2004 YILINDA HÜKÜMETLE MUTABAKATA VARILAN 50 MADDENİN UYGULANMAMASI ÜZERİNE,
SENDİKALAR 2005 TOPLU GÖRÜŞMELERİNE KATILMAMAYI DÜŞÜNÜYOR
Geçtiğimiz yıl Kamu İşveren Kurulu ile yetkili sendikalar arasında yapılan
toplu görüşmelerde mutabakata varılan 50 maddeden sadece ikisinin uygulanması,
hükümetle sendikalar arasındaki ipleri tamamen kopma noktasına getirdi. Memur
sendikaları 2005 yılı Eylül ayında başlaması planlanan toplu görüşmeleri "boykot"
hazırlığı yapıyor.
2004 yılı toplu görüşmeleri, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu
hükümlerine göre Kamu İşveren Kurulu ile yetkili sendikalar ve bu sendikaların
bağlı olduğu konfederasyonların katılımıyla 15-30 Eylül 2004 tarihleri arasında
yapıldı. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin'in başkanlık
ettiği toplu görüşmelere yetkili sendikalar Kamu-Sen, Memur-Sen ve KESK katıldı.
Zaman zaman tansiyonun yükseldiği ve gergin anların yaşandığı görüşmeler sonunda
Kamu İşveren Kurulu ile yetkili sendikalar 50 maddelik mutabakat metni üzerinde
anlaşma sağladı. Ancak aradan geçen yaklaşık bir yıllık süre içerisinde mutabakat
metnindeki maddelerin uygulanmaması hükümet ile sendikalar arasındaki tansiyonu
artırdı.
Kamu-Sen Toplu Görüşme Sekreteri Nazmi Güzel, yaklaşık 1 yıl içerisinde hükümetle
mutabakata varılan 50 maddeden sadece ikisinin uygulanmasını, "komik"
sözleriyle değerlendirdi. Taslaktaki diğer 48 maddenin Personel Kanun Taslağı'nda
bulunduğunun iddia edildiğini ifade eden Güzel, "Hükümetle masaya oturup,
konuşuyor ve bir anlaşmaya varıyoruz ama daha sonra, 'Ben bu mutabakata uymuyorum'
deniliyor. O halde artık oturup konuşmanın bir anlamı yok. Bu davranışıyla hükümet
toplu görüşme hükmünü tamamen ortadan kaldırmış oldu. Biz toplu görüşmeye katılıp
katılmaya noktasında organlarımızda karar vereceğiz" dedi. Hükümetin "Derebeyi"
mantığıyla hareket ettiğini öne süren Güzel, Haziran ayında Başbakanlık Müsteşarı
Ömer Dinçer başkanlığında yapılacak olan ve bakanlık müsteşarlarıyla yetkili
sendikaların katılacağı Yüksek İdari Kurulu Toplantısı'nda konuyu tekrar gündeme
getireceklerini kaydetti.
Güzel ayrıca, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından 5-8 Haziran 2005
tarihinde Cenevre'de yapılacak olan toplantıda da mutabakat metnini masaya taşıyacaklarını
vurgulayarak, "Her yıl düzenlenen toplantıya hükümet temsilcileri, işveren
sendikaları ile kamu çalışanları sendikalarının yöneticileri katılıyor. Toplantıda
delegasyon yetkisini Türk-İş kullanacak. Burada toplu görüşme mutabakatının
dile getirilmesi için çaba göstereceğiz. Zaten daha önce ILO'ya başvurarak Uzlaştırma
Kurulu kararlarının uygulanmasını talep etmiştik. Hükümet kamu çalışanlarına
verdiği sözü yerine getirmelidir" şeklinde konuştu.
