Cumhurbaşkanlığı kadro değişiklik sürecini takvime bağlamalı!

Bilindiği üzere, yeni hükümet sistemiyle birlikte kurumların dolu ve boş kadro değişiklik süreçleri, 10 Temmuz 2018 tarihinde yürürlüğe giren 2 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 7 nci maddesinde düzenlenmiştir.

İlgili maddede şu hükümler yer almıştır:
"(1) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamına giren kurum ve kuruluşlara verilmiş bulunan ve ekli cetvellerde gösterilen dolu kadrolarda derece değişikliği Cumhurbaşkanlığınca yapılır.
(2) Kurum ve kuruluşlara verilmiş bulunan ve ekli cetvellerde gösterilen kadrolardan boş olanların;
a) Hizmetlerin ifası için ihtiyaç duyulan kadroların karşılanması amacıyla sınıf, unvan ve derecelerinin değiştirilmesi,
b) İptali, Cumhurbaşkanlığına bağlı, ilgili veya ilişkili kurum ve kuruluşun veya bakanlığın talepleri üzerine Cumhurbaşkanınca yapılır.
(3) Bu değişiklik işlemleri her kurum için yılda en fazla iki defa yapılır."

Buna göre, mülga 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede olduğu gibi, kurumların kadro değişiklik işlemlerinin her kurum için yılda en fazla iki defa yapılabileceği, yeni Cumhurbaşkanı Kararnamesinde de aynen korunmuştur.

Öte yandan, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi uygulamaya geçtiğinden bu yana, Resmi Gazete'de yayımlanan ve aşağıda tabloda bilgilerinize sunulan Cumhurbaşkanlığı Kararlarına baktığımızda, kadro değişiklik süreçlerinin düzene bağlanmış, periyodik olarak işleyen bir takviminin olmadığını görüyoruz.

Örneğin, yeni sistemin uygulamaya geçtiği günden bugüne kadar Bakanlıklar ve bağlı idareler için 4 kez, KİT'ler için 3 kez, yükseköğretim kurumları için de 1 defa kadro değişiklik onayının alındığı görülmektedir. Bir kez de, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumuna özel olarak boş kadro değişiklik işlemi yapılmıştır.

umhurbaşkanlığı Kararnamesinde geçen; "Bu değişiklik işlemleri her kurum için yılda en fazla iki defa yapılır" düzenlemesindeki temel amacın kurumların kadro planlamalarını belirli bir sistem içerisinde ve gelecek yıllara dair kadro planlamasını gözeterek tekliflerini ilgili Makama sunmalarının amaçlandığı ortadadır.

Diğer taraftan, yükseköğretim kurumları özelinde örnek vermek gerekirse; Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemiyle birlikte kapatılan Devlet Personel Başkanlığı döneminde, üniversitelerin kadro değişiklik süreçleri en geç Mayıs ayına kadar ilgili kuruma gönderilir, bu kurumun belirleyeceği bir takvim dahilinde teklif yapan üniversite, DPB, Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü Uzmanlarıyla değerlendirilerek karara bağlanır ve en geç ilgili yılın Aralık ayı sonunda Bakanlar Kurulu onayıyla Resmi Gazete'de yayımlanırdı.

Ancak, yeni hükümet sisteminin faaliyete geçmesi ve kadro değişiklik süreçlerinin Cumhurbaşkanlığı Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü uhdesinde yürütülmesinden sonra, üniversiteler bu süreçte yalnızca bir kez düzenli şekilde dolu-boş kadro değişiklik işlemleri gerçekleştirilebilmiştir.

Bu bağlamda, Cumhurbaşkanı Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü tarafından kadro değişiklik süreçleriyle ilgili olarak öncelikle yeni sistemin amacına uygun olarak süreçlerin belirli bir sisteme oturması ve düzene girmesi amacıyla her yıl kadro değişiklik takvimi ilan edilmelidir.

Burada, genel ve özel bütçeli kurumların tarihleri farklı belirlenerek, takvimde ilan edilecek sürelere uygun şekilde tekliflerin Cumhurbaşkanlığına gönderilmesi istenebilir. Ayrıca, mümkün olduğunca kurumların yazı üzerinden dertlerini anlamak yerine, belirlenecek takvime göre bütçe görüşmelerinde olduğu gibi ilgili kurum yetkililerini davet etmek suretiyle değişiklik işlemleri karara bağlanmalıdır.

Son olarak, dolu kadro değişikliklerinde yaşanan uzun bekleyişler halen devlet memuru olan kişilerin özlük hakkı olarak hak ettiği bir kadro derecesine atanamayıp mali kaybına sebep olduğu gibi, üç ve üstü dereceye kazanılmış hak aylığı olarak düşen memurların kadro dereceleri değiştirilemediği için yeşil pasaport hakkı da bir nevi boş yere bekletilmektedir.

Dolayısıyla, yeni hükümet sisteminin amacına uygun olarak kurumların rutin işlemi gibi gözükse de, idarelerin yeni personel temini, açacakları görevde yükselme sınavları ve mevcut memurların özlük hakları gibi birçok insan kaynakları konusuna temel oluşturan dolu-boş kadro değişiklik işlemlerinin Cumhurbaşkanlığı tarafından belirlenerek ilan edilecek bir takvim dahilinde yürütülmesi faydalı olacaktır.

Yavuz Selim KAPLAN