Öğretim elemanlarının kamu kurumlarına geçici görevlendirmeleri hakkında Sayıştay'dan önemli karar!

Bilindiği üzere, öğretim elemanlarının kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirme işlemleri 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun "Kamu kuruluşları ve vakıflarda görevlendirme" başlıklı 38 inci maddesinde yer alan; "Öğretim elemanları; ilgili kurumların talebi ve kendisinin muvafakati, üniversite yönetim kurulunun uygun görmesi ve rektörün onayı ile ihtiyaç duyulan konularda, özlük işlemleri kendi kurumlarınca yürütülmek kaydıyla, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarında geçici olarak görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilenlerin, kadrosunun bulunduğu yükseköğretim kurumlarındaki aylık ve diğer ödemeler ile öteki hakları devam eder. Yükseköğretim Kurulu, bağlı birimleri ve Üniversitelerarası Kurul ile Adli Tıp Kurumunda görevlendirilenler hariç olmak üzere bu fıkra uyarınca görevlendirilenler döner sermayeden yararlanamaz." hükümlerine göre yürütülmektedir.

Sayıştay tarafından bir devlet yükseköğretim kurumunda yapılan olağan denetimlerde; öğretim elemanlarının 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 37'nci maddesine kapsamına giren görevlendirmelerinin hatalı olarak, aynı Kanun'un 38'inci maddesine göre yapıldığı tespit edilmiştir.

Buna gerekçe olarak ise; 2547 sayılı Kanunun 38'inci maddesi kapsamında görevlendirilenlerin bir kamu kuruluşu ya da vakfa geçici olarak görevlendirilmedikleri; haftada bir ya da birkaç gün danışmanlık yapmak, bir projede çalışmak, görüş bildirmek veya inceleme yapmak üzere, 2547 sayılı Kanun'un 37'nci maddesinde sayılan nedenlerle kısmi ve sınırlı sürelerle çalışmak üzere gönderildikleri; bilimsel görüş verme, inceleme, araştırma, danışmanlık yapma, projelerde yer alma ve buna benzer nedenlerle haftada bir ya da birkaç gün/saat görevlendirilen kişilerin adı geçen Kanun'un 38'nci maddesine göre görevlendirilmelerinin mümkün olmadığı, bu işlerin 37'nci maddede sayılan faaliyetlerde görev almak olarak değerlendirilmesi gerektiği ifade edilmiştir.

Üniversite buna cevap olarak; öğretim elemanlarının ilgili kamu kuruluşu veya vakfın talebi, kendisinin isteği, üniversite yönetim kurulunun uygun görmesi ve rektör onayı ile geçici olarak 2547 sayılı Kanunun 38 inci maddesine göre görevlendirildiği, anılan Kanun maddesinde görevlendirme süreleri ile ilgili bir düzenlemenin yer almadığı, öğretim elemanlarının görevlendirme süreleri ile ilgili tekliflerin, kurumdan kuruma değişiklik gösterebildiği, örneğin; A kamu kurumu, ilgili öğretim elemanına ilişkin 38 inci madde kapsamında bir yıl süreyle (kesintisiz) görevlendirme talebinde bulunurken, B kurumu öğretim elemanının hizmetine ihtiyaç duyulan zamanlarda (1 yıl süreyle haftada 2 gün gibi) görevlendirme talebinde bulunabildiği, görevlendirme tekliflerinin hizmet gerekleri açısından değerlendirildiği ifade edilmiştir.

Ancak, Sayıştay denetçileri aynı nitelikteki işler için aynı statüdeki kurum ve kuruluşlarda bazı görevlendirmelerin 2547 sayılı Kanun'un 37 inci maddesi, bazı görevlendirmelerin aynı Kanunu'nun 38 inci maddesine göre yapılması ve 2547 sayılı Kanun'un 37 inci maddesinde ifade edilen; bilimsel görüş verme, inceleme, araştırma, danışmanlık yapma, projelerde yer alma ve buna benzer nedenlerle kısmi süreli görevler için, aynı Kanun'un 38 inci maddesine görevlendirme yapılmasını mevzuata aykırı bulmuştur.

İŞTE SAYIŞTAY RAPORU

BULGU 2: 2547 Sayılı Kanun'un 38'inci Maddesine Göre Hatalı Görevlendirme Yapılması

................... Üniversitesi'nde, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 37'nci maddesine kapsamına giren görevlendirmelerin hatalı olarak, aynı Kanun'un 38'inci maddesine göre yapıldığı tespit edilmiştir.

