AB, geçtiğimiz haziranda uyum yasaları kapsamında hazırlanan Gıda Kanunu'nun eksikliklerinin giderilmeye çalışılması yerine yasanın yenilenmesi istedi. Son günlerde sahte rakı ile gündeme gelen gıda güvenliği konusunda bir eleştiri de Avrupa Birliği'nden (AB) geldi. AB Komisyonu, henüz yeni çıkarılan Gıda Kanunu'nun sil baştan yeniden hazırlanmasını istedi.
Geçtiğimiz haziran ayında yürürlüğe giren ve AB'ye uyum yasası olarak nitelendirilen Gıda Kanunu'nu AB Komisyonu "uyumlu" bulmadı. Komisyon, "Gıda Kanunu, AB mevzuatı ile tamamen uyumlu değil. Kanun maddelerinde değişiklik yapacağınıza, kanunu yeniden hazırlayın" diyerek mevzuatın baştan aşağı değiştirilmesini önerdi. AB, Gıda Kanunu'nunda ihraç edilen ancak aflatoksin gibi gerekçelerle geri dönen ürünlerin ülke içinde satılmasını engelleyen düzenlemeler olmadığını belirtiyor.
Gıdada tek muhatap olsun
AB Komisyonu, "Gıda Kontrol Mevzuatı"nı istişare etmek üzere Türkiye'den
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yetkilileri, AB Genel Sekreterliği, AB Türkiye
Daime Temsilciliği ve Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu temsilcilerini Brüksel'e
çağırdı. AB, 22 Şubat'ta başlayan ve 2 gün süren toplantılarda Gıda Kontrolü
Yasası, Veterinerlik Yasası ile Tarım ve Kırsal Kalkınma Bakanlığı'na dönüşecek
bakanlığın yeniden yapılandırılmasına ilişkin tasarılara yoğun eleştirilerde
bulundu. AB Komisyonu'ndan Jean Guegan, Susanne Ammendrup, Aart Brouw, Diidier
Carton, Jaques Fevrier, Marta, Garcia Fidalgo, John O'Rouke, Hielka Venema tarafından
Türk heyetine verilen tavsiyeler Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nca bir rapor
haline getirildi. Komisyon, Tarım ve Kırsal kalkınma Bakanlığı ile Mahalli İdareler
Kanun Tasarısı'nda Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü'nün 4 ayrı genel müdürlük
olarak bölünmesinin AB mevzuatının uygulanması aşamasında sıkıntılar yaratacağını
belirtti. AB'nin gıda güvenliği konusunda tek bir muhatap aradığı belirtilen
müzakerelerde, tek tek belediyeleri muhatap kabul edemeyeceklerini bildirildi.
Pizza'yı nasıl kontrol edilecek
Komisyon'un Türk temsilcilere "pizza" örneğini vererek, çok farklı
ve bileşik ürünlerden oluşan ürünlerin kontrolünün kim tarafından yapılacağında
belirsizlik bulunduğunu anlatarak, gıda perakendecileri, kasaplar, okul kantinlerinin
ve doğrudan üretim yerlerinin kontrolünden kimin sorumlu olduğunu sordukları
belirtildi. Referans'ın edindiği raporda AB şu tavsiyelerde bulundu:
- Gıda üreticileri sağlıklı ve güvenli gıda üretilmesi ve bunların uygun şartlarda pazara sürülmesinden birincil derecede sorumludur. Yasada üreticinin sorumluluğu ve uymaması durumunda karşılaşacağı cezai müeyyideler net bir şekilde ifade edilmemiş.
- Gıda Kanunu'nun ilgili maddesinde ihraç edilen ancak aflatoksin gibi gerekçelerle geri dönen ürünlerin ülke içinde kullanılabileceği anlamı çıkıyor.
- Kanunun bir başka maddesinde ise gıda nakil araçlarında gemiden bahsedilmiş ancak uçak unutulmuş.
- Kanunda kontrollerden bahsedilmiş ama kontrollerden sorumlu merci belirtilmemiş.
- Veterinerlik Kanunu'nun hedefi gıda güvenliğinin sağlanması değil, hayvan sağlığı ve refahı olmalı.
- Veterinerlik Kanunu'nda salgın hastalıkların kontrolü ile ilgili kriterler belirlenmemiş.