İlk derece mahkemesi işlemi hukuka uygun bulmuş ve davayı reddetmiştir.
İstinaf: Fesih şartlarına uymuyor
Esaslar'ın Ek 6. maddesinde sözleşmeli personelin sözleşmesinin feshi koşullarının ayrıntılı bir biçimde maddeler halinde sayılmış olduğu, davacının işlediği fiilin, niteliği itibarıyla bu koşullardan hiçbirine girmediği, bu durumda, her ne kadar davacının işlediği fiil sabit ise de; bu fiilin karşılığının, 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (f) alt bendi uyarınca kademe ilerlemesinin durdurulması cezası olduğu, sözleşmeli statüde olması nedeniyle anılan disiplin cezası ile cezalandırılması mümkün olmayan davacının, 657 Devlet Memurları Kanunu'nun kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilemeyen memurlara uygulanacak diğer hükümleri gözönünde bulundurularak fiiline uygun bir disiplin cezası ile cezalandırılması gerekirdi.
Danıştay: Eylem yüz kızartıcı hareket kapsamındadır
Davacı hakkında 1 yıl 8 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği dikkate alındığında, davacının sözleşmesinin feshedilmesine sebep olan fiilinin, "referans norm" olarak dikkate alınabilecek olan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendinde sayılan ''Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak'' niteliğinde olduğu ve bu fiili sebebiyle tesis edilen sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
T.C.
DANIŞTAY
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No:2023/557
Karar No: 2025/1435
İSTEMİN KONUSU:
... Bölge İdare Mahkemesi... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:...
sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
. Adliyesinde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4/B maddesi kapsamında
sözleşmeli zabıt katibi olarak görev yapan davacının, sözleşmesinin feshedilmesine
ilişkin . Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlığının...
tarih ve ... sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:
... İdare Mahkemesinin... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; uyuşmazlıkta,
dava konusu işlemin dayanağı "gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek"
eylemi nedeniyle davacı hakkında resmi belgede sahtecilik suçundan kamu davası
açıldığı ve ... Asliye Ceza Mahkemesinin ... tarih E:... K:... sayılı kararıyla
davacı hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği; bu
durumda, gerek ... Asliye Ceza Mahkemesi kararı, gerekse disiplin soruşturma
fezlekesindeki tespitler, tanık ifadeleri ve dava dosyasına sunulan diğer tüm
bilgi ve belgeler birlikte değerlendirildiğinde; davacının "gerçeğe aykırı
rapor ve belge düzenlemek" fiilini işlediğinin sabit olduğu, söz konusu
eylemin kamu hizmetini yürüten memurun görev ve sorumluluklarıyla bağdaşmayacak
ve sözleşme feshini gerektirecek nitelikte olduğu, tesis edilen işlemin kamu
yararı ve menfaatleri gözetilerek tesis edildiği anlaşıldığından dava konusu
işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
... Bölge İdare Mahkemesi... İdari Dava Dairesince; uyuşmazlıkta, davacının
gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek fiilinden dolayı idarece önce disiplin
soruşturması başlatıldığı, bu soruşturma sonucunda disiplin amirince, 657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin
(f) alt bendi uyarınca kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla cezalandırılmasının
teklif edildiği; ancak, daha sonra idarece davacının sözleşmeli personel olması
ve sözleşmeli personele kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilemeyeceği
gerekçesiyle disiplin cezası verilmesinden sarfı nazar edilerek, davacının sözleşmesinin
feshi yoluna gidildiği, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın
Ek 6. maddesinde sözleşmeli personelin sözleşmesinin feshi koşullarının ayrıntılı
bir biçimde maddeler halinde sayılmış olduğu, davacının işlediği fiilin, niteliği
itibarıyla bu koşullardan hiçbirine girmediği, bu durumda, her ne kadar davacının
işlediği fiil sabit ise de; bu fiilin karşılığının, 657 sayılı Kanun'un 125.
maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (f) alt bendi uyarınca kademe ilerlemesinin
durdurulması cezası olduğu, sözleşmeli statüde olması nedeniyle anılan disiplin
cezası ile cezalandırılması mümkün olmayan davacının, 657 Devlet Memurları Kanunu'nun
kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilemeyen memurlara uygulanacak diğer
hükümleri gözönünde bulundurularak fiiline uygun bir disiplin cezası ile cezalandırılması
gerekirken, disiplin cezası verilmek yerine, Esaslar'ın Ek 6. maddesi kapsamına
girmeyen fiilinden dolayı sözleşmesinin feshi yoluna gidilmesinde hukuka, ölçülülük
ve hakkaniyet ilkelerine uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun
kabulüne, İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline
karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Dava konusu işlemin usule ve yasaya uygun olduğu, Bölge İdare Mahkemesi kararının
hukuka aykırı olduğu belirtilerek, temyize konu kararın bozulması gerektiği
ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek,
temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:
Temyiz isteminin kabulü ile temyize konu kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince; Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten
ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı, 10/01/2020 - 31/12/2020 tarih aralığını kapsayan sözleşme uyarınca,
davalı idarede sözleşmeli zabıt katibi olarak görev yapmaktadır.
12/04/2019 tarihinde göreve gelmeyen davacının, iş yerine sunmuş olduğu iki
adet raporda çelişkiler görülmesi üzerine, Trakya Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık
Uygulama Merkezine 15/04/2019 tarihinde çelişkilerin giderilmesi yönünde yazı
yazıldığı, anılan kurum tarafından verilen cevabi yazı ve eklerinde; ... tarih
ve ... sıra nolu çalışabilir kağıdını imzalayan ve kaşeleyen Araştırma Görevlisi
Dr. ...'nin yazılı beyanında; anılan raporun kendisi tarafından düzenlenmediği,
... isimli hastanın tarafından muayene edilmediği, tedavi uygulanmadığı, istirahat
raporu düzenlenmediği, söz konusu rapordaki yazının kendisine ait olmadığı ve
raporun kendisi tarafından kaşelenmediğinin bildirilmesi üzerine, gerçeğe aykırı
rapor ve belge düzenlemek fiili nedeniyle davacı hakkında disiplin soruşturması
başlatılmıştır. ... Asliye Ceza Mahkemesi Disiplin Amirliğinin ... tarih ve
... sayılı disiplin soruşturma fezlekesinde, Adalet Bakanlığı Disiplin Kuruluna
"davacının gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek eylemi nedeniyle 657
sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin
(f) alt bendi uyarınca kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılması
teklif edilmiş, Adalet Bakanlığınca davacının sözleşmeli personel olması nedeniyle
kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilemeyeceği ve eylemin sözleşmenin
feshini gerektirdiğinin bildirilmesi üzerine .. Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi
Adalet Komisyonunun, dava konusu ... tarih ... kararı ile davacının hizmet sözleşmesi
hükümleri gereğince mevzuat ve verilecek emirler çerçevesinde görevi ile ilgili
kendisine verilen tüm işleri yapmayı taahhüt etmesine karşın mevzuat hükümlerine
uymadığından bahisle sözleşmesinin feshedilmesine karar verilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrasında; "Sözleşmeli
personel: Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli
projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart
olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine
ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Bakanlar Kurulunca belirlenen
esas ve usuller çerçevesinde kurumun teklifi ve Devlet Personel Başkanlığının
görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca vizelenen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı
olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti
görevlileridir." hükmüne yer verilmiş, 125. maddesinin birinci fıkrasının
(E) bendinin (g) alt bendinde ise, ''Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik
ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak'' fiili, Devlet
memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır.
06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 1. maddesinde; bu Esaslar'ın
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrası hükmü uyarınca
kamu idare, kurum ve kuruluşlarında mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılan
ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileri hakkında uygulanacağı belirtilmiş;
"Sözleşmenin Feshi" başlıklı Ek 6. Maddesinde; sözleşmeli personelin
sözleşmesinin feshedilmesini gerektirecek nedenler, sayma yoluyla belirlenmiştir.
