Cumhurbaşkanı Erdoğan, Macaristan'da Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gayriresmi Zirvesi'ne katıldı. Konuşmasına, Türk Devletleri Teşkilatı'nın gayriresmi zirvesi vesilesiyle Macaristan'ı ziyaret etmekten büyük memnuniyet duyduğunu belirterek başlayan Erdoğan, Macaristan Başbakanı Viktor Orban'a nazik ev sahipliğinden dolayı teşekkür etti. Ayrıca, TDT dönem başkanlığını yürüten Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov'a da başarılarının devamını diledi. Zirvenin ilk kez bir gözlemci ülkede düzenlenmesinin önemine işaret eden Erdoğan, teşkilatın bir zirvesini ilk defa gözlemci ülkede tertiplemelerinin Macaristan'a verdikleri önemin en açık göstergesi olduğunu vurguladı.
Doğu ile Batı'yı Buluşturan Teşkilat
Türk devletlerinin, tarihin ve medeniyetin kesişim noktasında Doğu'nun bilgeliğiyle Batı'nın dinamizmini birleştiren köklü bir mirasın taşıyıcıları olduğunu vurgulayan Erdoğan, teşkilatın Doğu ile Batı'yı buluşturan bu stratejik bağlantının asli mimarlarından biri olacağına inandığını belirtti. Macaristan'ın temsilcilik ofisi ve kuraklığın önlenmesi enstitüsüne ev sahipliği yapmasının, Avrupa kuruluşları ile ilişkilerin güçlendirilmesine katkı sağladığını ifade etti. Ayrıca, Balazs Hendrich'in Macaristan temsilcilik ofisinin icra direktörlüğüne atanmasının etkinliği artıracağına inandığını söyledi.
Kültürel İşbirliği ve Ortak Miras
Erdoğan, Macaristan'ın Türk Kültürü Teşkilatı'na (TÜRKSOY) gözlemci üye olarak katılımını teşvik ettiklerini belirtti. Teşkilat olarak nice zorluğun, ön yargının ve engelin üstesinden geldiklerini, bugün parmakla gösterilen bir seviyeye ulaştıklarını ifade etti. Sekretaryanın bütçesinin iki katına çıkarılmasının faydalı ve gerekli olduğunu vurguladı.
- Nevruz Bayramı'nın Türk Devletleri Teşkilatı Nevruz Anma ve Kutlama Günü olarak ilan edilmesinden memnuniyet duyacaklarını belirtti.
- UNESCO 43. Genel Konferansı'nda 15 Aralık'ın Dünya Türk Dili Günü olarak ilan edilmesinin anlamlı olacağını söyledi.
- Özbekistan'ın Türk Kültür ve Miras Vakfı'na üye olarak kabul edilmesinden büyük memnuniyet duyduklarını ifade etti.
Orta Koridor Projesi ve Stratejik Önemi
Doğu ile Batı arasında güvenli ve kesintisiz ulaşım hattını teşkil eden ortak koridorun stratejik bir güzergah olarak öne çıktığını belirten Erdoğan, Orta Koridor'un başarısı için teşkilat bünyesinde işbirliğine büyük önem verdiklerini söyledi. Geçmişte Kıbrıs, Karabağ, Bosna ve bugün de Gazze'de yaşanan trajedilerin sınırların ötesini düşünmeyi gerektirdiğini vurguladı.
KKTC'siz Bir Türk Dünyası Eksiktir
Kardeşlik hukuku gereği dayanışmanın artırılması gerektiğini belirten Erdoğan, Kıbrıs Türk halkıyla dayanışmanın önemine dikkat çekti. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin bulunmadığı bir Türk dünyası aile fotoğrafının eksik kalacağını ifade etti. Bugün zirvede Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Türk Akademisi'ne gözlemci üyeliğine ilişkin alınan kararı önemli bir adım olarak gördüğünü söyledi.
Kafkaslar ve Barış Süreci
Kafkaslar'daki gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirten Erdoğan, Azerbaycan'ın Ermenistan'la barış anlaşması üzerinde mutabık kalmasından memnun olduklarını ifade etti. Bu durumun Türk dünyası için birçok fırsatı beraberinde getireceğini söyledi. Aliyev'in bölgeye barışı getirecek lider olarak tarihe geçeceğinden emin olduğunu belirtti.
Gazze'de Yaşanan İnsani Felaket
Gazze'de sivil halkın cehennemi yaşadığını vurgulayan Erdoğan, Birleşmiş Milletler'in 14 bin bebeğin ölebileceğine dair uyarısını hatırlattı. Türk dünyası olarak ateşkesin tesisi, insani yardımların kesintisiz sevkiyatı ve adil bir barış sürecinin başlatılması yönündeki çabaların önemine dikkat çekti.
Rusya-Ukrayna Savaşı ve Bölgesel İstikrar
Rusya-Ukrayna Savaşı'nın küresel etkilerinin derinden hissedildiğini belirten Erdoğan, tarafların İstanbul'da yeniden bir araya gelmesinin önemli olduğunu söyledi. Suriye'nin istikrara kavuşmasına yönelik çabaların da devam ettiğini ifade etti.
Bilim ve Gençlik Vurgusu
Nobel ödüllü bilim insanı Profesör Doktor Aziz Sancar'ı aralarında görmekten memnuniyet duyduğunu belirten Erdoğan, kendisine Ali Şir Nevai Uluslararası Ödülü'nü takdim edeceklerini söyledi. Gençlerin Aziz Sancar'ın izinden giderek bilimde ve teknolojide başarılar elde edeceğine inandığını ifade etti.
Zirve Sonuçları ve Gelecek Mesajı
Erdoğan, Budapeşte Deklarasyonu ve alınacak kararların Türk dünyası başta olmak üzere tüm dost ve kardeş ülkelere hayırlı olmasını temenni etti. Tam bir dayanışma içinde geleceğe birlikte yürüyeceklerine inandığını belirterek, Macaristan'a ve Başbakan Viktor Orban'a ev sahipliği için teşekkür etti.