İş Güvenliği uzmanı, üniversitede, döner sermayeden ek ödeme alabilir mi?

Adalet Meslek Yüksekokulunda görev yapan Öğretim Görevlisine bütçeden ödenen aylık 80 saatlik "İş Güvenliği Uzmanı" ödemelerine ilave olarak ayrıca Rektörlüğün 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 13/b-4 maddesi gereğince Diş Hekimliği Fakültesi Döner Sermaye İşletmesinde "İş Güvenliği Uzmanı" olarak görevlendirilmesi nedeni ile 2547 sayılı Kanunun 58. maddesi hükümleri doğrultusunda ek ödeme yapılmasını hukuka aykırı buldu.

Temyiz Kurulu kararında, "Ancak yukarıda da değinildiği gibi adı geçenin döner sermaye geliri olan Diş Hekimliği Fakültesinde görevlendirilmesi tamamıyla "İş Güvenliği Uzmanı" görev unvanından kaynaklanmakta olup, bu görev unvanıyla döner sermaye ek ödemesi alamayacağı açıktır. Nitekim Hasta ve Çalışan Güvenliği Alt Kurulunda yaptığı işlerin İş Güvenliği ve Sağlığı Kanunu kapsamında değerlendirilemeyeceğinden bahsetmek de pek mümkün görülmemektedir.

Sonuç itibariyle, yukarıda adı geçen ahize bütçeden ödenen aylık 80 saatlik "İş Güvenliği Uzmanı" ödemelerine ilave olarak Diş Hekimliği Fakültesinden döner sermaye ödenmesi mevzuat hükümleriyle bağdaşmamaktadır" ifadelerine yer vermiştir.

TEMYİZ KURULU KARARI

Tarih: 15.05.2019 - No: 46224

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ;

İlamda tazmin hükmü, Adalet Meslek Yüksekokulunda görev yapan Öğretim Görevlisi ....'ya bütçeden ödenen aylık 80 saatlik "İş Güvenliği Uzmanı" ödemelerine ilave olarak ayrıca Rektörlükçe 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 13/b-4 maddesi gereğince Diş Hekimliği Fakültesinde "İş Güvenliği Uzmanı" olarak görevlendirilmesinden ötürü döner sermaye ek ödemesi yapıldığı gerekçesiyle verilmiştir.

İlamda belirtildiği gibi yapılan incelemeye göre; Adalet Meslek Yüksekokulunda görev yapan Öğretim Görevlisi... Üniversitesi Rektörlüğü Personel Dairesi Başkanlığının... tarihli ve .... sayılı yazısı ile İş Sağlığı ve Güvenliği Kuruluna İş Güvenliği Uzmanı olarak seçilmiş; ... Üniversitesi Rektörlüğü Personel Dairesi Başkanlığının .... tarihli ve .... sayılı yazısıyla da İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinatörü olarak göreve devam etmiş ve bu görevlere ilişkin ödemeleri almıştır. Bu görevlerine ek olarak, ... Üniversitesi Rektörlüğü Personel Dairesi Başkanlığının... tarihli ve .... sayılı yazısı ile kişinin Diş Hekimliği Fakültesinde İş Güvenliği Uzmanı olarak görevlendirilmiş (ve 3 yıl bu görevde çalışmış), bu Fakülte tarafından da Fakülte bünyesindeki İç Tetkik Ekibi, Hasta ve Çalışan Güvenliği Alt Kurulu ve (kalite kurulu olarak nitelendirilen) Yönetim Sistemleri Alt Kuruluna seçilmiş; alt kurullardaki bu görevleri nedeniyle de 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi gereğince döner sermayeden ek ödeme almıştır. (*Diş Hekimliği Fakültesine görevlendirmenin yapıldığı 2014 yılında .... asli görevi olarak Fen Edebiyat Fakültesi mühendis kadrosunda çalışmaktadır.)

Öncelikle temyize konu olaya yukarıda adı geçen personelin Diş Hekimliği Fakültesinde "İş Güvenliği Uzmanı" olarak görevlendirilmesi ve görevlendirme nedeniyle özel bütçeden yapılan ödeme yönünden bakılacak olursa;

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun "İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları" başlıklı 8 inci maddesinin yedinci fıkrasında aynen: "Kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuata göre çalıştırılan işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz personel, gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla asli görevlerinin yanında, belirlenen çalışma süresine riayet ederek çalışmakta oldukları kurumda veya ilgili personelin muvafakati ve üst yöneticinin onayı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilebilir.

