Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) Başkanı Hakan Çevikoğlu, Türkiye'nin e-ticaret ekosisteminin 2024 yılında ulaştığı 3 trilyon TL'lik hacim ve 5,91 milyar adet işlem sayısı ile yalnızca sayısal bir büyüme değil, aynı zamanda dijitalleşme temelinde kalıcı bir ekonomik dönüşüm ortaya koyduğunu belirtti. Bu büyümenin bir önceki yıla göre yüzde 61,7'lik artışla gerçekleşmesi, sektörün artık geçici bir ivmeyle değil, sürdürülebilir ve derinleşen bir yapıyla geliştiğini gösteriyor. Özellikle perakende e-ticaret hacminin yüzde 63,7 artışla 1 trilyon 619 milyar TL'ye ulaşması, dijital alışverişin tüketici davranışlarındaki belirleyici rolünü pekiştiriyor.
E-Ticaretin Ekonomideki Yeri ve Büyüme Oranları
2019-2024 döneminde genel e-ticaret hacmindeki yıllık bileşik büyüme oranı yüzde 85,66, perakende e-ticarette ise yüzde 90,82 olarak gerçekleşti. Aynı dönemde sektör, dolar bazında yüzde 274 büyüyerek 89,5 milyar dolarlık hacme ulaştı. 2024 itibarıyla e-ticaretin Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içindeki payı yüzde 6,5, genel ticaret içindeki payı ise yüzde 19,1 seviyesine yükseldi. Bu veriler, e-ticaretin artık ekonominin merkezinde yer alan yapısal bir bileşen olduğunu gösteriyor.
2025'in İlk Yarısında E-Ticarette Yoğun Talep
2025'in ilk yarısı da bu güçlü temel üzerinde oldukça hareketli geçti. Ramazan, Anneler Günü, Babalar Günü ve Kurban Bayramı gibi dönemler, perakende e-ticarette yoğun talep artışına yol açtı. Giyim, elektronik, kişisel bakım ve ev yaşamı kategorileri öne çıkarken, mobil ticaretin yaygınlaşması, hızlı teslimat beklentileri ve kullanıcı deneyimine odaklanan dijital altyapılar çevrim içi alışverişi her kesim için daha cazip hale getiriyor. Henüz resmi veriler açıklanmadı ancak hesaplamalara göre yılın ilk 6 aylık döneminde e-ticaret hacmi 2 trilyon TL'yi aştı. Yılın ikinci yarısında ise büyümenin daha fazla olması bekleniyor ve 2025 sonunda Türkiye'nin e-ticaret hacminin yaklaşık 5 trilyon TL'ye ulaşması öngörülüyor.
Sektörel Dağılım ve Demografik Veriler
- 2024'te en yüksek hacim giyim, ayakkabı ve aksesuar kategorisinde oluştu.
- Bu sektörü havayolları, seyahat-taşımacılık ve elektronik sektörleri takip etti.
- Tüketici eğilimleri daha fazla sürdürülebilirlik, yerli üretim ve sağlıklı yaşam odaklı kategorilere yöneliyor.
- 20-44 yaş aralığı halen en aktif kullanıcı grubunu oluşturuyor.
- Kadınlar özellikle giyim, kozmetik ve ev yaşamı ürünlerinde daha yüksek harcama yaparken; erkek kullanıcılar elektronik, havayolları ve seyahat gibi sektörlerde öne çıkıyor.
- Harcamaların en yoğunlaştığı yaş grubu 30-34 olarak öne çıkıyor.
- Bölgesel dağılımda İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya lider konumda yer alıyor.
- Anadolu'nun farklı şehirlerinde e-ticaretin kapsayıcılığı her geçen yıl artıyor.
E-İhracatta Türkiye'nin Potansiyeli ve Hedefleri
Küresel e-ticaret ekosisteminde bugün her dört gönderiden biri e-ihracat kapsamında gerçekleşirken, Türkiye'de bu oran henüz 20 gönderide 1 seviyesinde. Bu çarpıcı fark, Türkiye'nin e-ihracat alanında sahip olduğu yüksek gelişim potansiyelini açıkça ortaya koyuyor. Son yıllarda atılan stratejik adımlar ve kamu otoritelerinin sağladığı destek mekanizmaları ile sektör paydaşlarının eşgüdüm içinde yürüttüğü çalışmalar önemli bir ivme yarattı.
- 2025 itibarıyla Türkiye'nin e-ihracat hacminin 8 milyar dolara ulaşması öngörülüyor.
- Sektördeki dinamizm, hızla artan yatırımlar ve gelişen dijital altyapı ile bu hedefin aşılması mümkün görünüyor.
- Büyümenin kalıcı ve kapsayıcı olması için kamu-özel sektör işbirliği ve desteklerin etkin kullanımı büyük önem taşıyor.
- 2028 itibarıyla e-ihracatın toplam ihracat içindeki payının yüzde 10'a çıkarılması vizyonu artık ulaşılabilir bir gerçeklik olarak görülüyor.
Türkiye'nin Dijital Ticaretteki Hedefleri
Amaç; Türk ürünlerinin kalitesini ve çeşitliliğini dünya çapında daha geniş kitlelerle buluşturmak ve Türkiye'yi e-ihracat alanında lider ülkelerden biri haline getirmektir. Türkiye'nin dijital ticarette kararlılıkla attığı her adım, küresel rekabette daha güçlü bir konuma ulaşmasını sağlayacaktır.