Memur-Sen Genel Başkanı Ahmet Aksu ise toplu görüşme mutabakatının uygulanmamasının
Kamu İşveren Kurulu'nun meseleye verdiği ciddiyeti gösterdiğini belirterek,
"Kamu İşveren Kurulu bu konuda sınıfta kalmıştır. Bir yıl boyunca bir çok
konuda ortak çalışmalar yapıldı ve sonuçta bir mutabakat metni hazırlandı. Yüzdük
yüzdük kuyruğa geldik ama gerisi yok. Hükümetin yapması gereken Başbakanlık
Genelgesi ile verdiği sözleri yerine getirmektir" açıklamasında bulundu.
KESK Genel Başkanı İsmail Hakkı Tombul da, hükümetin geçen yıl gerçekleştirilen toplu görüşmelerde verdiği taahhütleri yerine getirmediğini ifade ederek, bu durumun 4688 Sendikalar Yasası ile toplu görüşme sürecinin ne kadar problemli olduğunu gösterdiğini kaydetti. Bu yıl toplu görüşmelere katılıp katılma noktasında kesin kararlarını henüz vermediklerini anlatan Tombul, şunları söyledi: "Haziran ayının sonu veya Temmuz ayı başında yetkili organlarımızı toplayıp karar vereceğiz. Katılım konusunda net bir ifade kullanmam mümkün değil. Ancak eğer katılırsak hükümetten toplu görüşmelerin toplu sözleşmeye dönüştürülmesini isteyeceğiz. Biz Anayasadan doğan hakkımızı kullanmak istiyoruz. Aralık ayında Başbakanlık Genelgesi çıkacaktı, çalışmalar bitti ama genelge halen daha yayınlandı. Bu durum hükümetin kamu emekçilerini verdiği değeri gösteriyor. Bu tutumu kabul etmemiz mümkün değil. Şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki, bu yıl toplu görüşme süreci eskisinden çok daha zor geçecek."
UYGULANMAYAN TOPLU GÖRÜŞME TUTANAĞININ TAM METNİ
1- Kendileri, eş ve çocukları doktor gözetiminde olanlar ile sakat ve fiziksel
engelli olanların sağlık kurulu raporuna göre durumlarına uygun yer ve kadrolara
atanması.
2- Görev mahalli dışında bir ortaöğretim kurumunu merkezi sınavla kazanan çocuğu
bulunan memurun, söz konusu yerde çocuğunun yatılı öğrenim görme imkanı yoksa
bu yerde memurun çalıştığı kuruma ait boş bulunan kadroya öncelikle atanmasının
sağlanması.
3- Memurun bir yüksek öğretim kurumunda örgün lisans eğitimi yapmak üzere merkezi
sınavı kazanması halinde, çalıştığı kuruma ait boş bulunan kadroya öncelikle
atanmasının sağlanması.
4- Aynı kurum içinde aynı koşulları ve hizmet niteliklerini taşıyan aynı unvandaki
kamu görevlilerinin karşılıklı olarak yer değiştirme taleplerinin yerine getirilmesi
konusunda kurumlara tanınan takdir yetkisinin kaldırılması.
5- Teftiş, denetim, soruşturma ve hizmetiçi eğitim ile isteğe bağlı olanlar
hariç, geçici görevlendirmelerin 1 yılda 2 ayı geçmemesi.
6- Üst düzey yöneticilerin üzerinde birden fazla yönetim kurulu üyeliği görevi
bulunmaması.
7- Bir görevin vekaleten yürütülmesi ihtiyacını doğuran sorunun, atama ve görevde
yükselme yönetmeliği çerçevesinde ele alınması.
8- Açıktan vekil olarak atanan imam hatiplerin asaleten atanmaları hususunun
Bakanlar Kurulu'na sunulması.
9- Görevinden çekilen ya da çekilmiş sayılanlar ile memnu hakların iadesi kararı
alanların dastereceğiz. Zaten daha önce urumlarına uygun kadrolara hizmet ihtiyacı
ve bütçe imkanları çerçevesinde öncelikle atanması hususunda genelge yayımlanması.
