Türkiye genelinde geçen yıl hane halklarının tüketim amaçlı harcamalarının en büyük kısmını yüzde 26 ile konut ve kira harcamaları oluşturdu. Türkiye İstatistik Kurumu, 2024 yılına ilişkin "hane halkı tüketim harcaması" istatistiklerini yayımladı. Buna göre, ülke genelinde hane halklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde 26 ile konut ve kira harcamaları aldı. İkinci sırada yüzde 21,6 ile ulaştırma, üçüncü sırada ise yüzde 18,1 ile gıda ve alkolsüz içecekler harcamaları yer aldı.
En Düşük Pay Alan Harcama Türleri
- Sigorta ve finansal hizmetler: %0,7
- Eğitim hizmetleri: %1,6
- Eğlence, spor ve kültür ile sağlık harcamaları: %2,3
Gelir Kaynağına Göre Harcama Dağılımı
- Maaş, ücret, yevmiye geliri olan hane halkları:
- Konut ve kira: %24
- Gıda ve alkolsüz içecekler: %16,4
- Ulaştırma: %23
- Müteşebbis geliri olan hane halkları:
- Konut ve kira: %21,6
- Gıda ve alkolsüz içecekler: %18,4
- Ulaştırma: %26,4
Yüksek Gelirlilerde Ulaştırma Harcamaları
Yüksek gelirli haneler, düşük gelirlilere göre ulaşıma iki kattan fazla pay ayırdı. Gelire göre sıralı yüzde 20'lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının geçen yılki dağılımına bakıldığında, en yüksek gelir grubu olan beşinci yüzde 20'lik grupta yer alan hane halklarının ulaştırma harcamalarına (motorlu taşıt alımları, akaryakıt, yolcu taşımacılığı, araç bakım ve onarımı gibi) %26,6, konut ve kira harcamalarına %22,1, gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarına ise %12,8 pay ayırdığı görüldü.
En düşük gelir grubu olan birinci yüzde 20'lik grupta yer alan hane halkları ise konut ve kira harcamalarına %33,2, gıda ve alkolsüz içeceklere %30,4 ve ulaştırmaya %10,1 harcama yaptı.
Hane Halkı Büyüklüğüne Göre Harcama Dağılımı
- Tek kişilik hane halkları:
- Konut ve kira: %35,2
- Gıda ve alkolsüz içecekler: %15,1
- Ulaştırma: %14,4
- Büyüklüğü 6 ve daha fazla kişi olan hane halkları:
- Gıda ve alkolsüz içecekler: %24,7
- Konut ve kira: %22,4
- Ulaştırma: %20,4
Gelir Düzeyi Arttıkça İsraf Artıyor
Gelir düzeyi arttıkça, gıda ürünlerini çöpe atarak israf etme sıklığının da arttığı gözlendi. Hane halkları tarafından en fazla israf edilen gıda grupları incelendiğinde en büyük payı %40,1 ile taze meyve ve sebze, ardından %32 ile ekmek, %14,3 ile süt ve süt ürünleri aldı.