Bilgilenmehakki.org'un araştırmasına göre, vatandaşlar 'bilgi edinme hakkı'nı kullanıyor. Ancak Milli Eğitim, Sağlık, Çalışma ile Tarım ve Köy İşleri Bakanlıklarından yanıt almak zor
Bilgi Edinme Hakkı Yasası'nın uygulanmasına yönelik yapılan bir araştırmanın
sonuçlarını değerlendiren Leeds Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Dr.
Yaman Akdeniz'in raporuna göre, yasa, bazı bakanlıklarda sağlıklı işlemiyor.
Yasanın uygulamadaki takibi için kurulan bilgilenmehakki.org portalının yaptığı
araştırmanın sonuçlarına göre, yaklaşık bir ay içinde 15 bakanlığa yapılan 2
bin 519 başvurunun yüzde 23'ü yanıtsız kaldı.
Dr. Yaman Akdeniz'in raporuna göre araştırma, 15 bakanlığın Bilgi Edinme Hakkı Yasası'nı ne şekilde uyguladığını saptamak için yapıldı. Web sitesi yeni kurulduğu için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı dışında 15 bakanlığa standart bilgi edinme hakkı başvurusunda bulunuldu ve gelen yanıtlara göre de rapor hazırlandı. Başvurular 22-23 Ağustos tarihlerinde yapıldı.
Dokuz yanıt, altı ret
Kanuna göre 15 işgünü içinde, yani en geç 13 Eylül Pazartesi gününe kadar yanıt
verilmesi gerekiyordu. 13 Eylül'de Milli Savunma, Kültür ve Turizm, Adalet,
Ulaştırma, Sanayi ve Ticaret, Maliye, Dışişleri, Bayındırlık ve İskân ile Çevre
ve Orman Bakanlığı'ndan yanıt ve bilgi geldi.
İçişleri Bakanlığı, 22 Ağustos'taki başvuruya 17 Eylül'de yanıt verdi, ancak
istenilen bilgileri vermedi. Sağlık, Milli Eğitim, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
ile Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı'ndan ise 22 Ağustos ve 13 Eylül'deki iki başvuruya
yanıt gelmedi.
Rapora göre kanunun yürürlüğe girdiği 24 Nisan'dan itibaren bakanlıklara soru
yağdı. Ağustos ayı ortasından eylül başına kadar bakanlıklara toplam 2 bin 519
başvuru yapıldı. Bunlardan 1929'u, yani yüzde 77'si kabul edilip yanıtlandı,
590'ı, yani yüzde 23'ü çeşitli nedenlerle reddedildi.
Bakanlıklara başvurular ve verilen yanıtların dağılımı şöyle: Milli Savunma:
335 başvuru, 126 ret. Kültür ve Turizm: 344 başvuru, 23 ret. Adalet: 735 başvuru,
65 ret. Ulaştırma: 69 başvuru, sıfır ret. Sanayi ve Ticaret: 398 başvuru, 197
ret. Maliye: 294 başvuru, 144 ret. Dışişleri: 48 başvuru, bir ret. Bayındırlık:
93 başvuru, bir ret. Çevre ve Orman: 203 başvuru, 33 ret.
Rapora göre, başvurular genellikle 'usule uygun olmadığı' için reddedilirken, diğer ret nedenleri ise 'özel hayatın gizliliği' ve 'kurum içi düzenlemeler' oldu. Yasanın uygulamadaki yansımasını 'karışık' olarak değerlendiren raporda, şöyle denildi:
'Uygulama, yasadan önemli'
"Sağlık, Milli Eğitim, Çalışma ve Sosyal Güvenlik ile Tarım ve Köy İşleri
Bakanlığı, bu hakkın kullanılmasına yardımcı olmada sınıfta kaldı. Açık ve şeffaf
bir Türkiye için bu kanunun gereğince uygulanması, kanunun kendisinden daha
önemli. Vatandaşlar başvurularıyla üzerlerine düşen görevi yaptı. Şimdi sıra
bu kanunun uygulanmasından sorumlu kuruluşlarda."
radikal