Sözleşmeli öğretmenler ve Norm kadro

Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde istihdam edilen kadrolu ve sözleşmeli öğretmenlerin istihdam şekilleri farklıdır. Sözleşmeli öğretmen 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B pozisyonunda (Sözleşmeli öğretmen) istihdam edilmekte iken kadrolu öğretmen 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/A pozisyonunda (Kadrolu öğretmen) istihdam edilmektedir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B bendinin 3. fıkrasına göre norm kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla kapatılamaması halinde 4/B'li sözleşmeli öğretmen görevlendirilmesi yapılabilmektedir.

Aynı branştan sözleşmeli öğretmen ve kadrolu öğretmen bulunan bir okulda bu öğretmenlerden hangisi norm kadro ile ilişkilendirilir? sorusunun cevabını aşağıdaki mevzuat hükümleri ilgilendirmektedir.

Sözleşmeli öğretmen ile kadrolu öğretmen arasında doğabilecek norm kadro fazlası öğretmenin hangisi olması gerektiği aşağıdaki mevzuat hükümlerinde belirtilmiştir.

1?31.03.2006 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 5473 sayılı kanun hükümleri gereğince sözleşmeli öğretmenler 4/C kapsamından 4/B kapsamına alınmışlardır. 5473 sayılı kanunun 3.maddesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4. maddesinin (B) bendinin üçüncü fıkrasına "tercümanların;" ibaresinden sonra gelmek üzere "Milli Eğitim Bakanlığında norm kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla kapatılamaması hallerinde öğretmenlerin; ? sözleşme ile istihdamları caizdir. " ibaresi eklenmiştir.

Bu fıkrada bulunan hükümler gereğince sözleşmeli öğretmen görevlendirilebilmesi Norm kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla kapatılamaması halinin gerçekleşmesi gerekmektedir.

Bu şarta göre; sözleşme yapılan branştan, okulda norm kadro ihtiyacı bulunması ve mevcut öğretmenlerle ilgili derslerin doldurulamama zorunluluğu doğması halinde sözleşmeli öğretmenle sözleşme yapılabilecektir.

2-Sözleşmeli Öğretmen Hizmet Sözleşmesinin 13/d maddesinde; ?Personelin sözleşmesi, norm kadronun gerektirdiği kadrolu öğretmen temin edildiğinde veya sözleşmeli personel ihtiyacının ortadan kalkması halinde sözleşmesi feshedilir? hükümleri bulunmaktadır.

3-Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğün 04/07/2006 tarih ve 54132 sayılı ve 2006/58 nolu ?Sözleşmeli öğretmenler? konulu genelgesinde norm uygulamasına yönelik aydınlatıcı hükümler ve ibareler mevcuttur.

1.fıkrasında;

?Bilindiği gibi, 31/3/2006 tarih ve 26125 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5473 sayılı Kanunla 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) bendinde değişiklik yapılarak Bakanlığımıza bağlı eğitim kurumlarında norm kadro uygulaması sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla kapatılamaması hallerinde sözleşmeli öğretmen istihdam edilmesine imkân sağlanmıştır.? Hükümleri,

3.maddesi 3. fıkrasında;

?Bu kapsamda görevlendirilecek olan öğretmenlerin herhangi bir mağduriyetlerine meydan verilmemesi bakımından;

a) Öğretmenlerin alanları itibarıyla haftada okutmak zorunda oldukları aylık karşılığı kadar ders saati bulunmak kaydıyla hiç öğretmeni bulunmayan,

b) Ders yükü fazla olan,

c) Aynı eğitim bölgesinde birden fazla

eğitim kurumlarında görevlendirilmeleri suretiyle aylık karşılığı ders görevlerini doldurmalarına imkân verecek şekilde görevlendirilmeleri yapılacaktır.

