MEB, yönetici görevlendirmede ödüllerde yanlış yapıyor

Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği 21.06.2018 tarihinde resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Bu yönetmeliğe göre mevcut yöneticilerden 4 ya da 8 yılını dolduranlar için kullanılacak kriter Ek-1 olarak belirlenmişti.

Ek-1 de ön plana çıkan hususlardan biri de ödüllerdir. Ek-1 de yer alan ödüller ile puanları şöyle;

Bu ödül sisteminde hem sistematik hem de mantıksal hata vardır.

Bilindiği üzere 2011 yılında yapılan değişiklikler sonrasında Teşekkür Belgesi, Takdir Belgesi ve Aylıkla Ödül kaldırılmış yerine Başarı Belgesi, Üstün Başarı Belgesi ve Ödül getirilmiştir. Tabii ki yöneticilikte alınan ödüllerin önemi olmalıdır. Verilen ödüllerdeki objektiflik ise başlı başına tartışma konusudur.

Önce geçmiş mevzuata bakalım.

2011 yılında yürürlükten kaldırılan yönergeye bakalım. Milli Eğitim Bakanlığı Personeline Takdir Ve Teşekkür Belgesi Verilmesine İlişkin Yönerge

"Takdir Belgesi Verecekler

Madde 6- Müfettişlerin veya sıralı sicil amirlerinin önerileri üzerine ya da doğrudan;

a) Bakan; merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatı ile bağlı kuruluşlarda görevli personele yer ve zamana bağlı olmaksızın,

b) Valiler; il sınırları içinde görevli personele,

MÜLGA :

c) Kaymakamlar; ilçe sınırları içinde görevli personele,

Takdir Belgesi verebilir.

Teşekkür Belgesi Verecekler

Madde 7- Müfettişlerin ve sıralı sicil amirlerinin teklifleri üzerine veya doğrudan;

a) Bakan; merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatı ile bağlı kuruluşlarda görevli personele yer ve zamana bağlı olmaksızın,

b) Müsteşar ve müsteşar yardımcıları; merkez ve taşra teşkilatında görevli personele,

c) Genel müdür ve bakanlık daire başkanları; merkez ve taşra teşkilatındaki görev, yetki ve sorumlulukları dahilinde bulunan hizmet birimlerinde görevli personele,

d) Valiler ve il milli eğitim müdürleri; il sınırları içinde görevli personele, e) Kaymakamlar ve ilçe milli eğitim müdürleri; ilçe sınırları içinde görevli personele;

Teşekkür Belgesi verebilir."

TEK TEK ELE ALALIM SORUNLARI:

Teşekkür ve Başarı Belgeleri:

MEB son dönem uygulamalarında Teşekkür Belgesi ile Başarı Belgesini eş değer tutmaktadır. Oysa ki başarı belgesi en düşük olarak kaymakamlar tarafından verilebilmektedir. Teşekkür belgesi ise yürürlükte olduğu dönemde İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerince de verilebilen bir belge idi. Uygulamada Kaymakamlıktan daha düşük makamlarca verilen belgeler kabul edilmese de yönetmelikte böyle bir ayrıntı yoktur. Geçmiş yıllarda yönetmelikte ödül bölümünde "atamaya yetkili amirlerce verilen" ibaresi yer alırken daha sonra kaymakamlıkların verdiği ödüllerin de kabulü mevzuata girmişti. 2011 yılından sonra Sözlü sınav uygulamalarının hakim olması nedeniyle ödüller atamaya direkt etki eden değil sözlü sınava katılmada etkili olan bir kriter olmuştur. Bu nedenle de son yönetmelikte de yer aldığı gibi atamaya yetkili amir ya da kaymakam ve üstü kadroların vermiş olması önemsenmemiştir. Oysa ki bugün yürürlükte olan mevzuata göre mevcut müdürlerin görev sürelerinin uzatımında ödüllerin direkt rolü vardır. Bu nedenle de önem kazanmaktadır. Yöneticilerin puanları birbirine çok yakın durumda olduğundan ödüllerin değeri daha da artmaktadır.

Başarı belgesi ile Teşekkür Belgesinin aynı kategoride yer alabilmesi ancak ve ancak kaymakamlık ve üstü makamlarca verilmesi şartına bağlanması gerekirdi. Bu kurala bağlanmaksızın örneğin İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerince verilen bir Teşekkür belgesinin puan olarak kabul edilmemesi hukuki bir yaklaşım değildir. Kişiler bu noktadan yargısal sürece girebilirler.

