YÖK dijitalleşiyor ama; üniversite öğretim üyesi adaylarından 'kadro başvuru ücreti' istiyor!
Yükseköğretim Kurulu doçentlik başvurularını bütünüyle elektronik ortama taşırken, Hacettepe Üniversitesi öğretim üyesi kadrolarına müracaat eden adaylardan "KADRO BAŞVURU ÜCRETİ" talep etmeye karar verdi!
22 Mart 2019 tarihli "Tüm Üniversiteler Öğretim Üyesi Başvurularını Elektronik Ortamda Olmalı" başlıklı yazımızda özetle; "Mart-2019 dönemi itibarıyla ÜAK tarafından doçentlik başvurularının e-devlet üzerinden alınmaya başlandığı, böylece kişilerin fiziki dosya hazırlamak yükünden kurtulduğu, bu durumun tüm yükseköğretim kurumları için örnek bir hareket olduğu, günümüz teknolojisine uygun olarak adayların bilimsel çalışmalarının internet üzerinden teyit edilebildiği gibi, mümkün olmayanların da elektronik ortamda jüriye sunulmasının önünde hiçbir engel bulunmadığı, "SIFIR ATIK" ve "DİJİTAL DÖNÜŞÜM" gibi günümüzde önemi artan ve hükümet politikası olan bu uygulamalara başta Yükseköğretim Kurulunun teşvikleriyle üniversitelerin öğretim üyesi başvurularını elektronik ortama taşıyarak destek vermesi gerektiğini" gündeme getirmiştik.
Bununla birlikte, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından 09 Ocak 2021 tarihinde yapılan ikinci açıklamada; ".filoloji, hukuk, ilahiyat, sosyal, beşeri ve idari bilimler, mimarlık, planlama ve tasarım temel alanlarından başvuru yapacak doçent adaylarının bilimsel değerlendirmeye esas olan kitap, makale ve bildiri gibi eserlerini; güzel sanatlar temel alanından başvuran adayların ise tüm eserlerini taahhütlü posta ya da kargo yoluyla jüri üyelerine gönderme zorunluluğu bulunuyordu. Bu adaylar, jüri üyesinin görevli olduğu akademik birime evrak girişi yaptırarak eserlerini elden de teslim edebiliyorlardı. Bu zorunluluk nedeniyle her yıl yaklaşık 6 bin doçent adayı, yüksek meblağda kargo ve kırtasiye masrafıyla karşı karşıya kalıyordu.
YÖK'ün tavsiyesi üzerine ÜAK tarafından alınan kararla doçentlik başvurularında adayların kitap, makale ve bildiri gibi eserlerini posta yoluyla jüri üyelerine gönderme zorunluluğu sona erdirildi. Yeni uygulamada, doçent adayları, daha önce basılı olarak postaya verdikleri eserlerini 20 Ocak 2021 tarihi itibarıyla sadece dijital ortama yükleyerek başvurularını tamamlayabilecek. Alınan kararla dijital çağın imkanlarından daha fazla faydalanılarak çevreye duyarlı bu uygulama ile kağıt israfının, postalama masrafının ve salgın koşullarında jüri üyelerine evrak ulaştırma zorluklarının önüne geçilmiş oldu." ifadeleri yer aldı.
Son yıllarda "Dijitalleşen YÖK" kapsamında Yükseköğretim Kurulu tarafından yapılan bu gibi çalışmaların üniversiteler nezdinde aynı düzeyde karşılık görmesini ümit ederken, ülkemizin en köklü ve kaliteli yükseköğretim kurumlarından birisi olan Hacettepe Üniversitesinin öğretim üyesi kadro ve ilan süreçleriyle ilgili aldığı kararı görünce oldukça şaşırdığımızı öncelikle ifade etmek isteriz.
İlgili yükseköğretim kurumunun web sayfasında duyurulan 03 Aralık 2020 tarihli Üniversite Yönetim Kurulu Kararının 22 numaralı kararında; "Öğretim Üyeliğine Yükseltme ve Atama Yönetmeliği uyarınca doktor öğretim üyeliği, doçentlik ve profesörlüğe yükseltilme başvuru ve atama sürecinde ilan, başvuru, kargo vb. giderlerin karşılanmasında kullanılmak üzere başvuru yapan öğretim üyelerinden kadro başvuru ücreti alınması uygun görüldüğü" belirtilmektedir.
Öncelikle, adaylardan kamu hizmetinin gereğini ücretsiz yapmak yerine "Kadro Başvuru Ücreti" alınmasının hukuki zeminde dayanağı olmadığından bu yönde ilave bir açıklama yapmayı değersiz gördüğümüzü belirtelim. Esasen mantığını anlamakta zorlandığımız husus, üniversitenin adaylardan ücret talep etmek yerine neden basit bir yazılımla bu süreçleri elektronik ortama taşıyamadığıdır.
Pandemi süreciyle birlikte kamuda dijitalleşmenin önemini her geçen gün anladığımız bugünlerde, öncü olması gereken kurumların başında gelen üniversitelerin adaylardan ilan, kargo ve başvuru ücreti alması oldukça üzücüdür. Halbuki, Hacettepe Üniversitesine nazaran kuruluş sürecinde olan yükseköğretim kurumlarından bazıları öğretim üyesi başvurularını elektronik ortama taşımıştır. (Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi bunlardan bazıları)
Diğer üzücü bir durum ise Hacettepe Üniversitesi Rektörlüğü görevini yürüten Prof. Dr. Mehmet Cahit GÜRAN'ın eski YÖK Denetleme Kurulu Başkanı olmasıdır. YÖK'ün politika ve hedeflerini en iyi bilen, geçmişte Başkanlığını yürüttüğü YÖK Denetleme Kurulu çatısı altında Üniversitelerin tasarruf ve harcamalarından kaynaklı olumsuz durumları inceleme ve soruşturmalarını yürütmekten sorumlu birisinin Rektör olduktan sonra öğretim üyesi adaylarından "kadro başvuru ücreti" almasının yasal yönü ile idari hizmetlerin kalitesi açısından değerlendirilmesini kamuoyunun takdirine bırakıyoruz.