2025-2026 eğitim öğretim planlamaları çerçevesinde, bazı özel okulların uluslararası diploma ve sertifika programları kapsamında veya eğitim danışmanlığı firmaları ve sınav yapan kuruluşlarla işbirliği içinde sınav organizasyonu yapmak istedikleri, ancak bu sınavların nasıl gerçekleştirileceği konusunda tereddütler oluştuğu belirtildi.
5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nun Ek-2'nci maddesinde, "Okullar ile özel öğretim kursları hariç olmak üzere başka adlarla da olsa ilköğretim ve ortaöğretim örgün eğitim programlarının aynısı veya bir kısmını uygulayan ya da bu programlara yönelik deneme, seviye tespit sınavı gibi adlarla toplu sınav organizasyonları yapmak üzere faaliyet göstermek için yüz yüze veya uzaktan öğretim yöntemi ile özel öğretim kurumları veya yerler açılamaz, işletilemez, öğretim programları oluşturulamaz. Sivil toplum kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarının sürekli eğitim merkezleri gibi birimlerinde de bu faaliyetler yürütülemez. Belediyeler ise il milli eğitim müdürlükleri ile yapılan ve Bakanlıkça onaylanan ortak işbirliği protokolleri çerçevesinde, örgün eğitim programlarına destek mahiyetinde ücretsiz kurslar açabilir." hükmü yer alıyor.
Ayrıca, Milli Eğitim Bakanlığı Yazılı ve Uygulamalı Sınavlar Yönergesi'nin 5'inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde, "İlkokullarda; kısa süreli, hazırbulunuşluk, deneme ve tarama sınavları da dahil hiçbir ad altında sınav yapılamaz. Süreç odaklı değerlendirmeye yönelik hazırlanan ölçme araçlarında çoktan seçmeli sorular kullanılamaz." hükmü doğrultusunda, özel okulların ilkokul kademesi dışındaki kademeler için sadece kendi öğrencilerine ücretsiz ya da ücret tespiti ve ilanı yapılmış olması halinde ücretli ölçme ve değerlendirmeye yönelik sınavlar düzenlemesi mümkün.
Bakanlıkça yapılan değerlendirmelerde, özellikle yurtdışı kaynaklı kar amacı güden/gütmeyen çeşitli kurum/kuruluş/organizasyonlarca, çoğunlukla öğrencilerin yabancı dil bilgilerini ölçmek üzere, Bakanlık denetim ve gözetiminde bulunmayan dijital platformlar aracılığıyla veya sınav evrakının basılı olarak ilgili kurum/kuruluş/organizasyon tarafından okula ulaştırılmasıyla sınavların yapılmasının talep edildiği tespit edildi.
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği'nin 19'uncu maddesinin birinci fıkrasında, "Kurum binaları, kuruluşlarına esas olan eğitim ve öğretim hizmetleri dışında başka bir amaçla kullanılamaz. Ancak, eğitim ve öğretim faaliyetlerinin yapılmadığı zamanlarda ücretli veya ücretsiz, kısa süreli geçici ve Kanun kapsamına girmeyen eğitim içerikli kültürel faaliyetler kaymakamlıktan veya valilikten izin alınarak yapılabilir." hükmü ile Yönetmeliğin 26'ncı maddesinin üçüncü fıkrasında, "Valilikten çalışma izni alınmadan personel işe başlatılamaz." hükmü bulunuyor.
Bu hükümler ışığında, özellikle yurtdışı kaynaklı kar amacı güden/gütmeyen kurum/kuruluş/organizasyonlarca yapılması talep edilen sınavlar için okul binalarının kullanılamayacağı ve bu kurumlarda görevli kişilerin Valilikten çalışma izni düzenlenmeden okuldaki faaliyetlere katılamayacağı açıkça belirtiliyor.
Bununla birlikte, söz konusu sınav faaliyetleri kapsamında öğrencilerin kimlik bilgileri, öğrenim seviyeleri ve başarı durumları gibi verilerin bu kişilerle paylaşılmasının, 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'na aykırılık teşkil edeceği değerlendiriliyor.
Sonuç olarak, özel okulların yapmak istedikleri sınavların valiliklerce yukarıdaki hususlar göz önünde bulundurularak değerlendirilmesi ve mevzuata uygun olmayan durumların tespit edilmesi halinde 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında gerekli işlemlerin yürütülmesi gerekiyor.
İşte o yazı;
Ahmet KANDEMİR