Sayıştay'ın görüşü alınmadan yürürlüğe konulan ek ödeme yönetmeliği geçerli mi?

Taslak Yönetmeliğe hem Orman ve Su İşleri Bakanlığı hem de Maliye Bakanlığı görüş vermiş ancak Sayıştay'ın görüşü alınmadan yürürlüğe konmuştur.

Sayıştay Başkanlığının, "Mali hüküm içeren yönetmelikler ve yönetmelik niteliğindeki diğer düzenleyici işlemler açısından 6085 sayılı Kanun'un ilgili maddesindeki düzenleme, Sayıştay mütalaasının "yürürlük şartı" olduğudur. Söz konusu maddede yer alan "Sayıştayın istişari görüşü alındıktan sonra yürürlüğe konulabilir" şeklindeki hükmü bunu ifade etmektedir." şeklindeki değerlendirmesi Yönetmeliğin mezkur Yönetmelik yürürlüğe konulamaz anlamına da gelmektedir.

Raporun ilgili kısmı

BULGU 2: Meteoroloji Genel Müdürlüğü Personeline Ödenecek Havacılık Tazminatına İlişkin Usul ve Esaslar'ın Sayıştay görüşü alınmadan yürürlüğe konulmuş olması

A) 25.08.2017 tarihli ve 30165 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 Yıllarını Kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşme'nin Üçüncü Kısmının Birinci Bölümünde yer alan Büro Bankacılık ve Sigortacılık Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşmenin 18'inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Makam tazminatı öngörülen kadrolarda bulunanlar hariç olmak üzere Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğünün kadro ve pozisyonlarında görev yapın memur ve sözleşmeli personelden Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı prensipleri çerçevesinde personel maliyetleri tamamen karşılananlara en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahi) brüt tutarının %30'unu, kısmen karşılananlara %20'sini, bunların dışında kalanlara %10'unu geçmemek üzere; Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine bağlı bulunulan Bakan onayı ile belirlenecek oran, esas ve usullere göre her ay Döner Sermaye İşletmesi bütçesinden havacılık tazminatı ödenir." hükmüne istinaden Orman ve Su işleri Bakanlığı bağlı kuruluşu olan Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan "Meteoroloji Genel Müdürlüğü Personeline Ödenecek Havacılık Tazminatı Ödenmesine ilişkin Usul ve Esaslar Taslağı önce Bakanlığa daha sonra da Bakanlık tarafından Maliye Bakanlığına gönderilmiştir.

19.12.2005 tarihli ve 2005/9986 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre, yapılan değerlendirme sonucunda söz konusu Usul ve Esaslar Maliye Bakanlığınca Orman ve Su İşleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliğine gönderilmiştir. Bakanlık Hukuk Müşavirliği "Meteoroloji Genel Müdürlüğü Personeline Ödenecek Havacılık Tazminatı Ödenmesine ilişkin Usul ve Esaslar"ın "ödeme esasları" başlıklı madde 5'in (ç) bendini, Maliye Bakanlığından gelen şekilde değil, değişiklik yaparak Meteoroloji Genel Müdürlüğüne göndermiştir.

Maliye Bakanlığından gelen uygun görüş; "MADDE 5- ç) Diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilenler ile bir aydan fazla süreyle yurtdışında görevlendirilenlere (Eurocontrol prensipleri veya sivil havacılık faaliyetleri çerçevesinde görev yapmak üzere görevlendirilenler hariç) görevlendirme süresince havacılık tazminatı ödenmez." şeklinde iken; Orman ve Su İşleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliği tarafından Meteoroloji Genel Müdürlüğüne gönderilen Usul ve Esaslarda; "MADDE 5-ç) Diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilenler (Genel Müdürlüğün bağlı olduğu Bakanlıkta görevlendirilenlen hariç) ile bir aydan fazla süreyle yurtdışında görevlendirilenlere (Eurocontrol prensipleri veya sivil havacılık faaliyetleri çerçevesinde görev yapmak üzere görevlendirilenler hariç) görevlendirme süresince havacılık tazminatı ödenmez." şeklinde düzenlenmiştir.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü Personeline Ödenecek Havacılık Tazminatı Ödenmesine İlişkin Usul ve Esaslar'ın uygulamaya konulmasında gerekli hassasiyetin ve önemin gösterilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.

B) Meteoroloji Genel Müdürlüğü Personeline Ödenecek Havacılık Tazminatına İlişkin Usul ve Esaslar'ın; Mali konular içerdiği halde Sayıştay görüşü alınmadan yürürlüğe konulduğu görülmüştür.

6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun 27'nci maddesine istinaden genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerince mali konularda düzenlenecek yönetmelikler ile yönetmelik niteliğindeki düzenleyici işlemler, Sayıştayın istişari görüşü alınarak yürürlüğe konulabilmektedir.

19.01.2005 tarih ve 2005/9986 karar sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in altıncı maddesine göre; Başbakanlığa sunulmadan önce, yönetmelik taslakları hakkında ilgili bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınır. Bu çerçevede ilgili bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra; Bakanlıklar ile Sayıştayın denetimine tabi diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca mali konularda düzenlenecek yönetmelik taslakları hakkında Sayıştay Başkanlığının görüşünün alınması zorunlu olmaktadır.

Mali hüküm içeren yönetmelikler ve yönetmelik niteliğindeki diğer düzenleyici işlemler açısından 6085 sayılı Kanun'un ilgili maddesindeki düzenleme, Sayıştay mütalaasının "yürürlük şartı" olduğudur. Söz konusu maddede yer alan "Sayıştayın istişari görüşü alındıktan sonra yürürlüğe konulabilir" şeklindeki hükmü bunu ifade etmektedir.

Mali hükümler içeren Usul ve Esaslar'da Sayıştayın görüşünün alınması gerektiği değerlendirilmektedir.

Kamu idaresi cevabında; özetle;

A) "Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan "Meteoroloji Genel Müdürlüğü Personeline Ödenecek Havacılık Tazminatına İlişkin Usul ve Esaslar"a dair taslak, ilgili birimlerden görüş alınıp alınmadığı hususunda herhangi bir değerlendirmeye yer verilmeden uygulanmıştır."

B) "Bir sonraki dönemi kapsayan toplu sözleşmede benzer düzenlemenin yer alması halinde Sayıştay görüşünün alınması hususunda dikkat edilecektir" denilmektedir.

Sonuç olarak Kurum cevabında;

A) Meteoroloji Genel Müdürlüğü Personeline Ödenecek Havacılık Tazminatına İlişkin Usul ve Esaslarının uygulanmasının ilgili birimlerden görüş alınıp alınmadığı hususunda herhangi bir değerlendirmeye yer verilmeden uygulandığı görülmektedir.

Usul ve Esasların uygulamaya konulmasında gerekli hassasiyet ve dikkat gösterilmiş olsaydı, mülga Orman ve Su İşleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliği ile Maliye Bakanlığı ve Meteoroloji Genel Müdürlüğüne gönderilen metinler arasındaki farklılığın ortaya çıkacağı ve uygulamanın bu yönde yapılacağı;

B) Mali hüküm içeren Usul ve Esaslar'da Sayıştay'ın görüşünün alınması gerektiği,

değerlendirilmektedir.