45 yaşındaki müdürün, zabıta memurluğuna atanması, Sayıştay'a takıldı

Sayıştay, Erzurum Büyükşehir Belediyesine yönelik 2017 yılı denetleme raporunda, 45 yaşında olan özel kalem müdürünün, zabıta memurluğu kadrosuna atanmasının mevzuat bağlamında yanlış olduğu tespiti yer aldı.

İşte Sayıştay'ın 2017 yılı denetim raporu

BULGU 9: Belediye Zabıta Memurluğu Kadrosuna Mevzuata Aykırı Olarak Atama Yapılması

İstisnai kadro olan Özel Kalem Müdürlüğü kadrosuna açıktan atanan personelin 16 gün sonra 26.05.2014 tarihinde 11'inci dereceli Zabıta Memurluğu kadrosuna atandığı görülmüştür.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 59'uncu maddesinde unvanı sayılan kadrolara, 657 sayılı Kanun'un atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesine ilişkin hükümleriyle bağlı olmaksızın tahsis edilmiş derece aylığı ile memur atanabileceği ve unvanı sayılan memurların bulundukları bu kadroların emeklilik aylığı hesabında ve diğer memurluklara naklen atanmalarında herhangi bir sınıf için kazanılmış hak sayılmayacağı belirtilmiştir.

Bununla birlikte zabıtanın görev ve yetkileri 5393 sayılı Kanun'un 51'inci maddesinde düzenlenmiş; belediye zabıta teşkilatının çalışma usul ve esasları, çalışanların görev ve yetkileri, memurluğa alınması için taşımaları gereken nitelikler, alacakları meslek içi eğitim, görevde yükselme, meslekten çıkarılma, giyecekleri kıyafet ve savunma amaçlı olarak kullanacakları aletler ile zabıta teşkilatında hizmet gereklerine göre oluşturulacak birimler, İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği ifade edilmiştir. Bu hüküm uyarınca da 11.04.2007 tarih ve 26490 sayılı Resmi Gazetede Zabıta Yönetmeliği yayımlanmıştır.

Anılan yönetmelikle belediye zabıta teşkilatının kuruluş, görev, yetki ve sorumlulukları, zabıta memurlarının nitelikleri, görevde yükselme ve mesleki eğitimleri, kıyafetleri ile çalışma usul ve esasları düzenlenmiş; yönetmeliğin 13'üncü maddesinde zabıta memurluğuna atanma şartları olarak; 657 sayılı Kanun'un 48'inci maddesinin (A) fıkrasında belirtilen genel şartların yanı sıra;

a) En az lise veya dengi okul mezunu olmak,

b) Tartılma ve ölçülme aç karnına, soyunuk ve çıplak ayakla olmak kaydıyla erkeklerde en az 1.67 m, kadınlarda en az 1.60 m boyunda olmak ve boyun 1 m den fazla olan

kısmı ile kilosu arasında (+,-) 10 kg'dan fazla fark olmamak,

c) Sınavın yapıldığı tarihte 25 yaşını doldurmamış olmak tespit edilmiştir.

Ancak söz konusu kişi atama tarihi itibariyle 45 yaşını doldurmuş, idarece de yönetmeliğin şart koştuğu fiziksel kriterler dikkate alınmamıştır.

Kamu idaresi cevabında; "Ülkemizdeki merkezi idarelerin ve mahalli idarelerin genel uygulamalarına uyulmuştur. Genel uygulamanın dışına çıkılmamıştır" demektedir ve bunun genel uygulama olduğunu 20.12.1996 tarihli Danıştay Kararına (E. 1996/224 K. 1996/243) dayandırmaktadır.

Sonuç olarak Kamu idaresinin cevabi yazısında bir önceki 2016 yılı denetiminde de yer alan bulgu konusuna verilen cevap yinelenmiş olup, bu konuda herhangi bir değişiklik yapılmadığı anlaşılmaktadır.

Bulgu konusu husus, zabıta memurluğuna yapılan ve mevzuatın tespit ettiği usule uygun olmayan atamaya ilişkindir. Dolayısıyla kamu idaresinin cevabında belirttiği merkezi idarelerde böyle bir genel uygulamadan söz edilemez. Zira merkezi idarelerde zabıta kadrosu bulunmamaktadır. Öte yandan böyle bir genel uygulamanın varlığından söz edilecek olsa dahi, kamu idareleri kişilerin atama işlemlerini mevzuatın şart koştuğu kriterleri taşımaya bağlı olarak gerçekleştirebilecektir. Diğer bir anlatımla, yanlış uygulamaların varlığı, yapılan bir yanlışlığın gerekçesi olarak gösterilemez. Ancak, Belediyenin tarafımıza gönderdiği açıklamadan mevzuatın şart koştuğu kriterleri taşımayan kişilerin usulsüz atama işlemlerinin merkezi idare ve mahalli idarelerin genel uygulaması olduğu ifade edilmektedir.

08.05.1973 doğumlu Mahmut BEKTAŞ'ın 23.05.2014 ilk atama tarihi ve 05.11.2015 tekraren atama tarihi itibariyle, 11.04.2007 tarih ve 26490 sayılı Resmi Gazetede yayımlan Zabıta Yönetmeliğin 13'üncü maddesinde şart koşulan yaş kriterinin aksine, 25 yaşını geçtiği ve ayrıca ilgili yönetmelik uyarınca taşıması gerekli fiziksel kriterleri taşımadığı bilinmesine rağmen yapılan bu atamanın "genel uygulama" gerekçesiyle haklı görülmesi mümkün değildir.