Memurun vefatından dolayı aylık alan hak sahibinin evlenme ikramiyesi ve ölüm yardımı ödemesi

DEVLET MEMURLARININ VEFATINDAN DOLAYI AYLIK ALMAKTA OLAN HAK SAHİPLERİNİN EVLENME İKRAMİYESİ VE ÖLÜM YARDIMI ÖDEMELERİNDE KAÇ LİRA ÖDEME YAPILACAĞI KONULARINDA SORULAR SORULMAKTADIR. BU YAZIMIZDA BU KONUYA AÇIKLIK GETİRMEKTEYİZ.

5434 SAYILI T.C.EMEKLİ SANDIĞI KANUNUNA GÖRE DUL VE YETİM AYLIĞI ALMAKTA OLANLARA ÖDENEN EVLENME YARDIMI VE ÖLÜM YARDIMI TUTARLARINDA VE KAPSAMINDA BİR DEĞİŞİKLİK YAPILMAMIŞTIR.

ANCAK;

5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU HÜKÜMLERİNE GÖRE İLK DEFA AYLIK BAĞLANANLARDA EVLENME YARDIMI VE ÖLÜM YARDIMINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMIŞTIR.

Önceki mevzuat olan 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu hükümlerinin 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi hükümleri ile devam edeceği açıklanmış,

Bu konu Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığınca hazırlanan 28.8.2008 tarihli ve 26981 sayılı resmi gazetede yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ve 9.10.2008 tarihli ve 27019 sayılı resmi gazetede yayımlanan Kamu Görevlilerinin Tahsis Yardımlarına İlişkin Tebliğ ile de belirtilmiştir.

1)

5434 SAYILI T.C.EMEKLİ SANDIĞI KANUNUNUN 90 INCI MADDESİ;

?Madde 90 ? (Değişik: 14/3/1985 - 3166/3 md.) Evlenmeleri sebebiyle dul ve yetim aylığı kesilen eş ve kız çocuklarla anaya bir defaya mahsus olmak üzere almakta oldukları dul veya yetim aylıklarının oniki aylık tutarı evlenme ikramiyesi olarak ödenir.

Bunlardan evlenme tarihinden itibaren oniki aydan önce boşananlarla evliliğin butlanına veya feshine karar verilenlere yeniden aylık bağlanması halinde, ödenmiş bulunan evlilik ikramiyesinin oniki aydan eksik süreye ait kısmı tahsil edilinceye kadar aylıkları ödenmez.?

Bu maddede; dul ve yetim aylığı almakta iken evlenmeleri nedeniyle aylıkları kesilen;

- EŞ

- KIZ ÇOCUKLAR

- ANA

Evlenme ikramiyesi alabilmektedirler. Bu tutar almakta oldukları aylık tutarının ONİKİ katı olmaktadır.

5510 SAYILI KANUNUN 37 NCİ MADDESİ İLE BU KONUDA DEĞİŞİKLİK YAPILMIŞTIR. MADDENİN;

?Evlenmeleri nedeniyle, gelir veya aylıklarının kesilmesi gereken kız çocuklarına evlenmeleri ve talepte bulunmaları halinde almakta oldukları aylık veya gelirlerinin iki yıllık tutarı bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneği olarak peşin ödenir. Evlenme ödeneği alan hak sahibinin aylığının kesildiği tarihten itibaren iki yıl içerisinde yeniden hak sahibi olması halinde, iki yıllık sürenin sonuna kadar gelir veya aylık bağlanmaz, bu durumda olanlar 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (f) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılır.

Evlenme ödeneği verilmesi halinde, diğer hak sahiplerinin aylık veya gelirleri evlenme ödeneği verilen sürenin bitimini takip eden ödeme döneminden itibaren 34 üncü maddeye göre yeniden belirlenir.

,,,? hükmüne göre;

5510 sayılı Kanuna göre ölüm aylığı almakta iken evlenen kız çocuklarına aylık tutarının YİRMİDÖRT katı evlenme ödeneği adı altında verilmektedir.

5434 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE EVLENME İKRAMİYESİ VEYA EVLENME ÖDENEĞİ İŞLEMLERİNİN ANALİZİ

1- 5434 sayılı Kanuna göre evlenme ikramiyesi eş, kız çocuk ve anaya verilmekte, 5510 sayılı Kanuna göre yalnızca kız çocuklara evlenme ödeneği verilmektedir.

2- 5434 sayılı Kanuna göre Evlenen kişinin aylıktan çıkmasından sonra aylık alan diğer dul ve yetimlerin aylık oranları 12 aylık süreyi beklemeden yükseltilmekte, 5510 sayılı Kanuna göre evlenen kız yetimin aylıktan çıkması durumunda, bu kişiye 24 kat üzerinden evlenme ödeneği verildiği için aylık alan diğer dul ve yetimlerin aylıkları 24 ay süresince yükseltilmemektedir.

