tesis edilen uyarma cezasının, Bursa Devlet Hastanesi Baştabipliğin 27/05/2011 günlü, 7447 sayılı ve aynı günlü, 7458 sayılı görevlendirme yazıları uyarınca, aynı hastanede görevli uzman doktor ..... ve baştabip yardımcısı ...... tarafından yürütülen inceleme sonucu hazırlanan 07/06/2011 günlü inceleme raporu doğrultusunda verildiği; davacı hakkında inceleme yapan incelemecilerin birinin davacının astı konumunda, diğerinin ise davacıyla aynı konumda bulunduğu; davacı hakkında iddia edilen fiillerin, davacının üstü konumunda olan soruşturmacı veya incelemeciler tarafından usulüne uygun olarak yapılan soruşturma sonucu ortaya konulması ve buna göre işlem tesis edilmesi gerekirken, biri davacının astı, diğeri ise davacıyla aynı konumda olan incelemeciler tarafından, davacı hakkında ileri sürülen fiillerin incelenmesi sonucu düzenlenen rapora istinaden tesis edilen davacının uyarma cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Anılan karar, Danıştay Onikinci Dairesinin 28/11/2013 günlü, E:2012/2677, K:2013/9030 sayılı kararıyla; davacı hakkında inceleme yapan incelemecilerden birinin davacının astı konumunda olduğu, diğerinin de davacıyla aynı görevde bulunduğu; olayda, yürütülen soruşturmada görevlendirilen soruşturmacılardan birinin davacının görev itibarıyla eşiti olduğu dikkate alındığında, diğer soruşturmacının davacının astı olmasının işlemi sakatlayacak nitelikte bir durum olmadığı gerekçesiyle bozulmuş ise de, Bursa 3. İdare Mahkemesince bozma kararına uyulmayarak dava konusu işlemin iptali yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

Davalı idare, Bursa 3. İdare Mahkemesinin 22/02/2015 günlü, E:2015/127, K:2015/132 sayılı ısrar kararını temyiz etmekte ve bozulmasını istemektedir.

Disiplin cezaları, kamu hizmetinin gereği gibi yürütülebilmesi bakımından kamu görevlilerinin mevzuat uyarınca yerine getirmek zorunda oldukları ödev ve sorumlulukları ifa etmemeleri veya mevzuatta yasaklanan fiillerde bulunmaları durumunda uygulanan yaptırımlar olup, memurların özlük hakları üzerinde doğrudan ve önemli sonuç doğurmaları sebebiyle sübjektif ve bireysel etkileri bulunduğu gibi kamu görevinin gereği gibi sürdürülmesi ve kamu düzeninin sağlanması bakımından objektif ve kamusal öneme sahiptirler.

Bu bakımdan disiplin soruşturmalarının yapılmasında izlenecek yöntem, ceza verilecek fiiller ve ceza vermeye yetkili makam ve kurullar pozitif olarak mevzuatla belirlenmekte, doktrin ve yargısal içtihatlarla da, konu ile ilgili disiplin hukuku ilkeleri oluşturulmaktadır.

Öte yandan disiplin soruşturmasını yapacak kişilerin kimler olacağı konusunda 657 sayılı Yasada açık hüküm olmamakla beraber, disiplin soruşturmalarının tarafsız ve objektif olarak gerçekleştirilebilmesi için, ilgili kamu personeli hakkında soruşturmacı olarak görevlendirilecek kişinin kadro ve unvan bakımından soruşturma yapılacak kişiden daha üst ya da en azından aynı statüde olması gerektiği Danıştay'ın yerleşmiş içtihatlarıyla kabul edilmiş bulunmaktadır.

Dosyanın incelenmesinden; Bursa Devlet Hastanesinde fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı ve başhekim yardımcısı olarak görev yapan davacı hakkında tesis edilen uyarma cezasının, Bursa Devlet Hastanesi Baştabipliğinin 27/05/2011 günlü, 7447 sayılı ve 30/05/2011 günlü, 7458 sayılı görevlendirme yazıları uyarınca, aynı hastanede görevli uzman doktor ..... ve baştabip yardımcısı ................... tarafından yürütülen inceleme sonucu hazırlanan 07/06/2011 günlü inceleme raporu doğrultusunda verildiği; davacı hakkında inceleme yapan incelemecilerin birinin davacının astı konumunda, diğerinin ise davacıyla aynı konumda bulunduğu anlaşılmaktadır.

Disiplin soruşturmalarında, birden fazla soruşturmacı görevlendirilmesine hukuken bir engel bulunmamakla birlikte, soruşturmacıda aranan koşulların, görevlendirilen tüm soruşturmacılar yönünden sağlanması gerektiği kuşkusuzdur. Birden fazla soruşturmacı tayin edilen durumlarda sadece biri yönünden koşulların varlığının yeterli olduğunun kabulü, soruşturma yapma yetkisini haiz olmayan, kamu görevlisinin astı konumundaki soruşturmacının katılımıyla ortaya çıkacak soruşturma raporuna dayalı disiplin cezası verilmesi sonucunu doğurur ki bu durumda da disiplin soruşturmalarının tarafsız ve objektif olarak gerçekleştirilebilmesi amacı ile bağdaşmamaktadır.

Bu durumda, davacı hakkında iddia edilen fiillerin, kadro ve unvan bakımından davacıdan daha üst ya da en azından aynı statüde bulunan soruşturmacılar tarafından usulüne uygun olarak yapılan soruşturma sonucu ortaya konulması ve buna göre işlem tesis edilmesi gerekirken, görevlendirilen soruşturmacılardan birinin davacının astı konumunda olması ve onun da katılımıyla, davacı hakkında ileri sürülen fiillerin incelenmesi sonucu düzenlenen rapora istinaden tespit edilen, davacının uyarma cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin işlemlerde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin reddine, Bursa 3. İdare Mahkemesinin 22/02/2015 günlü, E:2015/127, K:2015/132 sayılı ısrar kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasına, kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03/04/2017 gününde oyçokluğu ile karar verildi.