Ticaret Bakanı Ömer Bolat, yaz aylarının başlamasıyla birlikte turizm gelirlerindeki artışın cari işlemler hesabına olumlu yansıyacağını ve hesabın fazla verme eğilimine gireceğini bildirdi. Bolat, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan nisan ayı ödemeler dengesi verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Nisanda yıllıklandırılmış cari işlemler açığının bir önceki yılın aynı ayına göre yaklaşık 10,7 milyar dolar düştüğünü belirten Bolat, "Nisan 2024'te 26,5 milyar dolar olan yıllıklandırılmış cari işlemler açığı, bu yılın nisan ayında 15,8 milyar dolar, geçen yıl nisanda 4,8 milyar dolar olan cari işlemler açığı Nisan 2025'te 7,9 milyar dolar olarak kayıtlara geçti. Nisanda yıllıklandırılmış hizmet ihracatı 116,5 milyar dolar ile rekor seviyeye yükselmiştir." ifadesini kullandı.
Ödemeler Dengesi ve Cari İşlemler Açığı
Bakan Bolat, yıllık mal ve hizmet ihracatının da 381 milyar doların üzerine çıktığını belirterek, bu yılın ilk çeyreğinde cari işlemler açığının GSYH içindeki payının yüzde 0,9 olarak sınırlı seviyede gerçekleştiğini, yılın genelinde de Orta Vadeli Program'da hedeflenen yüzde 2'nin altında gerçekleşmesini beklediklerini bildirdi. Mal ve hizmet ihracatını artırmaya ve yerli milli üretimi desteklemeye yönelik politikaları kararlılıkla sürdüreceklerini vurguladı.
Cari İşlemler Hesabında İstikrar ve Ekonomik Hedefler
"Cari işlemler hesabında istikrarlı bir seyir sağlanacak ve makroekonomik istikrar güçlendirilecektir. İnovasyon, üretim, yatırım, istihdam, ihracat ve adil bölüşüm önceliklerinde oluşturulan kalkınma stratejimizle önümüzdeki dönemde Türkiye ekonomisini bölgesinde ve küresel arenada cazibe merkezi olarak öne çıkarmak amacıyla çalışmalarımızı Cumhurbaşkanımızın önderliğinde kararlılıkla sürdüreceğiz."
İhracatta Rekorlar ve Dış Ticaret Dengesi
Bakan Bolat, küresel ekonomideki korumacılık eğilimleri ve dış ticaret politikalarındaki artan belirsizliklere rağmen nisanda cari işlemler açığının geçici olarak arttığını, mayıs ayına yönelik öncü verilerin ise önemli oranda gerilemeye işaret ettiğini aktardı. Nisanda mal ihracatının yüzde 7,8 artışla 20,8 milyar dolara, ithalatın ise yüzde 12,7 artarak 12,7 milyar dolar olduğunu belirtti.
- En yüksek ikinci nisan ayı ihracatı gerçekleşti.
- İthalatta yaşanan artıştaki en etkili unsur, altın ithalatının yüzde 54 artışla 2,4 milyar dolar olmasıdır.
- Dış ticaret açığı yüzde 22,3 artışla 12,1 milyar dolar, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 63,2 olarak gerçekleşmiştir.
Seyahat ve Taşımacılık Gelirleri
Nisanda seyahat gelirlerinin yıllıklandırılmış bazda 57,1 milyar dolar, taşımacılık gelirlerinin ise 39,9 milyar dolar olduğunu belirten Bolat, yıllıklandırılmış mal ve hizmet ihracatı toplamının bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4,1 artarak 381,4 milyar dolara yükseldiğini ifade etti.
Küresel Ekonomik Görünüm ve Gelecek Beklentiler
Bakan Bolat, mal ve hizmet ihracatını artırmaya yönelik destekler ve ithalatı düşürmeye yönelik tedbirlerin etkisiyle geçen yıl cari işlemler açığında önemli gerileme kaydedildiğini anımsattı. "Ticarette artan korumacı eğilimler, AB'deki zayıf ekonomik görünüm ve tarife artışlarının getirdiği belirsizliğin hakim olduğu küresel konjonktürün de etkisiyle cari işlemler açığının 2025'nin genelinde yukarı yönlü seyredeceği beklenmekte, GSYH içindeki payının tarihsel ortalamanın altında kalmaya devam edeceği öngörülmektedir. Dış talep bileşeninin makro ekonomik istikrarı desteklemeyi sürdüreceği değerlendirilmektedir."
Rekabetçiliği Artırıcı Politikalar ve İhracatta Çeşitlilik
Bakanlık olarak söz konusu tabloyu desteklemek ve ekonominin büyüme hedeflerine katkı sağlamak için kısa, orta ve uzun vadeli perspektifle çalışmalara kararlılıkla devam edeceklerini belirten Bolat, ihracatın rekabet gücünü, teknoloji düzeyini, küresel ticaretteki eğilimleri ve geleceğe dönük fırsat alanlarını dikkate alarak çok boyutlu şekilde inceleyeceklerini bildirdi.
- Türkiye'nin ihracat yapısı 5 bin 144 ürün için değerlendirildi.
- Mayıs itibarıyla ihracat yıllık olarak 265,5 milyar dolara ulaştı.
- 2024 itibarıyla 12 bin 846 üründe 220'den fazla ülke ve bölgeye ihracat yapılıyor.
Sürdürülebilir Yüksek İhracat Büyümesi Hedefi
Bakan Bolat, özellikle katma değerli ürünlerde rekabetçiliği güçlendirerek sürdürülebilir yüksek ihracat büyümesini sağlamayı amaçladıklarını aktararak şu değerlendirmede bulundu:
"Ürün, ülke, firma odağında rekabetçiliğimizi kuvvetlendirici politikalar üzerinde çalışıyoruz. Bakanlığımızca açıklanan öncü verilerde mayısta ihracatımız geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,7 artışla bir önceki aya göre yüzde 19,4 artışla 24,8 milyar dolar oldu. Böylelikle tarihin en yüksek aylık ihracat rekoru kırıldı. Mayıs ayında mal ithalatımız ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,1 artarken bir önceki aya göre yüzde 4,8 azalarak 31,3 milyar dolar oldu. Böylece dış ticaret açığı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,1 ile sınırlı artarak nisan ayında yüzde 46,5 azalışla 6 milyar 470 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Mayıs ayında cari işlemler açığının nisandaki yükselişin ardından önemli ölçüde gerileyerek sıfıra yakın gerçekleşebileceği öngörülmektedir. Yaz aylarının başlamasıyla birlikte turizm gelirlerindeki artışın cari işlemler hesabına olumlu yansıyacağı ve hesabın fazla verme eğilimine gireceği tahmin edilmektedir."