TBMM, yeni Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) lehte hükümlerinden yararlanıp cezaevinden çıkan 12 bin kişiye son dakika sürprizi yapmaya hazırlanıyor. TBMM Adalet Komisyonu, 1 Nisan'da yürürlüğe girecek olan Ceza Muhakemesi Kanunu'nun (CMK) uygulama esaslarına açıklık getiren "yürürlük yasa tasarısı"na bir hüküm eklemeyi planlıyor. Bu durumda, cezaevinden tahliye edilen 12 bin kişinin durumu yeniden gözden geçirilecek ve bazı mahkumların cezaevine geri dönmesi gündeme gelecek. TBMM Adalet Komisyonu tarafından oluşturulan Alt Komisyon, önümüzdeki günlerde CMK ve Ceza İnfaz Kanunu (CİK) yürürlük tasarılarını gündemine alacak. Alt Komisyon'un AKP ve CHP'li üyeleri daha önce vardıkları bir karar gereği yürürlük yasa tasarılarına bir madde eklemeye hazırlanıyor. Bu maddeye göre, çıkan yasaların lehte hükümlerinden yararlanacak mahkumların durumlarını değerlendiren mahkeme, ya mevcut TCK ve CİK'i, ya da 1 Nisan'da yürürlüğe girecek olan yeni yasaları blok olarak uygulayacak. Hangi yasa lehte ise onun uygulanması gibi bir durum söz konusu olmayacak. Yeni TCK ve CİK hükümleri ortaklaşa değerlendirilecek. Eğer bunlar sanığın aleyhine olur yani infaz süresini uzatırsa mevcut TCK ve CİK hükümleri uygulanacak.
NASIL UYGULANACAK?
Yeni TCK ile birlikte gasp başta olmak üzere bir çok suçun cezası iniyor. Ancak
yeni CİK, cezaevinde kalma sürelerini arttırıyor. Mevcut sistemde 10 yıl hapis
cezası alan 4 - 4.5 yıl içeride kalırken, yeni CİK'e göre bu süre 6 - 6.5'e
yükseliyor. İki yasa birlikte değerlendirileceği için yeni TCK mahkumların lehine
görünse de infaz süreleri uzadığı için cezaevinde kalma süresi artabiliyor.
Bu nedenle halen cezaevinde bulunanlar için mevcut sistem lehte görünüyor. Örneğin
15 yıl hapis olan bir suçun cezası yeni TCK ile 10 yıla indi. Mahkum yeni TCK'dan
yararlanmak için mahkemeye başvurduğunda hakim bu isteği mevcut infaz sistemine
göre değil, yeni CİK'e göre değerlendirecek. 15 yıl ceza almasına karşın mevcut
sistemde 6 yıl yatması gereken bir kişinin, yeni TCK'ya göre cezası 5 yıl inse
de infaz süresindeki artış nedeniyle yaklaşık 6.5 yıl cezaevinde kalması gerekiyor.
Bu durum mahkumun lehine olmadığı için hakimlerin mevcudun korunması yönünde
karar vermesi bekleniyor. 1 Nisan'da yürürlüğe girecek olan TCK'nın lehte olan
bazı hükümleri bu süre beklenmeden hükümlü ve tutuklulara uygulandı. Bu kapsamda
12 bin kişi cezaevinden çıktı. Ancak bu uygulama yapılırken, yeni TCK'daki ceza
indirimleri, mevcut CİK'in infaz süreleri uygulandı. Şimdi TBMM'de yürürlük
yasalarına ekleyeceği madde nedeniyle serbest bırakılan 12 bin kişinin durumları
yeniden değerlendirilecek. Bu kişilere ya halen yürürlükte olan TCK ve CİK ya
da nisanda yürürlüğe girecek iki yeni yasa uygulanacak. Bu yapıldığında birçok
mahkum süresini doldurmadığı için cezaevine geri dönmek zorunda kalacak. Alt
Komisyon üyesi Orhan Eraslan, "Yeni TCK ceza sürelerini indiriyor görünse
de infazdaki artış nedeniyle mevcut durum mahkumların lehine. Meclis, değişikliği
yaptığında bırakılan bir çok kişinin kalan sürelerini tamamlamak için cezaevine
girmesi gerekiyor" dedi.
sabah