Bu şekilde görevlendirilecek personele, görev yaptığı her saat için (200) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı tutarında ilave ödeme, hizmet alan kurum tarafından yapılır. Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz. Bu durumdaki görevlendirmeye ilişkin ilave ödemelerde, günlük mesai saatlerine bağlı kalmak kaydıyla, aylık toplam seksen saatten fazla olan görevlendirmeler dikkate alınmaz." denilmekte olup, bu fıkrada işyeri hekimi ve iş uzmanı olma niteliğini haiz personelin, asli görevinin yanında çalışmakta oldukları kurumda veya diğer kurumlarda işyeri hekimliği veya iş güvenliği uzmanlığının tali (ikinci) görev olarak verilebileceği belirtilmiş, ayrıca bu şekilde ikinci görev verilen personele ilave ücret ödenmesi öngörülmüştür. Söz konusu ücret, görev yapılan her saat için ödenmekle beraber aylık 80 saate kadar ödenebilecektir.

Olayın bu yönüyle, anılan personele (farklı birim/birimlerde 80 saatin tamamlandığı iddia edilen) "İş Güvenliği Uzmanı" olarak görevlendirilmesinden ötürü 6331 sayılı Kanun kapsamında yapılan ödemelerde mevzuata bir aykırılık bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, temyize konu olaya aynı personelin Diş Hekimliği Fakültesinde İş Güvenliği Uzmanı olarak görev yapmaktayken çeşitli alt kurullarda görevlendirilmesi ve bu görevlendirmeler nedeniyle (Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelikte yer alan (A) ve (E) puanları üzerinden) döner sermaye bütçesinden yapılan ödeme yönünden bakılacak olursa;

2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun "Döner sermaye" başlıklı 58 inci maddesinin (c) fıkrasında (hesap yılında yürürlükte olan haliyle): "Tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinin hesabında toplanan döner sermaye gelirleri bakiyesinden, bu yerlerde; 1) Gelir getiren görevlerde çalışan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme, ödenek (geliştirme ödeneği hariç) ve her türlü tazminat (28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca ödenen tazminat dahil, makam, temsil ve görev tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) toplamından oluşan ek ödeme matrahının yüzde 800'ünü, araştırma görevlilerine ise yüzde 500'ünü; bu yerlerde görevli olmakla birlikte gelire katkısı olmayan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine yüzde 600'ünü, araştırma görevlilerine ise yüzde 300'ünü,

2) Diğer öğretim elemanlarına ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personel (...) ile aynı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre sözleşmeli olarak çalışan personele ek ödeme matrahının; uzman tabipler için yüzde 600'ünü, hastaneler başmüdürü ve eczacılar için yüzde 250'sini, başhemşireler için yüzde 200'ünü, diğer öğretim elemanları ile diğer personel için yüzde 150'sini, işin ve hizmetin özelliği dikkate alınarak yoğun bakım, doğumhane, yeni doğan, süt çocuğu, yanık, diyaliz, ameliyathane, enfeksiyon, özel bakım gerektiren ruh sağlığı, organ ve doku nakli, acil servis ve benzeri sağlık hizmetlerinde çalışan personel için yüzde 200'ünü geçmeyecek şekilde aylık ek ödeme yapılır. Sözleşmeli personele yapılacak ek ödeme matrahı, sözleşmeli personelin çalıştığı birim ve bulunduğu pozisyon unvanı itibarıyla aynı veya benzer unvanlı memur kadrosunda çalışan, hizmet yılı ve öğrenim durumu aynı olan emsali personel dikkate alınarak belirlenir. Emsali bulunmayan sözleşmeli personelin ek ödeme matrahı ise brüt sözleşme ücretlerinin yüzde 25'ini geçemez.(Ek cümle: 11/10/2011-KHK-666/5 md.) Bu fıkra uyarınca yapılacak ödeme sigorta prim kesintisine tabi tutulmaz..." denilmekte olup, yapılacak ek ödemenin oranları ile bu ödemelerin esas ve usulleri; yükseköğretim kurumlarının hizmet sunum şartları ve kriterleri, personelin kadro ve görev unvanı, görev yeri, çalışma şartları ve süresi, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ve mesleki uygulamalar ile ilgili performansı ve özellik arz eden riskli bölümlerde çalışma gibi hizmete katkı unsurları esas alınarak Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından 18.02.2011 tarihli ve 27850 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik ile düzenlenmiştir.