Diğer taraftan, öğretmen ihtiyacı kadrolu öğretmenlere ek ders ücreti karşılığı ders görevi verilerek karşılanan eğitim kurumlarında sözleşmeli öğretmen istihdam edilmeyecektir.? Hükümleri,

3.maddesinin son fıkrasında;

?Görevlendirmeler yukarıda belirtilen kriterler esas alınarak öncelikle daha önce görev yaptıkları eğitim kurumunda yapılacak, yeteri kadar ders saati bulunmaması veya görevli oldukları eğitim kurumuna il içinden veya il dışından kadrolu öğretmen atama yapılması durumunda, il içindeki eğitim kurumlarında alanlarında norm kadro açığı dikkate alınarak aylık karşılığı okutmakla yükümlü oldukları ders saati kadar ders bulunan bir başka eğitim kurumu olacak şekilde yapılacaktır. Ancak, bulundukları ilde alanında norm kadro açığı bulunmayanların görev yerlerinin belirlenebilmesi bakımından Bakanlığımıza bilgi verilecektir.? Hükümleri,

5.maddesinin 2. fıkrasında; ?Bu mazeretlerine dayalı olarak sözleşmesini kendi istekleriyle feshedenler, görev yapmak istedikleri ildeki eğitim kurumlarında alanlarında aylık karşılığı okutmakla yükümlü olduğu ders saati kadar ders, norm kadro açığı ve boş sözleşmeli öğretmen pozisyonunun bulunması durumunda görev almak istedikleri il veya ilçe millî eğitim müdürlükleriyle yeni bir sözleşme imzalayabileceklerdir. Alanlarında boş pozisyon bulunmaması durumunda mazeretlerine bağlı olarak ilgililer ile sözleşme yapılmayacaktır.? hükümleri bulunmaktadır.

Bu genelge ve yukarıdaki diğer mevzuat hükümlerine göre sözleşmeli öğretmen görevlendirilmesi için boş pozisyona ihtiyaç vardır.

Norm kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının giderilmesi nedeniyle sözleşmeli öğretmen görevlendirilen okula kadrolu öğretmen gelmesi hallerinde (kadrolu öğretmenin; aylıksız izinde, askerde, doğum izninde olması, herhangi bir görev nedeniyle bir başka yerde görevlendirilmesi sonucunda tekrar aynı okulda göreve başlaması ve sözleşmeli öğretmen görevlendirilen okula kadrolu öğretmen atanması vs halleri.) Sözleşmeli Öğretmen Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğün 04/07/2006 tarih ve 54132 sayılı ve 2006/58 nolu ?Sözleşmeli öğretmenler? konulu genelgesinin 3.maddesi 3. fıkrası hükümlerine göre, ihtiyaç doğan diğer bir okulda görevlendirilir.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre; Aynı branştan sözleşmeli öğretmen ve kadrolu öğretmen bulunan bir okulda bu öğretmenlerden kadrolu öğretmen norm kadro ile ilişkilendirilir.

Bu konuda açılan bir davada Mardin İdare Mahkemesi 2010/510 Karar ve 2009/440 Esas sayılı kararında ?Yukarıda anılan mevzuat gereğince okulların öğretmen ihtiyacının, kadrolu öğretmen istihdamı ile kapatılması esas olmakla birlikte ancak, kadrolu öğretmen temin edilememesi halinde, 657 sayılı kanunun 4/B maddesi uyarınca sözleşmeli öğretmen istihdamı mümkündür. Dolayısıyla uyuşmazlık konusu olayda olduğu gibi bir adet norm kadronun bulunduğu ve bu kadro karşılığında vizesi yapılmış bir pozisyonda bir adet sözleşmeli öğretmen istihdam edilmekte iken daha sonra söz konusu okula kadrolu bir öğretmenin atanması halinde, esas olarak kadrolu öğretmenin bu okulda istihdamının gerektiği açık olup, sözleşmeli öğretmen hakkında ise sözleşme hükümleri doğrultusunda yeni bir işlem tesisi ya da sözleşmeli öğretmenin de kabul etmesi halinde, duruma uygun ve ihtiyaç bulunan bir okulda sözleşmeli öğretmen olarak istihdamına devam edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Bu durumda Norm kadrolara İlişkin Yönetmeliğe göre norm kadro sayısı bir adet olan okulda, kadrolu öğretmen olarak atanan davacının, aynı okulda sözleşmeli olarak görev yapan ve hizmet puanı kendisinden yüksek başka bir öğretmen bulunması sebebiyle norm kadro fazlası olarak tespit edilmesi mümkün olmadığından, norm kadro fazlası olduğundan bahisle başka bir okula geçici görevlendirilmesinin kaldırılarak atandığı okulda çalıştırılması gerekirken aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.? hükümleri ile kadrolu öğretmenin Norm Kadro ile ilişkilendirilmesine karar vermiştir.