10- Kadro ve görev dışında bir işte çalıştırılma konusunda karşılaşılan sıkıntıların
Başbakanlık Genelgesi ile düzenlenmesi,
11- Kamuya ait acil yardım (ambulans) ve itfaiye vb. araçlarının, kasko sigortasına
tabi tutulması suretiyle, bu araçları kullanan kamu personelinin ortaya çıkan
hasarlardan dolayı tazminat ödemesinin önüne geçilmesi.
12- "Sicil" kavramının "Personel Değerlendirme Formu"na
dönüştürülmesi ve yıl sonunda personele bildirilmesi.
13- Olumsuz sicile itirazları değerlendirecek komisyon kurulması konusunda Avrupa
Birliği'ndeki uygulamalara bakılarak değerlendirme yapılması.
14- Disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin yeniden tanımlanması.
15- Disiplin cezası vermeye yetkili kurullarda memurun bağlı bulunduğu sendikanın
temsilcisinin bulunması konusunda Avrupa Birliği uygulamasına bakılarak değerlendirme
yapılması.
16- Disiplin cezalarında tanınan savunma süresinin ilgilinin isteği üzerine
7 gün uzatılabilmesi.
17- Uyarma ve kınama cezalarına da yargı yolunun açılması ve tüm disiplin cezalarına
itirazın disiplin kurullarına yapılması.
18- Disiplin cezalarının sicilden silinmesi için öngörülen 5 ve 10 yıllık sürelerin,
3 ve 6 yıla indirilmesi.
19- Görevden uzaklaştırma uygulamasındaki aksaklıkların Başbakanlık Genelgesi
ile giderilmesi.
20- Kurum İdari Kurullarınca verimlilikle ilgili araştırmaların yapılabilmesi.
21- Sendikalar tarafından düzenlenen eğitim çalışmalarında, kurumların eğitim
tesislerinden kamu kurumları için öngörülen tarife karşılığı yararlanılması.
22- Hizmet içi eğitim programlarında sendikal haklar ve insan hakları konusuna
yer verilmesi.
23- Resmi tatil ve bayram tatillerinde hizmetine ihtiyaç duyulanlar hariç, il
dışına çıkışta izin alınması uygulamasına son verilmesi.
24- Basına bilgi ve demeç verme yasağına ilişkin 657 sayılı Kanunun 15. maddesinin
uygulanmasında karşılaşılan sorunların giderilmesi için Genelge yayımlanması.
25- Kamu görevlilerinin grev, siyaset ve toplu eylem ve hareketlerde bulunma
yasaklarının Anayasa ve diğer kanunlarda yapılacak değişiklikler çerçevesinde
değerlendirilmesi.
26- 2911 sayılı Kanun çerçevesinde kamu görevlilerinin toplantı ve gösteri yürüyüşleri
yapma haklarının kullanılmasında gereken özenin gösterilmesi.
27- Göreve başlayış derece ve kademesindeki farklılıkların giderilmesi konusunda
yasal düzenleme yapılması.
28- Yıllık izin sürelerinde "işgünü" ve kademe esasına göre düzenleme
yapılması, en az bir yıl açıktan vekil olarak görev yapanlara izin verilmesi
konusunun değerlendirilmesi.
29- Memura eşinin doğum yapması durumunda verilen izin süresinin 5 güne çıkarılması,
1. derecedeki kayın hısımlarının ölümü halinde de 5 işgünü izin verilmesi.
30- Mevcut 10 günlük mazeret izni süresinin işgününe dönüştürülmesi.
31- Radyoaktif ışınlara maruz kalan personele verilen izin süresinin 45 güne
çıkarılması.
32- Memura, bakmakla yükümlü olduğu hastasına kendisinden başka bakacak kimseniastereceğiz.
Zaten daha önce n bulunmaması ve doktor raporuyla refakatçi tahsisinin belgelendirilmesi
kaydıyla 3 aya kadar aylıklı refakat izni verilmesi, gerektiğinde bu sürenin
bir katına kadar uzatılması.
33- Sendikal izinleri kullanmakta olan personelin mali ve sosyal hak ve yardımlarında
kesinti yapılmaması, (sendikal iznini kullanmakta olan personelin ek ders ücretine
ilişkin hususun Milli Eğitim Bakanlığı ile yapılacak değerlendirme sonucuna
göre çözümlenmesi).