2)

ÖLÜM YARDIMI

5434 SAYILI T.C.EMEKLİ SANDIĞI KANUNUN EK 4 ÜNCÜ MADDESİ;

Ek Madde 4 ? (7/1/1959 - 7184/1 md. ile gelen Ek Madde hükmü olup madde numarası teselsül ettirilmiştir.)

Emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı alanların ölümü halinde, sağlığında beyanname ile gösterdiği kimseye, eğer beyanname vermemiş ise ailesine, almakta olduğu emekli aylığının (Harb malullüğü zammı hariç) bir aylık tutarı yardım olarak ve tediye emri beklenmeksizin emekli maaşını veren kurum tarafından ödenir.

Şu kadar ki, bu kanuna göre yapılacak yardımın miktarı en alt derecedeki Devlet memuruna 4598 sayılı kanunun 7 nci madesinin (c) fıkrası gereğince yapılacak yardımdan daha az olamaz.

Yapılacak bu nevi ödemeler yazı ile istenilmesi üzerine emeklinin mensup bulunduğu en son kurum tarafından iki ay içinde ve faturası karşılığında, ödemeyi yapan sandığa tevsiye olunur.

Bu nam ile ödenecek paralar hiç bir suretle haciz ve temlik edilemez.

Bu paralar 5434 sayılı kanunun 14 üncü maddesinin (j) fıkrasında sayılan gelirlerden maduttur.?

Hükmü ile birlikte 657 sayılı Kanunun 208 inci maddesi;

Madde 208 ? (Değişik birinci fıkra: 6/7/1995 - KHK - 562/4 md.) Devlet memurlarından: memur olmayan eşi ile ikiden fazla dahi olsa aile yardımı ödeneğine müstehak çocuğu ölenlere en yüksek Devlet memuru aylığı (ek gösterge dahil) tutarında, memurun ölümü halinde sağlığında bildiri ile gösterdiği kimseye, eğer bildiri vermemiş ise eşine ve çocuklarına, bunlar yoksa ana ve babasına, bunlar da yoksa kardeşlerine en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) iki katı tutarında, ölüm yardımı ödeneği verilir. (1)

Ölüm yardımı ödeneği, hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın saymanlarca derhal ödenir. Bu yardım borç için hacizedilemez.

Yurt dışında sürekli görevde bulunan memurlara verilecek ölüm yardımı ödeneğinde 156 ıncı maddede yazılı katsayı uygulanmaz.?

Hükmü uygulanmaktadır.

Bu hükümlere göre; ölüm yardımı bugün için 1,016,60 TL.olmaktadır. Memur maaş katsayısı arttıkça bu tutarda aynı oranda artırılmaktadır.

5510 SAYILI KANUNUN 37 İNCİ MADDESİ;

?Evlenme ve cenaze ödeneği

MADDE 37- (Değişik: 17/4/2008-5754/23 md.),,,

İş kazası veya meslek hastalığı sonucu veya sürekli iş göremezlik geliri, malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya kendisi için en az 360 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olup da ölen sigortalının hak sahiplerine Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip Bakan tarafından onaylanan tarife üzerinden cenaze ödeneği ödenir. Cenaze ödeneği, sırasıyla sigortalının eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine verilir.

Cenaze ödeneğinin üçüncü fıkrada sayılanlara ödenememesi ve sigortalının cenazesinin gerçek veya tüzel kişiler tarafından kaldırılması durumunda, üçüncü fıkrada belirtilen tutarı geçmemek üzere belgelere dayanan masraflar, masrafı yapan gerçek veya tüzel kişilere ödenir.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan ölenlerin hak sahiplerine kendi kurumları tarafından ilgili mevzuat gereği ölüm yardımı hariç cenaze gideri, cenaze nakil gideri ödeneği veya bu mahiyette bir ödemenin yapılması halinde, Kurum tarafından cenaze ödeneği ödenmez.? Hükmüne göre,

ölüm yardımı tutarında değişiklik yapılmıştır. Bu tutar Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip Bakan tarafından onaylanan tutar olmakta, bugün için söz konusu tutar 289,00 TL. dir.

ÖNEMLİ HUSUS;

5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesinde yer alan;

?Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanuna göre; aylık, tazminat, harp malûllüğü zammı, diğer ödemeler ve yardımlar ile 8/2/2006 tarihli ve 5454 sayılı Kanunun 1 inci maddesine göre ek ödeme verilmekte olanlara, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanunda kendileri için belirtilmiş olan şartları haiz oldukları müddetçe bunların ödenmesine devam olunur. Ancak, 5 ilâ 10 yıl arasında fiili hizmet süresi olan iştirakçilerden dolayı dul ve yetim aylığı almakta olanların, aylık ve diğer ödemeleri, bu Kanunun 32 nci, 34 üncü ve 37 nci maddelerindeki şartları haiz oldukları müddetçe devam edilir.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçiliği sona erenlerden tahsis talebinde bulunacaklar ile bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsis talebinde bulunanlardan işlemleri devam edenler hakkında, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.

