İlk olarak COVID-19 nedir? Bu açıklayalım. COVID-19 pandemisi veya koronavirüs pandemisi, 17 Kasım 2019 tarihinde Çin'in Hubei bölgesinin başkenti olan Vuhan'da ortaya çıkan virüs salgınıdır. Çeşitli hastalarda belirli bir neden olmaksızın gelişen ve tedavi ile aşılara cevap vermeyen bir zatürre görülmesi üzerine SARS-CoV-2 olarak adlandırılan yeni bir koronavirüs teşhis edildi. Kişiden kişiye bulaşabilen virüsün bulaşma oranı 2020 Ocak ortasında büyüme gösterdi. İlerleyen zamanlarda Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya-Pasifik'te yer alan çeşitli ülkelerde yaşanan virüs vakaları rapor edilmeye başlandı. 11 Mart 2020'de Dünya Sağlık Örgütü tarafından küresel salgın ilan edildi.13 Mart 2020'de Avrupa'nın artık koronavirüs krizinin merkez üssü haline geldiği bildirildi.
12 Şubat 2023 tarihi itibarıyla dünyada 677.587.006 onaylanmış vaka, 650.026.847 iyileşen varken virüs nedeniyle 6.782.362 hasta öldü.
COVID-19'un Küresel Sağlık Etkisi
Mart 2023 itibariyle dünya çapında 543 milyondan fazla doğrulanmış COVID-19
vakası ve 8 milyondan fazla ölüm meydana geldi. Pandemi her ülkeyi etkiledi
ve bazıları diğerlerinden daha ciddi etkiler yaşadı. Amerika Birleşik Devletleri,
Brezilya ve Hindistan en fazla doğrulanmış vakaya sahipken, Amerika Birleşik
Devletleri, Brezilya ve Meksika en fazla ölüme sahipti.
COVID-19'un yaşlılar, altta yatan sağlık koşulları olanlar ve yoksulluk içinde
yaşayanlar da dahil olmak üzere savunmasız nüfuslar üzerinde önemli bir etkisi
oldu. Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) verilerine göre, yaşlı bireylerin ve önceden
var olan sağlık koşullarına sahip kişilerin ciddi COVID-19 vakaları yaşama olasılığı
daha yüksektir ve bu da daha yüksek hastaneye yatış ve ölüm oranlarına yol açar.
COVID-19'un sağlık üzerindeki doğrudan etkisine ek olarak, sağlık sonuçları
üzerinde de dolaylı etkileri olmuştur. Birçok ülke sağlık sistemlerinde aksamalar
yaşadı ve kaynaklar COVID-19 tedavi ve önleme çabalarına yönlendirildi. Sonuç
olarak, bazı insanlar diğer sağlık koşulları için tedavi almakta gecikmeler
yaşadı ve bu da daha kötü sağlık sonuçlarına yol açtı.
COVID-19'un Küresel Ekonomik Etkisi
COVID-19'un küresel ekonomi üzerinde de önemli bir etkisi oldu. Uluslararası
Para Fonu'nun (IMF) verilerine göre, küresel ekonominin 2020'de% 3,5 daraldığı
ve birçok ülkenin önemli ekonomik gerilemeler yaşadığı tahmin ediliyor. Pandemi,
iş kayıplarına, iş kapanmalarına ve ekonomik faaliyetin azalmasına neden oldu.
COVID-19'un ekonomik etkisi, savunmasız nüfuslar için özellikle şiddetli olmuştur.
Birçok ülkede, düşük gelirli bireyler ve otelcilik ve turizm gibi sektörlerde
çalışanlar, iş kayıplarından orantısız bir şekilde etkilenmiş ve ekonomik faaliyetlerin
azalmıştır. Dünyanın dört bir yanındaki hükümetler, COVID-19'un ekonomik etkilerini
azaltmak için çeşitli önlemler uyguladı. Bu önlemler arasında bireylere ve işletmelere
doğrudan mali yardım, sağlık sistemleri için artan finansman ve ekonomik büyümeyi
teşvik etmek için altyapıya yapılan yatırımlar yer aldı.
Aşılar birçok ülkede geliştirilip dağıtılırken, COVID-19'un etkisinin bir süre
daha devam etmesi muhtemeldir. Virüsün varyantları ortaya çıkmıştır ve aşı tereddütü
ve aşı dağıtımında eşitlik konusunda endişeler vardır. COVID-19'un devam eden
etkisini azaltmak için ülkelerin sosyal uzaklaşma ve maske takma gibi halk sağlığı
önlemlerini uygulamaya devam etmeleri ve COVID-19 tedavisi ve önleme çabaları
için yeterli kaynakları sağlamak için sağlık sistemlerine yatırım yapmaları
önemlidir. Ek olarak, pandemiden en ciddi şekilde etkilenenleri desteklemeye
yardımcı olmak için ekonomik teşvik önlemlerine devam eden yatırımlar gerekli
olabilir.
COVID-19, birçok ülkede milyonlarca ölüm ve ekonomik gerileme ile küresel sağlık
ve ekonomi üzerinde önemli bir etkiye sahipti. Aşılar geliştirilip dağıtılırken,
pandeminin etkisinin bir süre daha devam etmesi muhtemeldir. Daha sonra en öenmlisi,
hükümetlerin pandemiden en ciddi şekilde etkilenenleri desteklemek için sağlık
sistemlerine ve ekonomik teşvik önlemlerine yatırım yapmaya devam etmeleri önemlidir.
Zekeriya ELTİMUR