Söz konusu Yönetmeliğin "Genel İlkeler" başlıklı 4 üncü maddesinde (hesap yılında yürürlükte olan haliyle): "(1) Döner sermaye gelirlerinden öğretim elemanları ve diğer personele dağıtılacak ek ödemeler, bu Yönetmelikte belirtilen esaslara ve oranlara uygun olarak yetkili kurullara tanınan yetki çerçevesinde birimler veya alt birimler bazında yapılır.

...

(7) Yapılacak ek ödemeye esas katkı oranlarının belirlenmesinde 5 inci maddede belirlenen; kurumsal katkı puanı (A puanı), bireysel gelir getirici faaliyet puanı (B puanı), eğitim-öğretim faaliyeti puanı (C puanı), bilimsel faaliyet puanı (D puanı) ve diğer faaliyetler puanı (E puanı) esas alınır. Kanunun 58 inci maddesinin (c) fıkrası kapsamında bulunan birimlerde söz konusu puanların tamamı kullanılır.

Anılan fıkra dışındaki birimlerde ise yönetim kurullarınca, yükseköğretim kurumunun yapısı ve mali durumu göz önünde bulundurularak bir veya birden fazlasının kullanılmasına karar verilmek suretiyle belirleme yapılır..."

"Dağıtım esasları" başlıklı 5 inci maddesinde:

"(2) (A) Kurumsal katkı puanı; ilgili döner sermaye birim veya alt birim ortalamasının, kadro/görev unvan katsayısı ve aktif çalışılan gün katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan puanı ifade eder. Bu puanın hesaplanmasında aşağıdaki formül uygulanır.

(A) = Birim (b-ort) veya alt birim (ab-ort) ortalaması x kadro/görev unvan katsayısı x aktif çalışılan gün katsayısı.

...

(6) (Değişik:RG-8/7/2014-29054) (E) Diğer faaliyetler puanı; (A), (B), (C) ve (D) puanlarının hesaplanmasında dikkate alınan faaliyetler dışındaki komisyon üyelikleri, özellik arz eden riskli birimlerde çalışma ve benzeri diğer hususlar dikkate alınarak hazırlanan ve bu Yönetmelik ekinde yer alan Ek-2 Ek Görev Cetveli ve Ek-3 Risk Cetvelinde tanımlanan ve belirlenen yüzdelik değerlerin kişinin birim ortalaması üzerinden hesaplanan (A) puanı ile çarpılması sonucu bulunan puandır. (E) puanı; (A) puanının her bir görev için % 30'unu, toplamda ise % 50'sini geçemez. (E) puanı aşağıdaki şekilde hesaplanır.

(E) = Birim ortalaması üzerinden hesaplanan (A) Puanı x Belirlenen yüzdelik değer.

...

(8) Yapılacak ek ödemede, tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinde (hastaneler dahil) görev yapan personele;

a) (Değişik:RG-8/10/2016-29851) Öğretim üye ve görevlileri ile uzman, uzman tabip ve uzman kadrosundaki uzman tabip ve uzman/doktoralı diş tabiplerinin bireysel net katkı puanı = A + [(B1+B2+B3) x KK1 + (C x KK2)] + D + E,

b) Araştırma görevlileri ile tabip ve diş tabiplerinin bireysel net katkı puanı =A+D+E,

c) Diğer personel bireysel net katkı puanı = A + E,

ç) Yapılacak ek ödeme miktarı= Dönem ek ödeme katsayısı x Bireysel net katkı puanı,

formülleri kullanılarak hesaplama yapılır.

..."

"Alt Düzenlemeler" başlıklı 10 uncu maddesinde ise:

"(2) Kadro/görev unvan katsayısı, Ek-1 sayılı cetvelde yer alan katsayı aralıkları içerisinde kalınmak kaydıyla yönetim kurulları tarafından belirlenir. Gruplar içindeki her unvan için aralıklar dahilinde ayrı katsayı belirlenebilir. Yönetim kurulları tarafından Listede bulunmayan görev unvanları için aynı grup

içine girebilecek eşdeğer eklemeler ve puanlamalar yapılabilir..."

