Kurumlar, KVKK kapsamında sendika kesinti listelerini web sayfasından yayımlayabilir mi?

Bilindiği üzere, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununun "Üyelik Ödentisi" başlıklı 25 inci maddesinde; "Kamu görevlileri sendikasına, kamu görevlisinin ödeyeceği üyelik ödentileri, 14 üncü madde çerçevesinde doldurulan üyelik başvuru formuna ve sendika tüzüğünde belirtilen aylık ödenti tutarına göre kamu işverenince aylığından kesilerek beş gün içinde sendikaların banka hesaplarına yatırılır ve ödenti listesinin bir örneği ilgili sendikaya gönderilir. Kamu işvereni, sendikaya üye olan ve üyelik ödentisi kesilen kamu görevlilerinin listesini her ayın son haftasında, işyerinde herkesin görebileceği yerde ve kurumsal düzeyde duyurulabilecek diğer araçlarla ilan eder." ifadesi yer almaktadır.

Bu düzenlemeye göre, idareler her ayın son haftasında sendika üyeliği bulunan personele ait bilgileri işyerinde herkesin görebileceği yerde (pano vb.) ya da diğer araçlarla (web sayfası vb.) üzerinden ilan etmekle yükümlüdür.

Ancak, bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği 2004 yılından yaklaşık 12 yıl sonra; kişisel verilerin işlenmesinde başta özel hayatın gizliliği olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uyacakları usul ve esasları düzenlemek amacıyla, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu 07 Nisan 2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak uygulamaya geçmiştir.

Söz konusu kanunda "Kişisel Veri"; "Kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi" olarak tanımlanmıştır. Öte yandan, mezkür kanunun "Özel nitelikli kişisel verilerin işlenme şartları" başlıklı 6 ncı maddesinin 1 ila 4 üncü fıkralarında;

(1) "Kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da SENDİKA ÜYELİĞİ, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkümiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verileri özel nitelikli kişisel veridir.

(2) Özel nitelikli kişisel verilerin, ilgilinin açık rızası olmaksızın işlenmesi yasaktır.

(3) Birinci fıkrada sayılan sağlık ve cinsel hayat dışındaki kişisel veriler, kanunlarda öngörülen hallerde ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir. Sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbi teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.

(4) Özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesinde, ayrıca Kurul tarafından belirlenen yeterli önlemlerin alınması şarttır." düzenlemeleri yer almıştır.

Bununla birlikte, "Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenme Şartları" başlıklı rehberinde; "Özel nitelikli kişisel veriler, öğrenilmesi halinde ilgili kişi hakkında ayrımcılık yapılmasına veya mağduriyete neden olabilecek nitelikteki verilerdir. Bu nedenle diğer kişisel verilere göre çok daha sıkı şekilde korunmaları gerekmektedir. Kanun, bu verilere özel bir önem atfetmekte ve bu verilerle ilgili farklı bir düzenleme getirmektedir. Kanun bunları özel nitelikli kişisel veri ya da hassas veriler olarak kabul etmektedir. Özel nitelikli kişisel veriler ilgili kişinin açık rızası ile ya da Kanunda sayılan sınırlı hallerde işlenebilir. Kanun, özel nitelikli kişisel veriler arasında da bir ayrım yapmıştır. Buna göre sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ile bunlar dışındaki özel nitelikli kişisel verilerin, açık rıza olmaksızın işlenebileceği halleri farklı düzenlemiştir." açıklamaları yapılmıştır.

Bu bağlamda; her ne kadar 4688 sayılı kanun kapsamında işverenlerin sendika kesinti listelerini herkesin görebileceği yerde açıkça ilan etmeleri yasal bir zorunluluk olsa bile, idarelerin 6698 sayılı Kanunda özel nitelikli kişiler veri olarak belirtilen sendika bilgilerini kişilerin açık rızası alınmaksızın herkesin görebileceği bir şekilde ilan edilmesinin uygun olmadığını düşünüyoruz.

Nitekim, Kişisel Verileri Koruma Kurumu tarafından hazırlanan rehberde özel nitelikli kişisel verilerin herkese açık şekilde ilan edilerek öğrenilmesi halinde ilgili kişiye ayrımcılık yapılmasına veya mağduriyete neden olabileceği ifade edilmektedir.

Sendikalara üye olma ve ayrılma Anayasada güvence altına alınan bir hak olarak düşünülse bile, zaman zaman "kraldan çok kralcıların" olduğu bir takım idarelerde üye olurken/üyelikten ayrılırken mobbinglerin yaşandığı hepimizim malumudur.

Bu bağlamda, personel ile sendika bilgileri arasındaki ilişkinin, maskeleme (kişisel verilerin belli alanlarının kimliği belirli veya belirlenebilir bir gerçek kişiyle ilişkilendirilemeyecek şekilde silinmesi, üstlerinin çizilmesi, boyanması ve yıldızlanması gibi işlemler) yöntemlerle kaldırılmasının uygun olacağına, bu kapsamda adaylara ait ad- soyad, T.C. kimlik numarası gibi verilerin, kişiyi belirli ya da belirlenebilir kılabilme özelliğinin ortadan kaldırılabilmesi adına, anılan bilgilerin açık şekilde yazılması yerine, harflerin ya da rakamların "A**** B**** , 11*******11" şeklinde yıldızlanarak yukarıda sözü edilen yöntemlerle yayımlanmasının çok daha uygun olacağı değerlendirilmektedir.

Son olarak, kanunun 6 ncı maddesinin 4 üncü fıkrasında verilen yetki çerçevesinde kamu idareleri arasında uygulamada birlikteliği sağlaması ve olası sorunları engellemek amacıyla, Kişisel Verileri Koruma Kurumu tarafından sendikalı personel bilgilerinin ilanında dikkat edilmesi gereken hususlarla alakalı ilke kararı alınması faydalı olacaktır.