Geçtiğimiz günlerde TBMM Başkanlığına sunulan ve trafik cezalarında artış öngören kanun teklifinin yankıları sürüyor. Teklife göre, hız limiti aşımında verilen ceza 30 bin liraya kadar çıkabiliyor ve ehliyet her seferinde 90 gün süreyle alınıyor. Cezalardaki öngörülen artışlar, uzmanlar arasında farklı görüşlerin ortaya çıkmasına neden oldu. Bazı uzmanlar yeni tutarların abartılı olduğunu belirtirken, bir kesim de öngörülen cezaların yerinde ve caydırıcı olduğunu savunuyor. Bu tartışmalar, trafik güvenliği ve cezaların etkinliği konusunda kamuoyunda önemli bir gündem oluşturdu.
Uzman Görüşleri
Hukukçu Hadi Dündar'ın Değerlendirmesi
Hukukçu Hadi Dündar, cezaların orantılı olması gerektiğine dikkat çekerek, "Drift atma, motorlu bisiklet ve motosiklet cinsi araçları akrobatik hareketlerle kullanma, kırmızı ışık ihlali gibi durumlardaki ceza artışları makul seviyelerde ancak sürücülerin ihlal ettikleri fiiller tam anlamıyla ispat edilmeli. Bu çerçevede, trafik fahri müfettişinin yazdığı cezaya güvenerek ceza verilmemeli. Benzer şekilde 'kırmızı ışık ihlali yapıldı' beyanıyla ceza verilmemeli. Kesilen cezalarda ispat aranmalı. Radar, yolun kenarında kendisini gizleyerek cezalandırma avına çıkmamalı. Eğer böyle bir durum olursa ve eski usuldeki gibi ispat olmadan cezalandırma yoluna gidilirse, cezaların orantılı olamayacağını söylemek mümkün. Kuralların ihlalinin ispat edilmesi durumunda ceza ne kadar yüksek olursa o kadar caydırıcı olur" dedi.
Uluslararası Yol ve Sürüş Güvenliği Uzmanı Mert İntepe'nin Görüşü
Mert İntepe, yeni düzenlemede öngörülen cezaların caydırıcı olacağını belirtti. "Bugüne kadar ilk defa 'caydırıcılık' rakamlarına uygun bir yasa teklifi verildi. Ceza miktarlarını yerinde buluyorum" dedi. Ayrıca ticari araç sürücülerinin sıfır hata ile araç kullanabilmesi gerektiğine dikkat çekerek, otobüs ve tırlardaki fabrikasyon çıkışlı hız sınırlandırıcılarının devreye alınması gerektiğini ve muayene sistemimizin AB'nin 15 yıl gerisinde olduğunu vurguladı.
Cezalara Eğitimle İndirim Önerisi
Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği Derneği'nden de trafik cezalarıyla ilgili dikkat çeken bir öneri geldi. Dernek Başkanı Vedat Şahin, ceza tutarlarında eğitimle birlikte belli oranlarda indirim yapılmasını önerdi:
- "Örneğin; 'Şu eğitimi, şu kadar saat alanlara yüzde 50 indirim uygulanır' şeklinde, cezaları eğitime dönüştürecek bir sistem getirilmeli.
- Böylece, eğitim programları düzenlenir ve kişi nelerden dolayı hata yaptıysa bununla ilgili eğitim alır.
- Eğitimi alanlara da indirim uygulanabilir."