Mardin İdare Mahkemesinin 2010/510 Karar ve 2009/440 Esas sayılı kararına konu olan olayda;

Milli Eğitim Bakanlığı'nın 2008/1 Şubat atama döneminde kadrolu olarak bir ilköğretim okuluna atanan öğretmen; Atama branşından öğretmen norm kadro sayısının 1 olması ve bu branşta sözleşmeli öğretmenin bulunmasından dolayı kadrolu öğretmen norm kadro ile ilişkilendirilmeyip, norm kadro fazlası öğretmen olarak belirlenmiştir.

Norm kadro fazlası olarak belirlenen kadrolu öğretmen; bir başka okulda geçici olarak görevlendirilmesi nedeniyle bu öğretmenin açmış olduğu davada, idare; Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumların yönetici ve öğretmenlerinin norm kadrolarına ilişkin yönetmelikteki ?Öğretmen Norm kadrosu: Bulundukları okul ve kurumlarda hizmet puanı az olanlar, fazla konumdaki öğretmen olarak belirlenerek bu okul ve kurumlarda norm kadro fazlası olarak bırakılırlar. Bu konumdaki öğretmenlerden istekli olanlar il içinde veya il dışındaki okul ve kurumların açık bulunan öğretmen norm kadrolarına yer değiştirme suretiyle atanabilirler.? hükümlerine dayanılarak sözleşmeli öğretmene göre hizmet puanı az olan kadrolu öğretmenin norm kadro fazlası olduğunu savunmuş ve buna göre işlem tesis ettiklerini beyan etmişlerdir.

Fakat Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul Ve Kurumların Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmeliğin yayımlanma tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde istihdam edilen sözleşmeli öğretmen yoktur. Bu yönetmelik kadrolu öğretmenler arasında uygulanmaktadır. Yönetmelikte geçen ?Öğretmen' sözcüğü kadrolu öğretmenleri kapsamaktadır. Bu yönetmeliğe göre Kadrolu öğretmenler arasında hizmet puanı üstünlüğü dikkate alınmaktadır.

Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumların yönetici ve öğretmenlerinin norm kadrolarına ilişkin yönetmelik kadrolu öğretmenler arasında doğabilecek norm uygulaması ile ilişkilidir.

Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde çalışmakta olan sözleşmeli personel ile ilgili gerekli düzenlemeler sözleşmeli öğretmenin istihdam edilmeye başladığı tarihten itibaren başlamış, Bakanlık kadrolu ile sözleşmeli personel arasında doğacak bu gibi sıkıntılara karşı yayımladığı yazılarda ?Sözleşmeli Öğretmen' adını kullanmış ve doğabilecek uyuşmazlıklara karşı, aydınlatıcı ve yol gösterici olması için yazımıza konu olan 2006/58 nolu genelgeyi yayımlamıştır.

2006 yılında yayınladığımız ?Sözleşmeli öğretmen atamalarında hata var? haberimizde ?Sırada bekleyen kadrolu öğretmen var iken sözleşmeli öğretmen ile sözleşme yapılabilir mi?? sorusuna cevap aramıştık. Bakanlığın yukarıdaki mahkemeye sunduğu yazı ve mahkeme kararı da bu yazıda belirttiğimiz hususlara değinerek sözleşmeli öğretmenlerin norm kadro ile ilişkilendirilemeyeceğini kadrolu öğretmen var ise sözleşmeli öğretmenle sözleşme imzalanmasının mümkün olamayacağını, bu durumda olan sözleşmeli öğretmenlerin norm kadrosu boş olan bir başka okula görevlendirilmesinin yapılması gerektiği vurgulanmıştır.

Ahmet Kandemir

Memurlar.net Öğretmenler Bölüm Sorumlusu

Not: Mahkeme kararına azlık oyu veren hâkim; Sözleşmeli Öğretmen Hizmet Sözleşmesinin 13/d maddesindeki; ?Personelin sözleşmesi, norm kadronun gerektirdiği kadrolu öğretmen temin edildiğinde veya sözleşmeli personel ihtiyacının ortadan kalkması halinde sözleşmesi feshedilir? hükümleri göz ardı etmiştir.