Türkiye'de sezaryen oranları hızla artarken tedbirler alınmaya başladı. DSÖ'nün yüzde 15 sınırına rağmen, 2024'te sezaryen oranı yüzde 61,2, primer (birinci) sezaryen oranı yüzde 32,2 oldu.
"Yenidoğan Çetesi"ni araştırmak ve bebek ölümlerinin önüne geçmek maksadıyla kurulan ve çalışmalarına tamamlayan Meclis Araştırma Komisyonuna göre artışın sebepleri; obezite, ileri yaş gebelikleri, diyabet, tekrarlayan sezaryenler, gebelik şekeri, hekimlerin risk algısındaki değişimi, doğum ve ağrı korkusu, uzun doğum süreci algısı, bebeği koruma isteği ve düşük sosyoekonomik düzey olarak sıralanıyor. Yapılan araştırmalara göre, son 20 yılda kadınların demografik özelliklerinde belirgin değişiklikler gözlendi. İlk gebelikte anne yaşının ileri olması, sezaryen oranlarındaki artışın en önemli sebeplerinden biri.
YÜZDE 59'U OBEZ
Türkiye'de 15-49 yaş arası kadınların yüzde 37'si normal, yüzde 59'u ise şişman veya obez sınıfında. Türkiye'de diyabet artışı hızla sürerken, diyabetik annelerin bebeklerinde iri doğum, fazla amniyon sıvısı, düşük şeker ve mineraller, kan bozuklukları, solunum sorunları ve kalp kası hastalığı gibi riskler ile ölü doğum ihtimali artıyor. Erken doğum riski de sezaryene yönelten nedenlerden biri. DSÖ'ye göre 2020'de 13,4 milyon bebek prematüre doğdu. Prematüre komplikasyonları 5 yaş altı ölümlerin başlıca sebebi olurken 2019'da yaklaşık 900 bin bebek bu yüzden hayatını kaybetti. Ülkelerde prematüre oranı yüzde 4-16 arasında değişirken, Türkiye'de bu oran yaklaşık yüzde 11.