Denilerek ek ödeme hesaplama usulü belirlenmiş ve Yönetmelik eki 1 sayılı Cetvelde de hesaplamaya esas değerlerin hesabında kullanılacak olan kadro/görev unvan katsayıları gösterilmiştir.

Yukarıda yer alan Yönetmeliğin "Dağıtım esasları" başlıklı 5 inci maddesinde, yükseköğretim kurumlarında döner sermaye ek ödemesi dağıtımının puanlama sistemine göre yapılacağının belirtildiği, dağıtım puanlarının da (A), (B), (C), (D) ve (E) olarak kategorilere ayrıldığı görülmektedir. Bu puanlardan temyize konu ihtilafın temelini oluşturduğu anlaşılan (A) ve (E) puanlarının tanımına bakılacak olursa;

(A) Kurumsal katkı puanı; ilgili döner sermaye birim veya alt birim ortalamasının, Yönetmelik ekindeki cetvelde yer alan kadro/görev unvan katsayısı ve aktif çalışılan gün katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan puanı ifade etmekte olup, bu puanın hesaplanmasında; (A) = Birim (b-ort) veya alt birim (ab-ort) ortalaması x kadro/görev unvan katsayısı x aktif çalışılan gün katsayısı formülü uygulanmaktadır.

(E) Diğer faaliyetler puanı ise; (A), (B), (C) ve (D) puanlarının hesaplanmasında dikkate alınan faaliyetler dışındaki komisyon üyelikleri, özellik arz eden riskli birimlerde çalışma ve benzeri diğer hususlar dikkate alınarak, yönetim kurulları tarafından tanımlanan ve belirlenen yüzdelik değerlerin kişinin (A) puanı ile çarpılması sonucu bulunan puanı ifade etmektedir:

(E) = Kişinin (A) Puanı x Belirlenen yüzdelik değer.

Bu tanımlamalar karşısında, (A) puanının, kadro/görev unvanına göre ortalamadan verilen bir puan olması ve (E) puanının (A) puanı üzerinden hesaplanması hasebiyle, Yönetmelik eki (ya da üniversite yönetim kurulunca yeniden belirlenen) Kadro/Görev Unvan Katsayı Cetvelinde yer almayan bir kadroya, döner sermaye ek ödemesi yapılamayacağı anlaşılmakta olup, işte tam bu noktadan hareketle 2547 sayılı Kanunun 13/b-4 maddesine göre yapılan görevlendirmelerde; bilfiil ilgili döner sermaye biriminde ve o kadrolarda çalışmış olmak şartıyla, Kadro/Görev Unvan Katsayı Cetvelinde sayılan kadrolara yapılan görevlendirmelerin bu puanlar üzerinden döner sermaye ek ödemesi alınmasına hak kazandıracağı sonucu ortaya çıkmaktadır.

Bahse konu personel, Diş Hekimliği Fakültesinde (İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda belirtilen işleri yapmak üzere) "İş Güvenliği Uzmanı" olarak görevlendirilmiş olup, böyle bir görev unvanı Yönetmelik eki Ek-1 Kadro/Görev Unvan Katsayı Cetvelinde (ve Yönetmeliğe dayanılarak çıkarılan İnönü Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uyulacak Usul ve Esasların ekinde yer alan Ek-4 Kadro/Görev Unvan Katsayıları Cetvelinde) yer almamaktadır.

Bu bağlamda, Diş Hekimliği Fakültesinde görevlendirilen personele verilen ve yukarıda zikredilen kurul/komisyon görevleri karşılığında "(E) Diğer Faaliyetler Puanı" üzerinden bir ödeme yapılabileceği bir an için düşünülse dahi, (E) puanı üzerinden yapılacak bu ödeme "(A) Kurumsal Katkı Puanı"na bağlı olduğundan; buna karşılık görev unvanı, Yönetmelik (ve bu Yönetmeliğe dayanılarak Üniversitece çıkarılan Usul ve Esaslar) eki Kadro/Görev Unvan Katsayı Cetvelinde sayılan unvanlar arasında yer almadığından, (A) puanına müstehak olmayan söz konusu personele (E) puanı üzerinden herhangi bir hesaplama yapılması ve ödeme yapılması da zaten mümkün değildir.

