MEB, 3 yıl şartını yanlış yorumlayınca bir çok öğretmen il dışı nakile başvuramıyor

Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "İsteğe bağlı yer değiştirmeler" başlıklı 52. maddesi 1. fıkrası şu şekildedir:

"(1) Öğretmenlerden yer değiştirme yapılacak yılın 30 Eylül tarihi itibarıyla kadrolarının bulunduğu eğitim kurumunda üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar il içinde, bulundukları ilde üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar ise iller arasında yer değiştirme isteğinde bulunabilir. Üç yıllık çalışma süresinin hesabında il içinde yer değiştirecekler bakımından kadrolarının bulunduğu eğitim kurumunda, iller arasında yer değiştirecekler bakımından ise bulunduğu ilde fiilen öğretmen veya ikinci görev kapsamında eğitim kurumu yöneticisi olarak geçirilen süreler dikkate alınır."

Bu hükme göre; öğretmenlerden, üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar il içinde, bulundukları ilde üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar ise iller arasında yer değiştirme isteğinde bulunabilmektedirler.

Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliğinde de bu 3 yıl şartını kısıtlayan her hangi bir hüküm bulunmamaktadır. Zaten bulunması da mümkün değildir. Çünkü üst yönetmelik olan Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğine aykırı hüküm içeremez.

Hal böyle iken, Öğretmenlerin 2021 Yılı İller Arası İsteğe ve Zorunlu Çalışma Yükümlülüğüne Bağlı Yer Değiştirmelerine İlişkin Duyurusunun "E. Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumlarında, Güzel Sanatlar Liselerinde, Spor Liselerinde, Bilim ve Sanat Merkezlerinde Görev Yapan Öğretmenler " başlıklı bölümünde; proje okulları, güzel sanatlar ve spor liseleri ile bilim ve sanat merkezleri öğretmenlerinin il dışı yer değiştirmelerine başvuru yapabilmeleri için bulundukları okullarda 3 yıl çalışma şartı aradığını belirtildi.

Fakat bu şart yukarıda yer verdiğimiz Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "İsteğe bağlı yer değiştirmeler" başlıklı 52. maddesi 1. fıkrasındaki hükümlerine göre; il içi yer değiştirmeleri için geçerli, il dışında bulunulan ilde 3 yıl şartını doldurmak yeterli oluyor.

2021 yılı duyurusunda yer alan bölüm şu şekildedir:

"E. Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumlarında, Güzel Sanatlar Liselerinde, Spor Liselerinde, Bilim ve Sanat Merkezlerinde Görev Yapan Öğretmenler:
1. Spor liselerinin beden eğitimi, güzel sanatlar liselerinin görsel sanatlar ve müzik alan öğretmenleri, 31 Aralık 2021 tarihi itibarıyla üç yıllık çalışma süresini tamamlamaları ve istemeleri halinde aynı tür eğitim kurumlarını isteyebilecekleri gibi diğer eğitim kurumlarını da tercih edebileceklerdir.
2. Halen özel program ve proje uygulayan eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenler ile bilim ve sanat merkezlerinde görev yapan öğretmenler, 31 Aralık 2021 tarihinde üç yıllık çalışma süresini tamamlamaları ve istemeleri halinde kapsam dışındaki diğer eğitim kurumlarını tercih edebileceklerdir."

Kısacası MEB, il dışı yer değiştirme işlemlerinde proje okulları, güzel sanatlar ve spor liseleri ile bilim ve sanat merkezleri öğretmenlerinin il dışı yer değiştirme taleplerini kabul etmeyerek il içi için geçerli olan, bulunulan okulda 3 yıl çalışma şartını arayarak, bu öğretmenlere keyfi olarak 3 yıl çakılı kadro uygulaması yapmaktadır.

Fakat; bu öğretmenler, bu okullara yani proje okulları, güzel sanatlar ve spor liseleri ile bilim ve sanat merkezlerine sınavla atandıklarında bu şarttan haberleri olmadığı için şu an tam bir hukuksuzluk söz konusudur.

Ayrıca; Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği yukarıda belirttiğimiz gibi öğretmenlerin iller arası nasıl yer değiştireceklerine dair kuralları belirlemiştir.

T.C. Anayasasının 124. maddesinde de belirtildiği gibi; bakanlıklar kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilmektedir. Normlar hiyerarşisinde Anayasa, yasaların ve yönetmeliklerin altında yer alan duyuruların yasal düzenlemeleri genişletmek ve değiştirmek gibi bir işlevleri yoktur.

Dolayısıyla MEB'in Öğretmenlerin 2021 Yılı İller Arası İsteğe Ve Zorunlu Çalışma Yükümlülüğüne Bağlı Yer Değiştirmelerine İlişkin Duyurusu ile proje okulları, güzel sanatlar ve spor liseleri ile bilim ve sanat merkezleri öğretmenlerinden bu okullarda 3 yıl çalışma şartını dolduranların il dışı yer değiştirebilmeleri uygulamasını; normlar hiyerarşisinde kanunların ve Yönetmeliklerin altında olan, sadece kanunları ve yönetmelikleri açıklamak ve detaylandırmak için çıkardığı duyurular ile uygulamaya sokamaz.

Norm hiyerarşisi içinde daha üst nitelikte norm olan Anayasa, yasalar ve yönetmeliklere uygunluğu zorunlu bulunan duyuruların üst normu olan yönetmelikte bulunmayan proje okulları, güzel sanatlar ve spor liseleri ile bilim ve sanat merkezleri öğretmenlerinden bu okullarda 3 yıl çalışma şartı aranması uygulamasını, Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğini baypas yaparak uygulanır hale getiremez.

Uygulamanın değiştirilmemesi halinde açılacak davalar nedeniyle bir çok sorun yaşanabilecek olup, Bakanlık Personel Genel Müdürlüğünün bir düzeltme yapması gerekmektedir.

Ahmet KANDEMİR