İlk derece: İşlemi iptal edip parasal haklar ödenesin
Değerlendirme komisyonunun salt çoğunluğunun esas alındığı, değerlendirme komisyonunun, rektörlük temsilcisi ile fakülte dekanlarından oluşan komisyonu ifade ettiği, davacının durumunun görüşüldüğü komisyonun dört üyeden oluştuğu, komisyon kararına ilişkin tutanakta rektör vekilinin, komisyon başkanı ve Mühendislik Fakültesi Dekan vekili komisyon üyesi olarak imzasının bulunduğu, bu haliyle değerlendirme komisyonunun, Türk Hava Kurumu Üniversitesi Akademik Personel Performans Ölçme ve Değerlendirme Yönergesi'ne uygun oluşturulmadığı anlaşılmıştır.
Danıştay: İşlem şekil unsuru açısından iptal edildiğinden sözleşme imzalandığı anlamına gelmez
Belirli süreli hizmet sözleşmelerinin yenilenmemesine ilişkin işlemlerin, şekil unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle idari yargı mercilerince iptal edilmesi durumunda, gerekli şekil unsurlarının sağlanması suretiyle, sözleşmenin yenilenmesi veya yenilenmemesi yönünde bir karar alınması gerekmektedir.
Bu bakımdan; usulüne uygun olarak toplanan değerlendirme komisyonunca anılan Yönerge uyarınca yapılacak değerlendirme sonrası davacının sözleşmesinin yenilenmesi veya yenilenmemesi yönünde karar alınacağı açıktır. Bu aşamada, iptal kararının hukuksal sonucu olarak şekil unsuru yönünden hukuka aykırı bulunan sözleşmenin yenilenmemesi işlemi ortadan kalkmış olmakla birlikte, idare ile ilgili arasındaki belirli süreli hizmet sözleşmesinin sona ermiş olması nedeniyle ortada bir sözleşme ilişkisi de bulunmamaktadır. Sözleşmenin yenilenmemesi işleminin esasına ilişkin bir değerlendirme yapılmamakta ve belirli süreli hizmet sözleşmesinin süresinin sona ermiş olması nedeniyle ortada bir sözleşme ilişkisi bulunmamaktadır. Bu aşamada, ilgili bakımından, kesin ve net olarak belirli olmayan parasal ve özlük hak kayıpları hakkında; sözleşmenin yenilendiği varsayımı ile doğrudan bir kabul kararı verilmesi mümkün olmadığından, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmektedir.
Bu durumda; sözleşmenin yenilenmemesine ilişkin dava konusu işlemin, şekil unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmiş olması nedeniyle yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesi ve özlük haklarının iade edilmesi istemi hakkında, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirdi
T.C.
DANIŞTAY
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2023/3746
Karar No: 2024/7144
İSTEMİN KONUSU:
... Bölge İdare Mahkemesi... İdari Dava Dairesinin... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
Türk Hava Kurumu Üniversitesi İşletme Fakültesinde akademik personel sözleşmesi ile öğretim üyesi olarak görev yapan davacının, 31.08.2021 tarihinde sona eren sözleşmesinin yenilenmemesine ilişkin 29.06.2021 tarihli işlemin iptali ve işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesine, özlük haklarının iadesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:
... İdare Mahkemesince verilen... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; öğretim elemanlarının sözleşmelerinin yenilenmesinde, akademik puanın en az 300 ve yetkinlik değerlendirme puanının en az 70 olması yanı sıra değerlendirme komisyonunun salt çoğunluğunun esas alındığı, değerlendirme komisyonunun, rektörlük temsilcisi ile fakülte dekanlarından oluşan komisyonu ifade ettiği, davacının durumunun görüşüldüğü komisyonun dört üyeden oluştuğu, komisyon kararına ilişkin tutanakta rektör vekilinin, komisyon başkanı ve Mühendislik Fakültesi Dekan vekili komisyon üyesi olarak imzasının bulunduğu, bu haliyle değerlendirme komisyonunun, Türk Hava Kurumu Üniversitesi Akademik Personel Performans Ölçme ve Değerlendirme Yönergesi'ne uygun oluşturulmadığı anlaşıldığından, komisyon kararına istinaden tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı; hukuka aykırılığı yargı kararı ile ortaya konulan dava konusu işlem nedeniyle davacının yoksun kaldığı parasal hakların, Anayasa'nın 125. maddesi uyarınca davanın açıldığı 27.08.2021 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi, özlük haklarının davacıya verilmesi gerektiği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, davacının işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal ve özlük haklarının dava tarihi olan 27.08.2021 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Değerlendirme Komisyonunun usulüne uygun olarak teşekkül ettiği, davacının sözleşmesinin haklı nedenlerle yenilenmediği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ:
Bölge İdare Mahkemesi kararının kısmen onanması kısmen bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından, yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın, davacının işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal ve özlük haklarının dava tarihi olan 27.08.2021 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine ilişkin kısmı dışında kalan kısımları usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
İstinaf Mahkemesi kararının, davacının işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal ve özlük haklarının dava tarihi olan 27.08.2021 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine ilişkin kısmı;
İdari yargılama hukukunun temel ilkeleri ve yerleşik yargı içtihatları gereği; idari yargı mercilerince verilen iptal kararları, geriye yürür ve idari işlemi tesis edildiği andan itibaren hiç tesis edilmemiş gibi ortadan kaldırır. İptal edilen işlem hiç yapılmamış sayıldığı için ilgilinin, işlem nedeniyle uğradığı parasal ve özlük hak kayıplarının karşılanması gerekmektedir.
Buna karşın, belirli süreli hizmet sözleşmelerinin yenilenmemesine ilişkin işlemlerin, şekil unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle idari yargı mercilerince iptal edilmesi durumunda, gerekli şekil unsurlarının sağlanması suretiyle, sözleşmenin yenilenmesi veya yenilenmemesi yönünde bir karar alınması gerekmektedir.
Bu bakımdan; usulüne uygun olarak toplanan değerlendirme komisyonunca anılan Yönerge uyarınca yapılacak değerlendirme sonrası davacının sözleşmesinin yenilenmesi veya yenilenmemesi yönünde karar alınacağı açıktır. Bu aşamada, iptal kararının hukuksal sonucu olarak şekil unsuru yönünden hukuka aykırı bulunan sözleşmenin yenilenmemesi işlemi ortadan kalkmış olmakla birlikte, idare ile ilgili arasındaki belirli süreli hizmet sözleşmesinin sona ermiş olması nedeniyle ortada bir sözleşme ilişkisi de bulunmamaktadır. Sözleşmenin yenilenmemesi işleminin esasına ilişkin bir değerlendirme yapılmamakta ve belirli süreli hizmet sözleşmesinin süresinin sona ermiş olması nedeniyle ortada bir sözleşme ilişkisi bulunmamaktadır. Bu aşamada, ilgili bakımından, kesin ve net olarak belirli olmayan parasal ve özlük hak kayıpları hakkında; sözleşmenin yenilendiği varsayımı ile doğrudan bir kabul kararı verilmesi mümkün olmadığından, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmektedir.
Bu durumda; sözleşmenin yenilenmemesine ilişkin dava konusu işlemin, şekil unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmiş olması nedeniyle yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesi ve özlük haklarının iade edilmesi istemi hakkında, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiğinden, aksi yönde değerlendirme ile verilen Bölge İdare Mahkemesi kararının bu kısmında hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen gerekçeli olarak reddine,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının;
a) Dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmının ONANMASINA,
b) Parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesi ve özlük hakların iade edilmesi istemine ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Bozulan kısım hakkında yeniden karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. Kesin olarak, 19/12/2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.