Sağlık Bakanlığı Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı bünyesinde Afetlerde Sağlık Hizmetleri Daire Başkanlığı kuruldu. Bakanlık, her ilde İl Sağlık Müdürlüğü'ne bağlı görev yapmak üzere Afetlerde Sağlık Hizmetleri Birimi kurulması talimatını verdi. Bakanlık ayrıca, 14 ilde Medikal Kurtarma Ekibi oluşturdu.
Sağlık Bakanlığı, Türkiye'de ve yurtdışında başta deprem olmak üzere olası afetlerde iyi eğitilmiş ve ihtiyaca uygun donatılmış ekipler aracılığıyla en kısa sürede enkaza yönelik medikal kurtarma hizmetlerinin sunulması, hızlı ve güvenli şekilde hasta-yaralı naklinin sağlanması, nakil sonrasında acil tedavi hizmetinin temini ve tüm bu işler için gerekli profesyonel yönetim organizasyonunun oluşturulması amacıyla, 2003 yılında Afetlerde Sağlık Organizasyonu Projesi'ni uygulamaya koydu. Bu kapsamda söz konusu çalışmaların kurumsal bir nitelik kazanması amacıyla, Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı bünyesinde Afetlerde Sağlık Hizmetleri Daire Başkanlığı kurularak çalışmalarına başlandı.
Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Necdet Ünüvar, 81 ile gönderdiği genelgede, İl Sağlık Müdürlükleri bünyesinde doğrudan Sağlık Müdürü'ne bağlı olarak görev yapmak üzere Afetlerde Sağlık Hizmetleri Birimi kurulması talimatını verdi. Ünüvar, söz konusu genelgede, uygulamaya konulan afetlerde sağlık hizmetleri çalışmalarının, Türkiye'de yaşanan afetlerin boyutlarının taşıdığı riskler ve sonrasında ihtiyaç duyulan her türlü sağlık hizmetinin aciliyeti ile koordinasyonu açısından merkez teşkilatında olduğu kadar iller bazında da kurumsallaştırılmasına ihtiyaç bulunduğunu kaydetti. Ünüvar, kurulacak Afetlerde Sağlık Hizmetleri Birimlerinde görev yapan personelle ilgili bilgilerin bakanlığa gönderilmesini istedi.
Afetlerde Sağlık Organizasyonu Projesi kapsamında ilk aşamada 11 bölge ili (Adana, Afyon, Ankara, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, İstanbul, İzmir, Samsun, Sakarya, Van) ile deprem riskinin yüksek olduğu Kocaeli, Yalova ve Düzce illerinde Ulusal Medikal Kurtarma Ekipleri kurularak eğitimleri gerçekleştirildi ve lojistikleri tamamlanma aşamasına getirildi. Ayrıca Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Sağlık Bakanlığı'nın talebi üzerine burada da Ulusal Medikal Kurtarma eğitimi verildi ve ekiplerin kurulmasına yardımcı olundu. Bununla birlikte bölge illerine bağlı diğer illerin tamamının konuyla ilgili şube müdürü ya da sağlık müdür yardımcıları da eğitimden geçirildi. 2005 yılı içerisinde ekiplerin kurulması çalışmaları ilk aşamada öncelikli illerden başlanarak tamamlanacak ve Türkiye geneline yaygınlaştırılacak.
AFETLERDE SAĞLIK HİZMETLERİ BİRİMİ GÖREVLERİ
Afetlerde Sağlık Hizmetleri Birimi'nin afetlerdeki görevleri ise şöyle:
"- Afetlerde Sağlık Hizmetleri Birimi doğrudan İl Sağlık Müdürüne bağlı
olarak görev yapacak.
- Birim, olağan üstü duruma dönüşebilecek olası risklerin belirlenmesi ve mümkün
olanların ortadan kaldırılmasına yönelik hafifletme, mevcut tüm risklere yönelik
hazırlık, olay sonrası dönemde iyileşme yönünde çalışmaların gerçekleştirilmesi
ve tüm bunlarla ilgili planlama, yönetim sisteminin geliştirilmesi, gerekli
eğitimlerin verilmesi, müdahale birimlerinin oluşturulması ve çalışmaların gerçekleştirilmesi
faaliyetlerini organize ve koordine eder.
- İl genelinde sağlık afet yönetim organizasyonunun oluşturulması ve organizasyon
sisteminin kurumsallaştırılarak kalıcılığının sağlanması, bu konuda gerek il,
gerekse ülke düzeyinde kurum ve kuruluşlar arası işbirliğinin ve koordinasyonun
sağlanması.
- Türkiye'de öncelikle sivil savunma birliği olan bölgelerden başlanmak üzere;
her ilde afetlerde profesyonel müdahalede bulunacak, özellikle gönüllü sağlık
personelinden oluşan medikal kurtarma ekiplerinin kurulması, yılık temel ve
sürekli eğitim programlarının oluşturulması ve gerçekleştirilmesi.
- Medikal ekipte yer alan personelin katılımı ve görevlendirilmesi ile ilgili
yazışma ve diğer prosedürlerin takip edilmesi.
- Medikal ekiplerin kişisel, tıbbi ve afetlere sağlık müdahalesi kapsamında
gerekli her türlü lojistiklerinin temini ve sürekliliğinin sağlanması.
- Medikal ekiplerin gerektiğinde başka il ve ülkelerde meydana gelebilecek afetlerde
kurtarma faaliyetlerine katılımlarının sağlanması.
- Afet noktalarından acil tedavi merkezlerine güvenli ve hızlı nakli sağlayacak
ihtiyaca uygun donanımda nakil araçlarının temini, bu konuda kurum ve kuruluşlar
arası işbirliği ve organizasyonun sağlanması.
- Afet sonrası gerekli acil tedavi hizmetlerini sağlayacak sağlık kuruluşlarının
olağanüstü durumlara uygun yapılanmalarının, organizasyonlarının, düzenlemelerinin
ve lojistiklerinin sağlanması, buralarda görev alacak personelin eğitilmesi.
- Gerektiğinde afete en yakın noktada ameliyat dahil ileri acil müdahalelerin
yapılabileceği seyyar acil tedavi ünitelerinin (yoğun bakım, hasta yatağı v.b.)
temini, kullanımı ve bunların kullanımı ile ilgili yerel ve bölgesel kapasite
oluşturulması.
- Afetlerde sağlık hizmetleriyle ilgili sağlıklı ve doğru veri toplamak, gelen
verileri derlemek, güvenilirliğini kontrol etmek, gerekli düzenlemelerin yapılmasını
sağlamak.
- Gerektiğinde afetlerde sağlık hizmetleri çalışmalarına katkıda bulunmak amacıyla
ilde bir danışma kurulu oluşturmak, toplanmasını ve toplantılarda alınan tavsiye
niteliğindeki kararların uygulanmasını sağlamak.
- Birimin yazışmalarını yürütmek, arşivlerini oluşturup, sürekliliğini sağlamak.
- Birim ve çalışmalarını tanıtmak için konuyla ilgili olarak çeşitli kurum ve
kuruluşlar tarafından düzenlenen toplantıları Bakanlığa bildirerek katılımcı
ve/veya konuşmacı olarak katılabilmek.
- Birimin çalışma raporlarını hazırlayarak üçer aylık dönemler halinde Bakanlığa
ve ilgili diğer birimlere göndermek."