Köşk için 6 senaryo
Çankaya için ileri sürülen senaryolar: 1- Gül'ün adaylığı sürer. 2- Eşi türbanlı başka bir AKP'li aday gösterilir. 3- Erdoğan aday olur. 4- Eşi türbansız bir AKP'li aday olur. 5- AKP'li bir kadın milletvekili seçilir. 6- Yeni bir kriz "Sezer formülü"nü gündeme getirir
AKP'nin seçimden tek başına iktidar çıkmasına rağmen cumhurbaşkanını tek başına seçmek için yeterli milletvekili sayısına erişememesi nedeniyle gözler bu konudaki uzlaşma arayışlarına çevrildi. Başbakan Tayyip Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığı seçiminde uzlaşma arayacağına ilişkin sözlerinin ardından çok sayıda senaryonun konuşulduğu kulislerde kilit parti olarak MHP öne çıkıyor.
Seçimde 340 milletvekili çıkaran AKP'nin, 367 şartı nedeniyle 11. Cumhurbaşkanı'nı seçebilmek için mutlaka bir uzlaşma sağlaması gerekiyor.
Köşk seçimleri için kulislerde konuşulan ve "cumhurbaşkanlığı seçiminin bir ay içinde sonuçlanmaması durumunda derhal seçime gidileceği" yolundaki Anayasa hükmünün gündeme gelmeyeceği varsayımına dayanan senaryolar şöyle:
1 - GÜL YENİDEN ADAY:
Gül'ün cumhurbaşkanlığı adaylığının sürmesi halinde, CHP'nin ret pozisyonu bilindiğinden MHP kilit parti konumuna gelecek. TBMM Başkanı olacak isim oy kullanamayacağı için 339 sandalyesi bulunan ve 28 kişinin desteğine ihtiyaç duyan AKP'nin, 22 milletvekili bulunan DTP ile pazarlık yapması beklenmiyor.
AKP, bütün bağımsızları ikna etse de sayı 27'de kaldığı için Gül'ün seçilmesi ancak MHP'nin desteğiyle mümkün görülüyor. MHP Genel Sekreteri Cihan Paçacı, "Gül ya da bir başka isme destek verilip verilmeyeceği yetkili organlarda tartışılır. Genel Başkanımız, cumartesi günü toplantıya çağırdı" dedi. AKP'nin DTP ile görüşmesi halinde kapıları kapatacağı belirtilen MHP'nin Gül'e bakışı konusunda iki farklı yorum yapılıyor.
Birinci yorum, "Tartışmalarda yıprandığı" gerekçesiyle MHP'nin Gül'e soğuk baktığı tahminini içeriyor. Diğer yorum ise, 22 Temmuz öncesi süreçte askerin de soğuk baktığı Gül'e MHP'nin destek vermesinin, 27 Nisan bildirisi nedeniyle Genelkurmay Başkanlığı'nı eleştiren Devlet Bahçeli'nin tutumuyla tutarlı olacağı yönünde.
2 - EŞİ TÜRBANLI BAŞKA ADAY:
Gül, tavrını MHP'den ve partisinden gelecek işarete göre belirleyecek. Gül, çekilme kararı alırsa eli rahatlayacak olan Erdoğan'ın eşi türbanlı bir başka milletvekilini aday gösterebileceği belirtiliyor. Türbanın Köşk'e çıkmamasını önkoşul olarak görmeyen MHP'nin tutumu bu seçenekte de önemli.
Bu senaryoya göre AKP, bir yandan "Anayasa'ya içtenlikle bağlı, ancak, eşi türbanlı birine karşı çıkmayacağı" imasında bulunan CHP'ye karşı esnek bir pozisyon almış olacak, diğer yandan da parti tabanına mesaj verebilecek.
Eşi türbanlı aday seçenekleri konusundaki AKP'nin tavrında, Erdoğan ile Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt'ın Dolmabahçe'de yaptığı başbaşa görüşmede konuşulanlanların da etkili olabileceği kulislerde öne sürülüyor.
3 - EŞİ TÜRBANSIZ ADAY:
Geniş çaplı bir uzlaşma için eşi türbanlı olmayan bir milletvekilinin de aday gösterilebileceği belirtiliyor. Kulislerde, Erdoğan'ın yaptırdığı anketlerde adı geçen Mehmet Aydın, Beşir Atalay, Köksal Toptan ve Vecdi Gönül'ün, ya da bu gruptakilere yakın özellikler taşıyan başka birinin bu kategoride aday gösterilebileceği kaydediliyor. Zafer Üskül, Ertuğrul Günay gibi yeni AKP'lilerin aday gösterilmesi ise zayıf bir olasılık.
4 - ERDOĞAN'IN ADAYLIĞI:
Kulislerde, yüksek olasılık olmasa da, uzun süre tavrını açıklamayarak Köşk'e çıkmayı düşündüğünü belli eden Erdoğan'ın seçim sonrasında tekrar aday olmayı düşünebileceği belirtiliyor. CHP'nin Erdoğan'ın adaylığına karşı olduğu biliniyor. MHP'nin de, 'Yüce Divan'a göndereceğiz' dediği Erdoğan'a destek vermesi beklenmiyor.
5 - KADIN ADAY:
Köşk'te türbanlı eş tartışmasına nokta koyacak önemli bir formül de, AKP'nin bir kadın aday için muhalefetten destek istemesi. AKP'nin "Köşk'e ilk kadın cumhurbaşkanını gönderme" fikrini kategorik olarak reddetmeyeceği tahmin ediliyor. CHP ve MHP'nin böyle bir adaya destek verme olasılığı yüksek. 22 Temmuz öncesinde de bu formül konuşulmuş ve Devlet Bakanı Nimet Çubukçu'nun adı telaffuz edilmişti.
6 - MECLİS DIŞINDAN ADAY:
En düşük olasılık tanınan seçenek TBMM dışından birinin aday gösterilmesi. Ancak, yeniden yaşanabilecek bir krizin "Sezer formülü" olarak anılan bu seçeneği aniden gündeme sokması da olasılık dahilinde. Erdoğan ile AKP'lilerin "demokrasi dışı" sözleriyle reddettiği bu formülü en sık dile getiren parti CHP.
Sezer'in seçilmesi sırasında onay veren MHP'nin önerilecek isme göre dışarıdan birine yine sıcak bakacağı belirtiliyor. Bu seçenek için adı daha önce de telafuz edilen isimler arasında eski Genelkurmay Başkanı Hilmi Özkök, eski Anayasa Mahkemesi Başkanı Tülay Tuğcu da vardı.
Sezer'de olduğu gibi, bugüne kadar adı hiç konuşulmamış isimler de bu senaryo çerçevesinde gündeme gelebilir.