42 bin öğretmen için hatalı işlem yapılmış

Sosyal Güvenlik Kurumunun Milli Eğitim Bakanlığına göndermiş olduğu yazıda, Kurumlarca memurların özlük bilgilerinin SGK programlarına kaydedilirken hatalı işlemlerin yapıldığını ve 42000 e yakın sayıda görev yapan memurların statülerinin (5434 mü, 5510 mu) farklı olarak gösterilmesi sonucu SGK prim farklarının oluştuğunu belirtmiş, bunun sonucunda İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri memurlardan prim fark tutarlarını Kurum hesaplarına yatırılmasını istemiştir.

Bu durum, hali hazırda görev yapan MEB memurlarından 6-8 yıllık bir süreyi kapsayan en azından 1000-3000 lira (bu tutar kişinin hizmet ve intibak durumlarına göre değişebilir) arasında bir prim farkının toplu olarak istenmesi memurların tedirginliğine yol açmıştır.

Genelde hataların memurların hangi kanuna, yani 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununa mı, yoksa 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa mı tabi olarak statünün belirlenmesinden kaynaklandığı, Sosyal Güvenlik Kurumunun gönderdiği yazıdan anlaşılmaktadır.

Memurlar net olarak bu konu hakkında değerlendirmelerimiz olacak ve bu değerlendirmelerimiz Kurumlara bir anlamda yol gösterici olacaktır.

Hangi memurlar 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununa tabi olur;

5510 sayılı Kanun 2008 yılı Ekim ayından itibaren yürürlüğe girmiştir. Bu tarihten önce memur statüsünde görev yapmış olanlar için tamamıyla 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu hükümlerinin uygulanması gerekmektedir. Yani, Sosyal Güvenlik Kurumu primlerinde tüm görev aylığı değilde bazı kalemler esas alınarak % 20 Kurumlar tarafından ödenen prim tutarı, % 16 oranında da yine Kurumlar tarafından memur adına ödenen prim tutarları hesaplanır.

5510 a göre ise tüm görev aylıkları üzerinden % 11 kurumun, % 9 da memurun prim kesintisi yapılır.

Kurumlarca memurun statüsü 5434 olması gerekirken, 5510 olarak bilgi girişinin yapılması veya 5510 olması gerekirken 5434 e göre bilgi girişinin yapılması ve bu bilgi giriş hatasının çok geç farkedilmesi hem memurun, hem de Kurumların zararına olabilecektir.

Kimler 5434 e tabi olur:

- 2008 yılı Ekim ayından önce Yedek Subaylık, Vekil imamlık, Vekil Öğretmenlik gibi görev yaptıkları sürece memur statüsünde aylık almak suretiyle hizmetleri olanlar,

- 2008 yılı Ekim ayından önce memurluk hizmeti olup devam edenler veya ara verip 2008 yılı Ekim ayından sonra tekrardan memurluğa başlamış olanlar,

5434 e tabi olurlar. Kurumlarda bu durumda olanların 5434 e göre memurluk başlangıç tarihlerini bu hizmetlerin başlangıç tarihlerini esas almaları gerekir. Hem Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarına giriş yapılırken, hem SGK primlerini gönderirken bu hizmetlerin başlangıç tarihlerine göre işlem yapmaları gerekir.

Kimler 5434 e tabi olmaz;

- 2008 yılı Ekim ayından önce memurluk hizmeti olmayanlar 5434 e tabi olmazlar.

- 2008 yılı Ekim ayından önce yedek subaylık, vekil öğretmenlik, memurluk gibi hizmeti olmayıp tamamıyla 657 sayılı Kanun 4/B kapsamında sözleşmeli olarak görev yapmakta iken 632 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 2011 yılında, 6495 sayılı Kanunla da 2013 yılında memur kadrosuna geçenler 5434 e tabi olmazlar. Kurumlarda bu durumda olanların memurluğa başlama tarihlerini hangi tarih itibariyle memurluğa geçmişlerse o tarihi esas alarak 5510 a göre tescil, prim, hizmet takip programı işlemini yapmaları gerekir.

Peki, bu hatalı işlemlerin düzeltilmesinin çözümü nasıl olabilir:

Sosyal Güvenlik Kurumunun Kurumlardan prim alması kanunlarla belirlenmiştir. Bu nedenle Sosyal Güvenlik Kurumunun eksik prim tutarlarını Kurumlardan istemesi normaldir.

Ancak, Memurlar net olarak düşüncemiz, 5434 ve 5510 a göre Sosyal Güvenlik Kurumu prim tutarlarının farklı olduğu, Kurumların zamanında prim tutarlarını doğru hesaplamaları gerektiğini, ancak hali hazırda oluşan bir hatanın olduğu ve bu hatalı işlem sonucunda da direkt zarar görenin (aylık aldığı dönemlerde eksik prim kesilmesine ragmen) çalışan memurun olduğu görülüyor.

Bizce, yüklü sayılabilecek olan tutardaki prim farklarının bir defada memurdan istenilmemesi gerektiği, bu farkın nasıl ki 5510 sayılı Kanunun uygulandığı dönemleri kapsayan sürelerdeki prim fark tutarlarının toplamı olduğu belli olduğuna göre, bu farkın da memurdan en azından prim farkı oluşan süre içerisinde istenilmesi gerektiğini veya Kurumların bu fark işlemini kapatması gerektiğini değerlendirmekteyiz.