Hükümet, Anayasa Mahkemesi'nin Anayasa'ya aykırı bularak usul yönünden iptal
ettiği Belediye Kanunu'nu, yeniden hazırlayarak TBMM'ye gönderdi. Yeni belediyeler
yasa tasarısıyla belediyelerin kuruluşunu, organlarını, yönetimini, görev yetki
ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esaslarını yeniden düzenleniyor.
Yeni tasarıya göre, nüfusu 5 bin ve üzerinde olan yerleşim birimlerinde belediye
kurulabilecek.
İl ve ilçe merkezlerinde belediye kurulması zorunlu olacak; içme ve kullanma
suyu havzaları ile sit ve diğer koruma alanlarında ve meskun sahası, kurulu
bir belediyenin sınırlarına 5 kilometreden daha yakın olan yerleşim yerlerinde
belediye kurulması mümkün olmayacak.
Belediye sınırları, belediye meclisinin kararı ve kaymakamın görüşü üzerine
valinin onayı ile kesinleşebilecek. Kesinleşen sınırlar zorunlu olmadıkça 5
yıl süre ile değiştirilemeyecek. Sınır uyuşmazlıklarında il idaresi kanunu hükümleri
uygulanacak.
Belediye başkanlarına, nüfusa göre 60 bin ila 230 bin arasında gösterge rakamının
devlet memurları için belirlenen aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak
tutarda aylık brüt ücret ödenecek.
Nüfusu 2 binin altına düşen belediyeler, Danıştay'ın görüşü alınarak, İçişleri
Bakanlığı'nın önerisi üzerine müşterek kararname ile köye dönüştürülecek. Nüfusu
2 bin ila 5 bin arasındaki belediyelerin tüzel kişilikleri devam edecek.
Belediye başkanlığının herhangi bir nedenle boşalması halinde vali, belediye
meclisinin 10 gün içinde toplanmasını sağlayacak. Meclis, belediye başkanlığının
boşalması veya seçim dönemini aşacak şekilde kamu hizmetinden yasaklanma cezasının
verilmesi durumunda yeni bir başkan seçecek.
İl ve ilçe belediyeleri ile nüfusu 10 binin üzerindeki belediyelerde plan ve
bütçe ile imar komisyonları zorunlu olarak kurulacak.
Zabıta, belediye meclisi tarafından alınan ve belediye zabıtası tarafından
yerine getirilmesi gereken emir ve yasaklarla bunlara uymayanlar hakkında mevzuatta
öngörülen ceza ve diğer yaptırımları uygulayacak. Görevini yaparken zabıtaya
karşı gelenler, devlet zabıtasına karşı gelenler gibi cezalandırılacak.
Belediyelerin gelir kalemleri ise, kanunlarla gösterilen belediye vergi, resim,
harç ve katılma payları, genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılan pay, genel
ve özel bütçeli idarelerden yapılacak ödemeler, taşınır ve taşınmaz malların
kira, satış ve başka suretle değerlendirilmesinden elde edilecek gelirler, belediye
meclisi tarafından belirlenecek tarifelere göre tahsil edilecek hizmet karşılığı
ücretler, faiz ve ceza gelirleri, bağışlar, her türlü girişim, iştirak ve faaliyetler
karşılığı sağlanacak gelirler olarak yeniden tespit edildi.
Belediyeler, varlık ve yükümlülüklerinin ayrıntılı bir şekilde yer aldığı mali
tablolarını üçer aylık dönemler halinde İçişleri ve Maliye Bakanlıkları ile
Devlet Planlama Teşkilatı ve Hazine Müsteşarlıkları'na gönderecek.
Büyükşehir belediyeleri, büyükşehir belediyeleri sınırları içindeki ilçe ve
ilk kademe belediyeleri ve il belediyeleri ile nüfusu 50 binin üzerindeki belediyeler,
kentin gelişimine uygun olarak eskiyen kent kısımlarını yeniden inşa ve restore
etmek, konut alanları, sanayi ve ticaret alanları, teknoloji parkları ve sosyal
donatılar oluşturmak, deprem riskine karşı tedbirler almak veya kentin tarihi
ve kültürel dokusunu korumak amacıyla kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri uygulayabilecek.
Belediyenin stratejik planına uygun olarak hazırlanan bütçe, belediyenin mali
yıl ve izleyen iki yıl içindeki gelir ve gider tahminlerini gösteren gelirlerin
toplanmasına ve harcamaların yapılmasına izin veren belgeler olacak.
Ayrıntılı harcama programları ile finansman programları eklenecek olan bütçenin
yılı, devlet mali yılı ile aynı olacak ve bütçe dışı harcama yapılamayacak.
Kentsel dönüşüm ve gelişim projelerine konu olacak alanlar, meclis üye tam sayısının
salt çoğunluğunun kararı ile ilan edilecek.
Belediyeler, görev ve hizmetlerinin gerektirdiği giderleri karşılamak amacıyla
borçlanmaya gidebilecek ve tahvil ihraç edebilecek. Dış kaynak gerektiren projelerde,
Hazine Müsteşarlığı'nın görüşü alınacak.
Hazine alacakları hariç olmak üzere, belediyenin genel bütçeli kuruluşlardan, sosyal güvenlik kuruluşlarından, mahalli idarelerden ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarından olan özel hukuk ve kamu hukukuna tabi alacak ve borçları, takas ve mahsup edilecek. Bu amaçla kurum ve kuruluşlarının bütçelerine yeterli ve gerekli ödenek konulacak.