2547 sayılı Kanun'un "Kamu Kuruluşları ve Vakıflarda Görevlendirme" başlıklı 38'inci maddesinde;

"...ilgili kurumların talebi ve kendisinin muvafakati, üniversite yönetim kurulunun uygun görmesi ve rektörün onayı ile ihtiyaç duyulan konularda, özlük işlemleri kendi kurumlarınca yürütülmek kaydıyla, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarında geçici olarak görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilenlerin, kadrosunun bulunduğu yükseköğretim kurumlarındaki aylık ve diğer ödemeler ile öteki hakları devam eder. Yükseköğretim Kurulu, bağlı birimleri ve Üniversitelerarası Kurul ile Adli Tıp Kurumunda görevlendirilenler hariç olmak üzere bu fıkra uyarınca görevlendirilenler döner sermayeden yararlanamaz.

Bu madde uyarınca görevlendirilen öğretim elemanları kendi kurumlarından alacakları aylık ve ödeneklerin yanı sıra, görevlendirildikleri kurumda yürüttükleri görev için birinci derecenin dördüncü kademesinde bulunan bir genel müdürün aylık ve ek gösterge rakamlarının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan tutarı geçmemek üzere ilgili bakan tarafından tespit edilecek miktarı net olarak ikinci görev aylığı şeklinde ayrıca alırlar. Bunlar görevlendirildikleri kurumlarca kendilerine bu suretle yapılan ödemeleri döner sermayelere yatırmak zorunda değildirler. Bunlara görev yapacakları kurumca bu ödeme dışında başkaca bir ödeme yapılmaz..." denilmektedir.

Yukarıda yer alan hükme göre, bu madde kapsamında görevlendirilenler gittikleri kurumda geçici olarak görevlendirilmekte ve karşılığında ikinci görev aylığı almaktadırlar. Görevlendirilen bu kişilere ikinci görev aylığı dışında ayrıca bir ödeme yapılmamalıdır ve yapılan ikinci görev aylığı da döner sermayeye yatırılmak zorunda değildir.

Aynı Kanun'un "Üniversitelerin Uygulama Alanına Yardımı" başlıklı 37'nci maddesinde ise şu hüküm yer almaktadır: "Yükseköğretim kurumları dışındaki kuruluş veya kişilerce, üniversite içinde veya hizmetin gerektirdiği yerde, üniversiteler ve bağlı birimlerden istenecek, bilimsel görüş proje, araştırma ve benzeri hizmetler ile üniversitede ve üniversiteye bağlı kurumlarda, hasta muayene ve tedavisi ve bunlarla ilgili tahliller ve araştırmalar üniversite yönetim kurulunca kabul edilecek esaslara bağlı olmak üzere yapılabilir. Bu hususta alınacak ücretler ilgili yükseköğretim kurumunun veya buna bağlı birimin döner sermayesine gelir kaydedilir."

Bu madde kapsamında yapılan faaliyetler, diğer kuruluş ve kişilerin yürüttükleri işlere bilimsel görüş verme, araştırma ve inceleme yapma, proje yürütme ya da projeye katılma, danışmanlık yapma gibi geçici, kısmi ve sınırlı sürelerle yapılacak işlerdir. Bu madde kapsamında yapılan görevlendirmelerden, Üniversite Yönetim Kurulunun belirlediği ücret tarifesi üzerinden bir tutar tahsil edilmekte ve bu tutar döner sermayeye gelir kaydı yapılmaktadır.

Yapılan incelemede, 2018 yılı içerisinde 38'inci madde kapsamında görevlendirilenler ile 37'inci madde kapsamında görevlendirilenlerin aynı nitelikli işler kapsamında benzer kurum ve kuruluşlarda görevlendirildikleri ancak; aynı nitelik ve kapsamdaki işler için bazı kişilerin 37'nci madde kapsamında bazı kişilerin ise 38'inci madde kapsamında görevlendirildikleri tespit edilmiştir.

Ayrıca, 38'inci madde kapsamında görevlendirilenlerin bir kamu kuruluşu ya da vakfa geçici olarak görevlendirilmedikleri; haftada bir ya da birkaç gün danışmanlık yapmak, bir projede çalışmak, görüş bildirmek veya inceleme yapmak üzere, 2547 sayılı Kanun'un 37'nci maddesinde sayılan nedenlerle kısmi ve sınırlı sürelerle çalışmak üzere gönderildikleri görülmüştür.

Yukarıda sayılan nedenlerle, bilimsel görüş verme, inceleme, araştırma, danışmanlık yapma, projelerde yer alma ve buna benzer nedenlerle haftada bir ya da birkaç gün/saat görevlendirilen kişilerin adı geçen Kanun'un 38'nci maddesine göre görevlendirilmelerinin mümkün olmadığı, bu işlerin 37'nci maddede sayılan faaliyetlerde görev almak olarak değerlendirilmesi gerektiği düşünülmektedir.

