Bölge müdürlüğüne 3 yıl vekalet eden memur hangi hakları elde eder?

Soru: İstatistikçi kadrosunda bulunan bir personel Bakanlık oluru ile bölge müdürü kadrosuna vekalet ile atanması durumunda istatistikçi maaşına ek olarak alması gereken mali hakları nelerdir? 9 Temmuz 2018 sonrasında Bakanlık oluru ile vekaleten atanan bölge müdürü 3 yıl çalıştıktan sonra vekalet görevinden alınması durumunda asil gibi değerlendirilip uzman kadrosuna atanabilir mi?

Cevap:

657 sayılı Kanunda arızi veya geçici bir hizmet gördürme usulü olarak düzenlenmiş olan vekalet müessesesi günümüzde amacından uzaklaşmış ve sürekli bir hizmet gördürme usulüne dönüşmüştür.

657 sayılı Kanunun 86. maddesinde; vekalet kurumu, boş ve dolu kadroya vekalet ile açıktan vekil atanacak haller, vekalet aylığı ödeme şartları düzenlenmiş, Kanunun 175. maddesinde ise vekalet aylığı tutarı belirlenmiştir. Vekalet aylığı ödenebilmesi için temel kural vekilin asilde aranan şartları taşıması olarak belirlenmiştir. Bir memurun başka bir kadroya vekalet etmesi halinde ödenecek vekalet aylığı tutarı vekalet edilen kadronun kadro derecesinin birinci kademesinin üçte biridir. Birinci derece bir kadroya vekalette bu tutar yaklaşık 72 TL dir. (1320 X Katsayı/3). Bu tutar ilk üç ay için ödenmeyecek, dördüncü aydan itibaren ödenmeye başlanacaktır.

2021 yılında da uygulanmasına devam edilen 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Devlet Memurlarına Ödecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Kararın 9. maddesinde vekalet edilen göreve ilişkin zam ve tazminatların ödenme şartları ile ödemeye ilişkin diğer hususlar düzenlenmiş, vekalet edilen kadro veya görevler için bu Karar uyarınca öngörülen zam ve tazminatların toplam net tutarının, asli kadro veya görevleri karşılığında fiilen aldıkları zam ve tazminatların toplam net tutarından fazla olması halinde, aradaki farkın; 657 sayılı Kanunun 175 inci maddesindeki oranlar dikkate alınmaksızın, vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve vekalet görevinin fiilen yapıldığı sürece ödeneceği hüküm altına alınmıştır.

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9. maddesinde ise kamu görevlilerine ek ödeme verilmesine ilişkin hükümlere yer verilmiş, vekalet halinde vekalet edilen kadro için belirlenen ek ödemeden yararlanma şartları belirlenmiştir. Vekalet halinde hem zam ve tazminat hem de ek ödemeden yararlanma konusunda temel şart vekaletin 657/86 kapsamında verilmiş olması ile vekilin asilde aranan şartları taşımasıdır.

İstatistikçi unvanlı memurun iş güçlüğü ve temininde güçlük zam puanları (775-1400) bölge müdürü için belirlenmiş olan (850-550) puanlardan daha yüksek olduğundan ilgiliye bölge müdürü puanları değil istatistikçi kadrosu puanları üzerinden ödeme yapılacaktır. Ancak bölge müdürününün hem özel hizmet tazminatı oranı (yüzde 200) hem de ek ödeme oranı (yüzde 180) istatistikçi için belirlenen oranlardan (yüzde 130 özel hizmet tazminatı, yüzde 120 ek ödeme) daha yüksek olduğundan ilgiliye bölge müdürü özel hizmet tazminatı ve ek ödemesi esas alınarak fark ödemesi yapılacaktır. Ek ödeme ile zam ve tazminat ödemesi konusundaki açıklamalarımız vekalet görevi yürüten tüm memurlar için geçerlidir.

Diğer taraftan gerek 375 sayılı KHK'nin ek 35. maddesi gerekse 3 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde yer verilen görevden alınan yöneticilerin atanacağı kadrolara ilişkin düzenlemeler, ilgili kadrolara asaleten atanan personele özgü olup, süresi veya unvanı ne olursa olsun vekalet görevinin sona erdirilmesi halinde kişiye bir hak sağlaması mümkün değildir. Bu durum vekaletin memurun asli kadrosunu değiştirmemesi, geçici ve istisnai bir hizmet gördürme usulü olmasından kaynaklanmaktadır. Vekalet edilen kadronun bütün sorumluluklarını yıllarca yüklenen memura sadece zam, tazminat ve ek ödeme verilmekte olup, vekalet görevinin sona erdirilmesi halinde memur hiçbir hak talep edememektedir.