Borçlanılan işçilik süreleri, emekli maaşını artırır mı?
Memurlar daha önce işçilikte geçen sürelerini, borçlanarak, emekliliklerine saydırabilmektedir.
Memurlar daha önce işçilikte geçen sürelerini, borçlanarak, emekliliklerine saydırabilmektedir.
İşçilikte geçen sürenin emekliğe etkisi iki başlıkta açıklanacak olursa;
1- İşçilikte geçen sürelerin emeklilik ikramiyesinde değerlendirilmesi
Devlet memurları, memur olmadan öncesinde işçi olarak çalıştıkları süreleri emeklilik ikramiyesinin hesabında dikkate alınıyordu. Ancak, memur lehine olan bu durum, 2008 yılında yapılan yasa değişikliğiyle kaldırılmıştır. Aleyhe olan bu durum, yasama organı tarafından 6 Ağustos 2008 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 5793 sayılı Kanunla hizmetlerin bütünleşmesini sağlayan 2829 sayılı Kanunda yapılmıştır.
İlgili hüküm şu şekildedir:
"4857 sayılı İş Kanununa tabi olarak geçen hizmet sürelerine karşılık emekli ikramiyesi ödenebilmesi için, iş sözleşmesinin İş Kanunu hükümlerine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olması; sözleşmeli personel olarak geçen sürelere karşılık olarak emekli ikramiyesi ödenebilmesi için de, hizmet sözleşmesinin ilgili mevzuatına göre iş sonu tazminatına veya aynı mahiyette olmakla birlikte başka bir adla ödenen tazminata hak kazanılmasına uygun olarak sona ermiş olması şarttır."
Bu hükme göre, emekli ikramiyesi ödenebilmesi için işçilikten ayrılmanın, iş kanunu hükümlerine göre kıdem tazminatı ödemesine imkan verecek şekilde sona ermiş olması gerekmektedir. İş Kanuna göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektiren durumlar şu şekildedir: Askerlik veya emeklilik nedeniyle ayrılma, evlenen kadının işinden 1 yıl içinden ayrılması, istifa edenlerden 15 yıl sigortalılık ve 3600 gün hizmetinin bulunması, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra sigortalı olanlardan 25 yıl sigortalılık ve 4500 gün hizmeti bulunanların veya sigortalılık süresi olmaksızın 7000 gün hizmeti bulunanlardan istifa edenler
Bu beş durum dışında bir nedenden dolayı ayrılma halinde kıdem tazminatı alınamamaktadır. Bu bağlamda, işçi iken sınavla veya bir kanun gereği olmadan açıktan atamayla memurluğa geçenlerin, işçilikte geçen süreleri emeklilik ikramiyesi hesaplamasında dikkate alınmamaktadır.
2- İşçilikte geçen süreler intibakta dikkate alınır mı?
İşçilikte geçen süreler, borçlanma yapıldığında emekliliğe esas hizmet süresinin tespitinde yararlı olmaktadır.
Bunun dışında işçilikte geçen bir sürenin emeklilik yönünden (maaş) dikkate alınabilmesi için, işçilik süresinin kazanılmış hak aylığında değerlendirilmesi gerekmektedir. Örneğin 657 sayılı Kanunun 36. maddesinde ve geçici maddelerinde, bazı hizmet sınıfları için özel düzenleme yapılmıştır. Bu konudaki detaylar için tıklayınız. Kazanılmış hak aylığında değerlendirilmeyen süreler, borçlanılarak sadece emeklilik hizmet süresinin hesabında dikkate alınan süreye eklenmeketdir. Özetle, kazanılmış hak aylığına eklenmeyen sürelerin borçlanılması, maaşı değil hizmet süresini etkiler.