Malulen emeklilikte, rahatsızlığın göreve girdikten sonra olmasının önemi

SORU: Sağlık personeliyim, lisans sosyal hizmet mezunuyum, memuriyete önlisans olarak basladim, 2 derece/3 kademe memurum, ek göstergem 2200. 15 yillik memurum, memuriyete başlama yılı 2004 Ocak ayı, ilk sigorta başlangıcı 1997 yılı nisan ayı, kronik bir rahatsızlığım var ve doktorum çalışamayacak durumda olursan malulen emekli olursun dedi.
1. Hangi şartlarda emekli maaşı düşmeden emekli olabilirim
2. Hangi durumda emekli ikramiyemi tam alabilirim.
3. Hangi şartlarda emekli olabilirim ne tür belgeler almam gerekiyor.

CEVAP: Göreve girmeden önce veya göreve girdikten sonra rahatsızlığı olan memur nasıl emekli olabilir: Sorunuz özelinde durumunuzu değerlendirmekteyiz.

2008 yılı Ekim ayından önce memur hizmeti olanlar 5434 e tabi olurlar ve bu kanunun malullüğe ilişkin hükümleri uygulanır.

Göreve başlamadan önce rahatsızlığı bulunanlar:

Malullüğe ilişkin hükümlerin uygulanabilmesi için mutlaka göreve girmeden önce bir rahatsızlığının olmaması gerekir.

Göreve girmeden önce rahatsızlığı olanlar malullük hükümlerinden yararlanamazlar. Bu durumda olanlar için 5510 sayılı Kanun imkan sağlamıştır. 5510 sayılı Kanunun geçici maddeleri 5434 e tabi olanlar için uygulanmaktadır.

5434 e tabi olanlar için aranılan şartlar 5510 geçici madde 4 hükmünde belirtilmiştir. Bu hüküm gereği, görevde iken rahatsızlığı olanlar için bir sağlık kurulu raporunun alınması gerekliliğinin olduğu vurgulanmıştır.

Sosyal Güvenlik Kurumunca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporun ve bu raporun dayanağı tıbbi belgelerin alınması, bunlarında Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca incelenmesi gerektiği, incelenme sonucunda memurun çalışma gücündeki kayıp oranının;
- % 50 ila % 59 arasında olduğunun anlaşılması halinde hizmet olarak da en az 5760 gün aranmaktadır.
-Şayet oranın % 40 ila % 49 arasında olduğunun anlaşılması halinde de hizmet olarak en az 6480 gün aranmaktadır.

Bu şartlar dahilinde memura emekli aylığı (engellilikten dolayı aylık) bağlanmaktadır.

Malullük veya engellilikten dolayı aylık bağlanmasında yaş koşulu aranmaz.

Göreve girdikten sonra rahatsızlığı ortaya çıkanlar:

5434 e tabi göreve başladıktan sonra malul duruma gelenler için 10 hizmet yılı yeterli olmaktadır. 10 yıl veya daha fazla hizmeti olanlara malullük aylığı bağlanmaktadır.

Malullük veya Engellilik tespit yetkisi Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulundadır:

Memurların ister görevden önce ister görevden sonra rahatsızlıklarının malul sayılıp sayılmama tespiti, engellilik oranlarının tespiti Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulundadır. Sağlık Kurulu hastanelerce verilen sağlık raporlarını inceleyip kararını verir.

Malullük, engellilik aylık bağlama sistemi nasıldır:

5434 e tabi olanlar açısından malullük aylığı, emekli aylığı ve emekli aylığı olarak ödenen engellilikten dolayı aylık bağlama sistemi ve emekli ikramiyesi ödeme sistemi hiçbir şekilde farklı olmamaktadır.

Farklılık sadece kişilerin hizmet süresinin azlığı veya fazlalığından, görev unvanlarından, ek gösterge farklılıklarından kaynaklanır ve bu durumda aylık ve ikramiyenin az veya yüksek olmasını sağlar.

Yani, sistem derece, kademe, ek gösterge, taban aylığı, kıdem aylığı, emeklilik tazminatı, memur maaş katsayısı gibi unsurlar esas alınarak tüm aylık çeşitliliklerinde uygulanır.

Bu bağlamda çalışamayacak durumda olmanız ve bu durumun tespiti halinde öğrenmek istediğiniz sorularınızın cevaplarını değerlendirmemiz:

Soru 1. Hangi şartlarda emekli maaşı düşmeden emekli olabilirim.

Cevap 1- Önce sağlık kurulu raporu almanız gerekir, bu rapor neticesinde hakkınızda sağlık kurulunca emeklilik açısından bir karar çıkarsa memurluk derece kademeniz, ek göstergeniz, memurluk ve sigortalı hizmet sürenizin toplamı üzerinden aylık bağlanır, memurluk tam hizmet yılınıza karşılık da emekli ikramiyesi ödenir.

Tavsiyemiz, önemli olduğu için belirtmekteyiz, doktorlar için belirlenmiş olan 1 inci derece 3600 ek göstergeyi kazanıp ondan sonra kararınızı vermenizi söyleyebiliriz. 2200 ek gösterge ile 3600 ek gösterge arasında hem emekli ikramiyesi hem de emekli aylığı açısından farklılık bulunur. Hesaplama yapmak için https://www.memurlar.net/hesaplama/emekli-maas/ ziyaret edebilir ona göre karar verebilirsiniz. Bu sistem belirttiğimiz gibi emekli aylığı, malullük aylığı, engellilikten dolayı bağlanacak aylık ve ikramiye tutarını aynı şekilde çıkaracaktır.

Ancak her durumda, hizmet yılınızın az olması, hizmet yılı fazla olan normal emekli kişi ile aylık ve ikramiye tutarı eşit olmayacak, sizin aylık ve ikramiye tutarınız daha az olacaktır. Yani 20 hizmet yılı bulunan engelli veya malul olan kişi ile 25-30-35 yıl hizmeti bulunan engelli, malul veya normal emekli olan bir kişiye ödenen aylık tutarları doğal olarak farklı olacaktır.

Soru 2- Hangi durumda emekli ikramiyemi tam alabilirim.

Cevap 2- Emekli ikramiyesi tam hizmet yıllarına ödenir. 1 yıldan az ay sürelerine ödenmez. Onun için memurluk hizmet sürenizin tam yıl olması ikramiyenizi tam olarak yani yapmış olduğunuz hizmet süresinin tam yıllarına karşılık alabilirsiniz. Yani 15 yıl 3 ay hizmet varsa 15 yıla, 15 yıl 11 ay hizmet olursa yine 15 tam yıla ikramiye alırsınız. Bu hizmetinizi net öğrenmeniz için Kurumunuzdan veya Sosyal Güvenlik Kurumundan veya e-devletten öğrenebileceğinizi söyleyebiliriz.

Soru 3. Hangi şartlarda emekli olabilirim ne tür belgeler almam gerekiyor.

Cevap 3- Önce emekli olmayı istemeniz gerekir. Yani ister malullük, ister engellilik oranınıza göre bir emekliliği istemeniz gerekir. İster iseniz, önce sağlık kurulu için hastaneye gitmeniz ve alacağınız sağlık kurulu raporu ve belgelerini Kurumunuza vermeniz, Kurumunuzca da Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilip sonucunu beklemeniz gerektiğini belirtebiliriz. Yani sonuçta ilk başlangıcın sadece sağlık durumunuzu gösterir bir sağlık kurulu raporu almanız yeterli olacaktır.