Anılan maddede, "Personelin;
a) İşe alınma açısından gerekli olan niteliklerden herhangi birini taşımadığının
sonradan anlaşılması,
b) İşe alınma açısından gerekli olan niteliklerden herhangi birini sonradan
kaybetmesi,
c) Sözleşme dönemi içerisinde mazeretsiz ve kesintisiz üç gün veya toplam on
gün süreyle görevine gelmemesi,
ç) (Danıştay Onikinci Dairesinin 10/12/2014 tarihli ve E:2011/6048, K:2014/8538
sayılı kararı ile iptal edilmiştir.)
d) Hizmetinin gerektirdiği pozisyona ihtiyaç kalmaması,
e) Bir proje kapsamında işe alınması durumunda istihdam edildiği projenin tamamının
veya proje bölümlerinin sözleşmede öngörülen süreden önce tamamlanması,
f) (Ek: 20/02/2017-2017/9949) Terör örgütleriyle eylem birliği içerisinde olması,
bu örgütlere yardım etmesi, kamu imkan ve kaynaklarını bu örgütleri desteklemeye
yönelik kullanması ya da kullandırması, bu örgütlerin propagandasını yapması,
hallerinden herhangi birinin gerçekleşmesi halinde, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca
sözleşmesi tek taraflı feshedilir." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrasında, sözleşmeli
personel çalıştırılmasına ilişkin usul ve esasların Cumhurbaşkanınca (değişiklikten
önce Bakanlar Kurulu) belirleneceği hükme bağlanmış olup, bu hüküm uyarınca
06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'da disiplin suç ve cezaları
hakkında herhangi bir düzenleme yapılmamış, sözleşme fesih sebepleri Ek 6. maddesinde
sınırlı olarak sayılmıştır. Davacıya atfedilen eylemler bu açıdan değerlendirildiğinde,
Ek 6. maddede sayılan sözleşme fesih sebepleri arasında sayılmadığı görülmektedir.
Bununla birlikte, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda yer alan disiplin hukukuna
ilişkin düzenlemelerin, aynı Kanun'un 4. Maddesinin (B) fıkrası kapsamında görev
yapan sözleşmeli personel hakkında referans norm olarak uygulanabileceği açıktır.
Nitekim dava konusu işlemin tesis tarihinden sonra yürürlüğe girmesi nedeniyle
uyuşmazlığa uygulanma imkanı olmasa da, 09/01/2023 tarih ve 7433 sayılı Kanun'la
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesine eklenen ek paragrafta; kademe
ilerlemesinin durdurulması ve üstü ceza verilmesini gerektiren fiil ve hallerde
disiplin kurulunun kararı alınarak sözleşmeli personelin görevine atamaya yetkili
amirin onayı ile son verileceği hükmü getirilmiştir.
Bu durumda, dava konusu uyuşmazlık bu yönüyle değerlendirildiğinde; isnat edilen
"gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek fiili" nedeniyle ... Asliye
Ceza Mahkemesinin ... tarih E. ... K. ... sayılı kararıyla, davacı hakkında
1 yıl 8 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri
bırakılmasına karar verildiği dikkate alındığında, davacının sözleşmesinin feshedilmesine
sebep olan fiilinin, "referans norm" olarak dikkate alınabilecek olan
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E)
bendinin (g) alt bendinde sayılan ''Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik
ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak'' niteliğinde
olduğu ve bu fiili sebebiyle tesis edilen sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin
dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, davanın reddi yolunda verilen karara karşı yapılan istinaf başvurusunun
kabulü, İdare Mahkemesi kararının kaldırılması ve dava konusu işlemin iptali
yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarenin temyiz isteminin
kabulüne,
2. Davanın reddi yolunda verilen karara karşı yapılan istinaf başvurusunun yukarıda
özetlenen gerekçeyle kabulü, İdare Mahkemesi kararının kaldırılması ve dava
konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari
Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari
Dava Dairesine gönderilmesine, kesin olarak 13/03/2025 tarihinde, oyçokluğuyla
karar verildi.
KARŞI OY :
Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararı, usul ve yasaya uygun olup, temyiz
dilekçesinde ileri sürülen iddialar, temyize konu kararın bozulmasını gerektirecek
nitelikte görülmediğinden; davalı idarenin temyiz isteminin reddi ile kararın
onanması gerektiği görüşüyle, karara katılmıyorum.