Takdir Belgesi veya Üstün Başarı Belgesi

Bu belgelerinde eş değer tutulmasında sorun vardır. Takdir belgesi yürürlükten kalkmadan önce kaymakam ve üstü görevliler tarafından verilebilen bir belge idi. Üstün Başarı belgesi ise doğrudan değil 3 başarı belgesi alan memura verilen bir belgedir. Veriliş tarzı ve amacı farklı olan iki belgenin eş değer kabul edilmesi doğru değildir.

Yönetici görevlendirme Yönetmeliğinin eki Ek-1 de ödüllere tekrar bakalım.

Bu durumda 3 başarı belgesi alan bir yönetici başarı belgesi için 1 puan alırken 3 başarı belgesi nedeniyle verilecek üstün başarı belgesi için de 2 puan almış olacaktır. Yani üstün başarı belgesine bağlı olarak 3 puan almış olacaktır toplamda. Geçmişte 3 teşekkür belgesinin 1 takdir belgesine karşılık gelmesi söz konusu olmadığından bu yönüyle de adaletsiz bir durum söz konusudur.

Aylıkla Ödül ve Ödül

Aylıkla Ödül:

Aylıkla ödül başarılı memura ilgili komisyonlarca 2011 yılı öncesinde verilen bir ödül idi. Bugün bu ödül yürürlükte değildir.

Ödül:

Aylıkla ödül yerine 2011 sonrasında ödül gelmiştir mevzuata. Ödül mevzuata göre üstün başarı belgesi alanların komisyona teklifi sonrasında verilen bir ödüldür.

Yani kişi öncelikle 3 başarı belgesi almalı, buna bağlı olarak üstün başarı belgesi ve buna bağlı olarak da yapılacak teklif üzerine ödül verilebilmektedir.

Buradaki sorunlar ise;

1- Ödül alan bir kişi;

Başarı belgeleri için 1 puan

Üstün başarı belgeleri için 2 puan

Ödül için de 4 puan alarak

Toplamda 7 ödül puanına ulaşacaktır.

Yani bir ödül için 7 puan gibi bir durum söz konusudur. Birbirine bağlı bir sistem vardır.

2- Ödül alan bir kişinin geçmişte Aylıkla ödülü söz konusu ise 7 puanın yanında bir de aylıkla ödül için 3 puan alarak toplamda ödül için 10 puana ulaşmış olacaktır. Oysa ki 2011 sonrasında Aylıkla ödül kaldırıldığından bu belgeye sahip olmayanların bu puanı telafi etme şansları yoktur.

ÖNERİ:

Tekrar ifade edelim ki yeni (2011 sonrası) ödül sistemi ile 2011 öncesi sistem çok farklıdır bu şekilde karşılaştırılması/eşleştirilmesi doğru değildir.

Bunun yerine MEB farklı bir yaklaşım izlemelidir. Örneğin;

Sistemi yerine;

(***) Ödüllerin puanlamalarında;

"Aylıkla Ödül ya da Ödül" sahibi olanlara sadece "ödül veya aylıkla ödül" puanı verilir diğer ödüllerine puan verilmez.

"Aylıkla Ödül ya da Ödül" sahibi olmayıp "Takdir Belgesi veya Üstün Başarı Belgesi" almış olanlara sadece "Takdir Belgesi veya Üstün Başarı Belgesi" için puan verilir.

Şeklindeki bir düzenleme ile eşitliği sağlaması sorunu minimize etmesi mümkün olabilir.

Bu sisteme göre bir ödül almışsam hem başarı hem üstün başarı hem de ödülden puan almam söz konusu olacaktır. Kaldı ki bu ödülleri almak birbirine başlı bir sistem. Başarı belgesi olmadan üstün başarı belgesi de ödül de söz konusu değil.

MEB'in asıl yapması gereken; yönetici görevlendirmeye ilişkin sistemi yeniden ele almak ve gerçek anlamda liyakati esas alacak bir sistemi kurmak, kayırmacı, ayırmacı, tartışmalı yaklaşımlara son vermek olmalıdır.

Maksut BALMUK