Türkiye Yunanistan'a karşı Lozan kartını açtı

Türkiye, Doğu Akdeniz'de seri provokasyona başlayan Yunanistan'a Lozan Anlaşması uyarısı yaptı. Bir yandan "Türkiye ile diyaloğa hazırız" mesajı verip diğer taraftan Doğu Akdeniz ve Ege'de provokasyona devam eden Yunanistan'dan bir adım daha geldi. Yunanistan, bir Navtex yayınlayarak Lozan Anlaşması gereği 'gayri askeri statü'de bulunan Sakız Adası civarında askeri tatbikat yapacağını duyurdu. Limnos İstasyonu'ndan yayınlanan Navtex'te tatbikatın 20 Eylül'de yapılacağı ilan edildi.

TÜRKİYE'DEN KARŞI NAVTEX

Yunanistan'ın ilanına Ankara'dan anında karşılık geldi. İzmir istasyonundan yayınlanan bir Navtex'le Atina'nın ilanının geçersiz olduğu belirtildi. Navtex'te şu ifadeleri yer verildi: "LA08-206/20 numaralı Navtex mesajı ile Sakız Adası'nın 1923 Lozan Barış Antlaşması ile belirlenen gayri askeri statüsü ihlal edilmiştir." 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan Anlaşması'na göre Sakız Adası 'gayri askeri' statüde. Anlaşmaya göre adada askeri unsur bulundurulamayacağı gibi, askeri tatbikat da yapılamaz.

BU VURGU İLK KEZ YAPILDI

Uzmanlara göre Türkiye yayınladığı Navtex'te ilk kez 'Lozan' vurgusu yaparak önümüzdeki dönemde izleyeceği yol haritasının sinyalini verdi. Emekli Tümamiral Deniz Kutluk, "Sakız adasındaki silahlandırılmaya itiraz eden bir Navtex. Bu yeni bir adım. Eskiden Kıbrıs için yapılıyordu. Adalar için ilk defa yapılıyor gördüğüm kadarıyla" dedi. Kutluk, Dışişleri Bakanlığı'nın Atina'ya vereceği bir nota ile tepkinin perçinlenebileceğini ifade etti.

Doğu Akdeniz'de Türkiye ve Yunanistan'ın enerji rekabeti, NAVTEX savaşı ve kıta sahanlığı geriliminin merkezinde Meis Adası var. Yunanistan ve Türkiye'yi çatışmanın eşiğine getiren bu adanın statüsüne ilişkin hangi ülke, neyi savunuyor? Çatışma Hattı'nın perde arkasına gelin birlikte bakalım..

SIRADA NOTA VAR

Marmara Üniversitesi Uluslararası Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Selami Kuran da, Lozan vurgusunun, önümüzdeki dönemde Türkiye'nin hukuki ve diplomatik anlamda atacağı adımların habercisi olduğunu söyledi. Kuran şunları kaydetti: "Türkiye sahada gücünü devam ettirecek. Ama hukuki platformlarda bu meseleler ciddi bir şekilde gündeme getirilecek. Navtex'in ardından nota verilecek. Adaların eski durumuna dönmesi talep edilecek. O olmadığı Türkiye BM'ye müracat ederek silahlandırılan adalarda durum tespiti yapılmasını talep edebilir."

Talha Menteş