Kaldı ki, İlama konu personelin görev yaptığı kurul ya da komisyonlar ne Yönetmelik eki Ek 2-Ek Görev Cetveli adlı cetvelde ne de bu Yönetmeliğe dayanılarak çıkarılan... Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uyulacak Usul ve Esasların ekinde yer alan Ek-10 Komisyon, Kurul ve Görevlere Göre "E" Puan Dağılımı adlı cetvelde hiçbir şekilde sayılmamaktadır. Dolayısıyla, bu cetvellerde sayılmayan kurullar/komisyonlar için ödeme yapılmasından söz edilemez. Bundan da öte, bu kurullar alt kurul olarak adlandırılmış olup, alt kurul niteliğindeki kurullar için ödeme yapılabileceğinde dair mevzuatta bir hüküm de bulunmamaktadır. (Yönetmelik ve Üniversitece çıkarılan Usul ve Esaslar ekindeki cetvellerde sadece kurullardan bahsedilmektedir.)

Olayın bu yönüyle ise, ilgili personele Diş Hekimliği Fakültesi kurullarında görevlendirilmesinden ötürü yapılan döner sermaye ödemeleri mevzuata uygun düşmemektedir.

Son olarak, ihtilafa konu olay Üniversite Yönetiminin gündemine de gelmiş, Hukuk Müşavirliğince Rektörlük Makamına yazılan ... tarihli ve ..... sayılı cevabi yazıda; "...ancak adı geçenin Fakülte'de iş güvenliği ve uzmanlığı yanında İş Sağlığı ve Güvenlik Kurulu ve Risk Analiz Ekibi üyesi olarak görevlendirildiği, bu görevinin karşılığı olarak adı geçene döner sermaye gelirlerinden ek ödeme yapılıp yapılamayacağı hususunda tereddüde düşüldüğü belirtilerek, konuyla ilgili olarak Müşavirliğimiz görüşünün bildirilmesi istenmektedir.

...

Adı geçen personelin asli görevine ek olarak verilen görevin de yukarıda belirtilen yargı kararlarına konu olan ek görevlerle aynı mahiyette olduğu, bu nedenle de döner sermaye gelirinden tarafına ek ödeme yapılmaması gerektiği, ancak İdarenin adı geçenin yürüttüğü görevin döner sermaye gelirinin elde edilmesine doğrudan katkısı olduğu kanaatinde olması halinde ise adı geçen personelin Diş Hekimliği Fakültesi'ndeki fiili çalışma süresinin nazara alınarak bir ödeme yapılması gerektiği düşünülmektedir." denilmiştir.

Bunun üzerine Fakülte Dekanlığınca sözü edilen personele döner sermaye ek ödemesi verebilmek adına (sorumlularca iş güvenliği ve sağlığını ilgilendirmediği iddia edilen) yukarıda adları belirtilen üç adet kurul/komisyon üyeliği görevinin ilaveten verildiği anlaşılmaktadır. Ancak yukarıda da değinildiği gibi adı geçenin döner sermaye geliri olan Diş Hekimliği Fakültesinde görevlendirilmesi tamamıyla "İş Güvenliği Uzmanı" görev unvanından kaynaklanmakta olup, bu görev unvanıyla döner sermaye ek ödemesi alamayacağı açıktır. Nitekim Hasta ve Çalışan Güvenliği Alt Kurulunda yaptığı işlerin İş Güvenliği ve Sağlığı Kanunu kapsamında değerlendirilemeyeceğinden bahsetmek de pek mümkün görülmemektedir.

Sonuç itibariyle, yukarıda adı geçen ahize bütçeden ödenen aylık 80 saatlik "İş Güvenliği Uzmanı" ödemelerine ilave olarak Diş Hekimliği Fakültesinden döner sermaye ödenmesi mevzuat hükümleriyle bağdaşmadığından; temyiz dilekçesindeki iddiaların reddedilerek 67 sayılı İlamın 3. maddesiyle verilen ... TL'nin tazminine ilişkin hükmün TASDİKİNE,

İş güvenliği uzmanlığında ek ödeme için ilave görev şartı haberimiz için tıklayınız.