5434 sayılı Kanuna göre iştirakçi olup bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi olarak çalışmaya başlayanlardan vazife malûllüğü kapsamına girenler hakkında, bu Kanunun 47 nci maddesinin birinci fıkrasına göre işlem yapılır.

Bu Kanunda aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde; iştirakçi iken, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamına alınanlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı Kanun hükümlerine tabi olarak çalışmış olup bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar ile bunların dul ve yetimleri hakkında bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.

Bu madde kapsamına girenlerin aylıklarının bağlanması, artırılması, azaltılması, kesilmesi, yeniden bağlanması, toptan ödemeleri, ilgi devamı, ihya ve borçlanmaları, diğer ödemeler ve yardımlar ile emeklilik ikramiyeleri hakkında bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır ve bu maddenin uygulanmasında mülga 2829 sayılı Kanun hükümleri ayrıca dikkate alınır.

?

5434 sayılı Kanuna göre ödenen aylıklar ile bu madde kapsamında bağlanacak aylıklar, memur maaş katsayılarındaki artışlara göre yükseltilir. Ayrıca 5434 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra barem, teşkilat, kadro ve sair kanunlar ile aynı rütbe, kadro ve sair kanunlarda yapılacak değişiklikler sonucunda aylık tutarlarında meydana gelecek yükselmeler, aynı rütbe, kadro unvanı ve dereceden bağlanmış bulunan emeklilik, malûllük ve vazife malûllüğü aylıkları ile dul ve yetim aylıkları hakkında da uygulanır.

?? hükümlerinde ve;

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin;

?5434 sayılı Kanuna göre bağlanmış aylıklar ile diğer ödemeler

GEÇİCİ MADDE 11 ? (1) Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla 5434 sayılı Kanuna göre tahsis edilmiş; aylık, tazminat, harp malullüğü zammı, evlenme ikramiyesi, ölüm, eğitim ve öğretim yardımı gibi diğer ödemeler ile yardımlara ve 8/2/2006 tarihli ve 5454 sayılı Kanunun 1 inci maddesine göre verilmekte olan ek ödemeye Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dâhil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre ödenmesine devam olunur. Bunlardan fiilî hizmet süresi beş ilâ on yıl arasında olan iştirakçilerden dolayı dul ve yetim aylığı almakta olanların aylıkların hesaplanmasında, Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dâhil 5434 sayılı Kanun, aylığa hak kazanma, evlenme ve cenaze ödenekleri ile aylıkların ödemeye devam şartlarında Kanunun 32, 34 ve 37 nci maddeleri esas alınır.

434 sayılı Kanuna tabi hizmeti bulunanlar hakkında uygulanacak işlemler

GEÇİCİ MADDE 14 ? (1) Kanunda aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde;

a) Bir süre iştirakçi olduktan sonra görevinden ayrılanların,

b) İştirakçi iken, Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamına alınanların,

c) 5434 sayılı Kanun hükümlerine tabi olarak çalışmış olup bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanların,

ç) Bu fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilenlerin dul ve yetimlerinin,

aylık, tazminat, harp malullüğü zammı, evlenme ikramiyesi gibi diğer ödemeler ile ölüm, eğitim ve öğretim yardımları hakkında, Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dâhil 5434 ve mülga 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.

(2) Birinci fıkra kapsamına girenlerin aylıklarının bağlanması, artırılması, azaltılması, kesilmesi, yeniden bağlanması, toptan ödemeleri, ilgi devamı, ihya ve borçlanmaları, diğer ödemeler ve yardımlar ile ölüm yardımı, evlenme ve emeklilik ikramiyeleri hakkında Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dâhil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır ve bu maddenin uygulanmasında mülga 2829 sayılı Kanun hükümleri ayrıca dikkate alınır. ? hükümlerinde yer alan ibarelerden anlaşılacağı üzere;

A) 5434 SAYILI T.C.EMEKLİ SANDIĞI KANUNU

5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununa tabi olarak aylık almakta olan eş, kız çocuk ve analardan bu aylıklarını almakta iken evlenmeleri şartı ile yine 5434 sayılı Kanuna göre aylık tutarlarının 12 katı üzerinden evlenme ikramiyesi ödenmeye devam edilmektedir.

Aynı şekilde ölüm yardımı tutarı da en az 1,016,60 TL. üzerinden verilmeye devam edilmektedir.

B) 5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU

Ancak, ilk defa 5510 sayılı Kanuna tabi göreve giren devlet memurlarının vefatı nedeniyle ölüm aylığına hak kazanan eş, çocuklar ve analardan, yalnızca KIZ ÇOCUKLARIN bu aylığını almakta iken evlenmeleri halinde evlenme ödeneği ödenmekte, eş ve analara evlenme ödeneği verilmemektedir.

Ölüm yardımı olarak ise bugün için 289,00 TL. ödenmektedir.