Besiciler, yem, saman, nakliye, yer kirası ve çoban ücretlerinde yüzde 100'ün üzerinde< artış yaşandığını, ancak bu maliyetleri satış fiyatlarına aynı oranda yansıtamadıklarını belirtiyor. Büyükbaş ve küçükbaş kurbanlık fiyatlarında geçen yıla kıyasla yüzde 30 ila 35 arasında artış meydana geldi.
Kurban Bayramı yaklaşırken fiyatlar hem tüketicinin hem de üreticinin gündeminde ilk sıraya yerleşti. Doğu Anadolu'dan sevkiyatlar başlarken besiciler yüksek maliyetler ve düşen talepten şikayetçi. Önceki yıllarda bayramdan bir ay önce satışlarını tamamlayan besiciler, bu yıl alım gücünün düştüğünü ve satışların yavaşladığını belirtiyor. İstanbul Anadolu ve Avrupa yakasında kurbanlık satışı yapan işletmeciler, girdi maliyetlerinin aşırı arttığını ve karşılamakta zorlandıklarını ifade ediyor. Besiciler, "Satabilirsem kendimi kar etmiş sayacağım, çünkü zarar etmiyorsam bu artık başarıdır" diyerek, geçen yıla göre yüzde 100'ün üzerinde artan maliyetleri fiyatlara yansıtamadıklarını vurguluyor.
Kurbanlık Fiyatlarında Artış
Bu yıl büyükbaş ve küçükbaş kurbanlık fiyatlarında geçen yıla kıyasla yüzde 30 ila 35 arasında artış yaşandı. Geçen yıl canlı kilogramı 280-320 TL arasında olan fiyatlar, bu yıl 350-430 TL arasında seyrediyor. Geçen yıl 25-30 bin TL arasında olan kurbanlık büyükbaş hayvanın bir hissesi ise bu yıl 30-40 bin TL arasında değişiyor.
Kurbanlık Alıcısı ve Maliyetler
İstanbul'a genellikle Kars, Ardahan ve Ağrı illerinden kurbanlık hayvan geliyor. Kars'tan 20-25 hayvanlık bir TIR'ın nakliye ücreti 100 bin TL'ye kadar çıkabiliyor. Kurbanlık pazarlarında yer kiraları geçen yıla göre yüzde 100 arttı. Bölgelere göre değişiklik gösterse de geçen sene 40-60 bin TL arasında değişen 10-15 adetlik yer kiraları, bu yıl 100-150 bin TL'ye kadar çıktı. Ancak alıcılar enflasyona göre hesap yapıyor ve bu artışlar fiyatlara tam olarak yansıtılamıyor.
Kar Marjı ve Tedarik Sorunları
- Efe Besi Çiftliği işletmecisi Recep Alan, bu yıl canlı kilogram fiyatlarının 380 ila 400 TL arasında değiştiğini belirtti.
- Geçen yıl devlet canlı kilogram fiyatını 285 TL olarak açıklamıştı. Bu yıl henüz resmi bir açıklama yapılmadı ancak piyasada kilogram fiyatı 400 TL'ye yaklaştı.
- Mercan Besi Çiftliği sahibi Mustafa Odabaşı, Doğu Anadolu'da hayvan sayısının azaldığını ve bunun Batı'daki arzı da etkilediğini söyledi.
- Büyükbaşta 7 hisseli bir hayvanın tek hissesi 25 bin ila 35 bin TL, küçükbaş kurbanlık fiyatı ise 20-35 bin TL arasında değişiyor.
Kardan Feragat Edildi
Sancaktepe'de kurbanlık ve adaklık satışı yapan İhsan Karahan'a göre özellikle büyükbaş hayvanlarda geçen seneye kıyasla fiyat artışı sınırlı kaldı. Büyükbaş kurbanlıklarda canlı kilo fiyatları 350 ile 400 TL, küçükbaş hayvanlarda ise koyun fiyatları 15 bin ile 25 bin TL, erkek küçükbaşlarda ise 18 bin ile 35 bin TL arasında değişiyor. Karahan, maliyetlerin yüzde 100 arttığını ancak vatandaşın alım gücünün düşük olması nedeniyle fiyatlara yansıtamadıklarını belirtti.
Diyanet'in Kurban Bedeli Açıklaması
Diyanet İşleri Başkanlığı, 2025 yılı için yurt içi kurban kesim bedelini 13.500 TL, yurt dışı bedelini ise 5.450 TL olarak açıkladı. Ancak üreticiler bu rakamların piyasa gerçeklerini yansıtmadığını ve alıcılar için yanıltıcı olabileceğini dile getiriyor.