KAMU İDARESİ CEVABINDA; "Öğretim elemanlarının 2547 sayılı Kanunun 38 inci maddesine göre görevlendirmeleri, Kamu kuruluşu ve vakıf niteliğindeki kurumlarda yapılmaktadır. Belediyeler, Kamu kuruluşu niteliğinde değerlendirilmekte olup, öğretim elemanlarının belediyelerde görevlendirmeleri anılan Kanunun 38 inci maddesi, belediyenin bağlı iştiraklerindeki görevlendirmeleri 37 inci maddesi kapsamında yapılmaktadır.

Öğretim elemanları, ilgili kamu kuruluşu veya vakfın talebi, kendisinin isteği, üniversite yönetim kurulunun uygun görmesi ve rektör onayı ile geçici olarak 2547 sayılı Kanunun 38 inci maddesine göre görevlendirilmektedir.

Anılan Kanun maddesinde görevlendirme süreleri ile ilgili bir düzenleme yer almamaktadır. Öğretim elemanlarının görevlendirme süreleri ile ilgili teklifler, kurumdan kuruma değişiklik gösterebilmektedir.

Örneğin; A Kamu kurumu, ilgili öğretim elemanına ilişkin 38 inci madde kapsamında bir yıl süreyle (kesintisiz) görevlendirme talebinde bulunurken, B kurumu öğretim elemanının hizmetine ihtiyaç duyulan zamanlarda (1 yıl süreyle haftada 2 gün gibi) görevlendirme talebinde bulunabilmektedir.

Görevlendirme teklifleri hizmet gerekleri açısından değerlendirilmekte ve geçici görevlendirmeler yapılmaktadır." denilmektedir.

Sonuç olarak denetimler sırasında yapılan incelemelerde, 38 inci maddede görevlendirilenlerin, haftada bir ya da birkaç gün danışmanlık yapmak, bir projede çalışmak, görüş bildirmek veya inceleme yapmak üzere görevlendirildikleri görülmüştür. Bu görevler 2547 sayılı Kanun'un 37 inci maddesinde sayılmaktadır. Dolayısıyla Kanunun 37 inci maddesinde sayılan işler için 38 inci maddesine görevlendirilmesi mevzuata uygun değildir.

Ayrıca; 2018 yılı içerisinde 2547 sayılı Kanun'un 38'inci maddesi kapsamında görevlendirilenler ile 37'inci madde kapsamında görevlendirilenlerin aynı nitelikli işler kapsamında benzer kurum ve kuruluşlarda görevlendirildikleri ancak; aynı nitelik ve kapsamdaki işler için bazı kişilerin 37'nci madde kapsamında bazı kişilerin ise 38'inci madde kapsamında görevlendirildikleri tespit edilmiştir. Kamu idaresi bulguda belirtilen bu husus için bir açıklama yapmamıştır.

İdare cevabında, 38 inci maddede, görevlendirme süreleri ile ilgili bir düzenleme yer almadığı belirtilmektedir. Adı geçen Kanunun 38 inci maddesi, özlük işlemleri kendi kurumlarında kalmak üzere geçici bir görevlendirmeden bahsederken, 37 inci maddesi, bilimsel görüş verme, proje, araştırma ve benzeri hizmetlerde yer alma gibi kısmi zamanlı görevlendirmeleri tanımlamaktadır. Geçici görevlendirme, kamu mevzuatına göre (657 sayılı Kanunun geçici süreli görevlendirme ve kısmi zamanlı çalışmaya ilişkin hükümleri ile 4857 sayılı Kanunun kısmi zamanlı çalışma hükümleri), haftada ya da ayda birkaç saatlik bir kısmi süreli görevlendirmeyi değil, belirli bir zaman aralığında (3 ay, 6 ay, 1 yıl gibi), başka kurum ve kuruluşlarda çalışma anlamına gelmektedir Bu nedenle 2547 sayılı Kanun'da ayrıca bir süreden bahsedilmesi gerekmemekle birlikte, 37 inci madde ile 38 inci maddenin lafzından aradaki görevlendirme farkının bu husus olduğu anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, aynı nitelikteki işler için aynı statüdeki kurum ve kuruluşlarda bazı görevlendirmelerin 2547 sayılı Kanun'un 37 inci maddesi, bazı görevlendirmelerin aynı Kanunu'nun 38 inci maddesine göre yapılması ve 2547 sayılı Kanun'un 37 inci maddesinde ifade edilen; bilimsel görüş verme, inceleme, araştırma, danışmanlık yapma, projelerde yer alma ve buna benzer nedenlerle kısmi süreli görevler için, aynı Kanun'un 38 inci maddesine görevlendirme yapılması mevzuata uygun değildir.