34- Sendikaların genel kurul, başkanlar kurulu, denetim ve disiplin kurulu toplantılarına
kurul delege ve üyesi olarak katılanların idari izinli sayılması.
35- Nöbet ücreti ödenmesine ilişkin konularla sağlık hizmeti yürüten icapçılara
nöbet ücreti verilmesi konusunun Maliye Bakanlığı'nca ilgili bakanlıklarla değerlendirilmek
suretiyle iyileştirici yönde düzenlenmesi.
36- Din görevlilerinin, ebelerin, posta dağıtıcılarının vb. hafta sonu ve bayram
tatillerine ilişkin izin sıkıntılarının giderilmesi konusunda ilgili kuruluşlarla
işbirliği halinde teknik çalışmalar yapılması.
37- Hafta içi ve resmi tatillerde personele yaptırılacak fazla mesai sürelerine
bir üst sınır getirilmesi konusunda yasal düzenleme yapılması.
38- Kadın memurlara doğumdan önce 3 ay, doğumdan sonra 1 yıl içinde gece nöbeti
ve gece vardiyası görevi verilmemesi.
39- Çalışma hayatına ilişkin tasarı ve düzenleme çalışmalarında konfederasyonların
önerilerinin alınması.
40- Sendika ve konfederasyonların, kamu kurum ve kuruluşları bünyesinde oluşturulan
kamu görevlileri ile ilgili kurul, komisyon, şura, meclis toplantılarında temsilci
bulundurması.
41- Emekli Sandığı Yönetim Kuruluna yetkili kamu görevlileri sendikaları konfederasyonunu
temsilen bir üyenin atanmasını teminen yasal değişiklik yapılması.
42- Toplu sözleşme konusunun Anayasa değişikliği kapsamında değerlendirilmesi.
43- 4688 sayılı Kanunun 15. maddesi gereğince sendika üyesi olamayacak kamu
görevlilerinden hangilerinin sendika üyesi olabileceği konusunda çalışma yapılması.
44- Çalışma Bakanlığında daha önce yapılmış bulunan 4688 sayılı Kanunda değişiklik
çalışması da referans alınarak bu Kanunda öngörülen Yüksek İdari Kurul, Kamu
İşveren Kurulu, Uzlaştırma Kurulu ve Kurum İdari Kurullarına ilişkin olarak
detaylı bir çalışma yapılması.
45- Kamu görevlilerinin görevleri sırasında ve görevlerinden dolayı yargılanmaları
halinde kendilerine hukuki yardım yapılması konusunda ortaya çıkan ve Ceza Muhakemeleri
Usulü Kanununda öngörülen düzenleme ile karşılanamayan aksaklıkların giderilmesi.
46- Kamu kurumlarında sigara içme odalarının açılması.
47- Kamu kurumlarında mevcut kreşlerden yararlanmayan memurların çocuklarına
doğum tarihinden itibaren iki yıl süreyle çocuk yardımının bir kat fazlasıyla
ödenmesi hususunda Maliye Bakanlığı bünyesinde çalışma yapılması.
48- Posta dağıtıcılarının fiili hizmet sürelerine ilave konusunda çalışma yapılması.
49- Belediye çalışanlarının aylıklarını zamanında alabilmesi için bir genelge
yayınlanması ve gerekli diğer tedbirlerin alınması.
50- İş sağlığı ve güvenliği ile meslek hastalıkları açısından personel yasalarında
gereklastereceğiz. Zaten daha önce i değişikliklerin yapılması için sendika
ve konfederasyon temsilcilerinin de bulunduğu bir komisyonca çalışma yapılması.
Yukarıda mutabakata varılan hususlardan yasama organını ilgilendiren konularda
gerekli işlemleri önümüzdeki yasama dönemi içinde yerine getirilmesi, diğer
hususlarda ise ilgili kurumların görevlendirilmesi.