Özelleştirme uygulamalarında karşılaşılan sorunlar ve farklı yorumları gidermek
amacıyla düzenleme yapılıyor.
"Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesi ve Bazı Kanun ve KHK'lerde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı", TBMM Başkanlığı'na sunuldu.
Tasarının gerekçesinde, bazı kavramların farklı anlaşılması ve yorumlanması
nedeniyle oluşan kargaşanın giderilmesi, yoruma muhtaç veya uygulamada tereddüt
yaratan bazı hükümlerin açık ve net şekilde düzenlenmesi, terim ve kavram birliğinin
sağlanmasının amaçlandığı belirtildi.
Tasarıyla özelleştirmeyle ilgili ihale usulündeki bağlayıcı "iki teklif
şartı' kaldırılıyor. Değer tespit sonuçları, kuruluşun özelleştirilmesine ilişkin
ihale sonuçlarının onaylanmasını müteakip idare tarafından kamuoyuna duyurulacak.
Sermayesindeki kamu payı yüzde 15'in altında olan iştirak hisselerinin özelleştirilmesinde
birden
fazla teklif alınması şartı aranmayacak.
"Belirli istekler arasında kapalı teklif usulü", yeniden düzenlenerek,
diğer ihale usulleriyle sonuç alınamaması durumunda yeniden ihale edilmesinde
zorluklar olan ve özelleştirilmesi ihale usulüyle gerçekleştirilecek kuruluşların
özelleştirilmesine imkan sağlanıyor.
Çıkılan ihaleden sonuç alınmaması halinde, Kurul'un onayı alınmak kaydıyla
"belirli istekler arasında ihale usulü" ile ihale yapılabilecek. Bu
usulle yapılacak ihaleler için alınacak tekliflerde, teknoloji, yatırım, üretim
ve istihdam şartlarından hangisinin veya hangilerinin aranacağı ve diğer esaslar,
hazırlanacak ihale şartnamesinde belirtilecek.
İhale şartnamesi kapsamında istekli veya isteklilerden proje ve taahhütlerini
içeren teklifler alınacak. Tekliflerin alınmasından sonra istekli ya da isteklilerle
tek tek veya müştereken görüşme yapılmasına ihale komisyonu karar verecek. Yapılacak
görüşmeler sonunda ihale sonuçları karara bağlanmak üzere idarece Kurul'a sunulacak.
İŞ KAYBI TAZMİNATI
İş kaybı tazminatı, günlük net asgari ücretin iki katı olarak uygulanacak.
Özelleştirme kapsamına alınan kuruluşların (iştirakler hariç) özelleştirmeye
hazırlanması, özelleştirilmesi, küçültülmesi, faaliyetlerinin durdurulması,
kapatılması veya tasfiyesi nedeniyle bu kuruluşlarda ücretli olarak çalışanlardan
sözleşmeleri tazminata hak kazanacak şekilde sona ermiş olanlara, tazminatları
dışında ilave iş kaybı tazminatı ödenecek.
Bunların mesleklerini geliştirmelerine, yeni meslek edindirilmelerine ilişkin
eğitim giderleri ile yeni iş bulmalarına katkı sağlamak amacıyla yapılacak giderler,
Özelleştirme Fonu'ndan karşılanacak. Özürlü personele (3. dereceye kadar) ise
belirtilen tutarın 2 katı olarak iş kaybı tazminatı ödenecek.
Yasada, İş ve İşçi Bulma Kurumu'na yapılan atıflar, "Türkiye İş Kurumu'na"
olarak değiştiriliyor. İş kaybı tazminatı ödenmesi ve sağlanabilecek diğer hizmetlere
ilişkin işlemler, Türkiye İş Kurumu tarafından yürütülecek.
ÖZELLEŞTİRME FONU GELİRLERİ
Özelleştirme Fonu gelirlerinden iş kaybı tazminatı ödenmesi veya diğer hizmetlerden
kaynaklanacak giderlerin karşılanması amacıyla ayrılacak tutarlar, öncelikle
iş kaybı tazminatı ödenmesinde kullanılacak.
İş kaybı tazminatlarının ödenmesi ve diğer hizmetlerle ilgili giderlerin karşılanması
amacıyla yurtiçinden veya dışından sağlanacak özel tahsisli kaynaklar, Kurul
tarafından belirlenecek sermayesinin yarıdan fazlası kamuya ait bir bankada,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü adına açılacak "özelleştirmeye bağlı
iş kaybı tazminatı ve diğer hizmetler hesabı"na yatırılacak. Türkiye İş
Kurumu Genel Müdürlüğü, bu hesabın kullanılması ve değerlendirilmesiyle görevli
ve yetkili olacak.
NAKLE TABİ PERSONELİN DURUMU
Özelleştirme programına alınan kuruluşlarda hangi tarih itibarıyla görev yapan
personelin nakle tabi tutulacağı ve iş kanunlarına tabi olarak görev yapmakla
birlikte toplu iş sözleşme hükümlerinden yararlanmayan personelin kadro unvanları
belirtilmek suretiyle bunların nakline ilişkin esaslar yeniden düzenleniyor.
Kuruluşların özelleştirme programına alındıkları tarih itibarıyla boş kadro
ve pozisyonları ile bu kapsamdaki kadro ve pozisyonlardan daha sonra boşalacak
olanlar iptal edilecek.
Nakle tabi tutulan kapsam dışı personel ile sözleşmeli personelin kazanılmış
hak aylıklarının belirlenmesine ilişkin düzenlemeyi, atamayı yapan kuruluş gerçekleştirecek.
UÇUCU PERSONEL VE GEMİ ADAMI
Özelleştirme programındaki kuruluşlara memur, işçi ve sözleşmeli personel statüsünde
eleman alımı durdurulmuş olmasına karşılık uluslararası alanda faaliyet gösteren
kamu kuruluşlarının uluslararası kurallar gereği istihdam etmek zorunda olduğu
uçucu personel ve gemi adamı gibi personelin istihdamına olanak sağlanıyor.
Ayrıca, özelleştirme programında bulunan kuruluşlarda sözleşmeli personel statüsünden
memur statüsüne ve kapsam içi statüsünden kapsam dışı personel statüsüne geçiş
kaldırılıyor.
Nakle tabi personelin eski görev yerinden almış olduğu aylık ve diğer mali
haklar için borç çıkarılmayacak, kurumlar arasında herhangi bir hesaplaşma yapılmayacak.
Nakil hakkına sahip iş kanunlarına tabi olarak çalışan personelin hangi esaslarla
kıdem tazminatından yararlanacağı ve iş kanunlarına tabi olarak çalışan personelin
nakledilmesi halinde kıdem tazminatından yararlanmayacağı hususları da tasarıda
açıkça düzenleniyor.
BİLDİRİM TARİHİ ESAS ALINACAK-
Özelleştirme programına alınan kuruluşlardaki personelin fark tazminatına esas
eski kadro ve pozisyonlarına ilişkin yapılan ödemelerin tespitinde, personelin
nakledilmek üzere Devlet Personel Başkanlığı'na bildirildikleri tarih esas alınacak.
Bu düzenlemeye gerekçe olarak, idare mahkemelerince fark tazminatı ödemelerinde,
atama tarihinden ilişik kesme tarihinin anlaşılması gerektiği yönünde kararlar
verildiği gösterildi. Aynı şekilde, fark tazminatında da Devlet Personel Başkanlığı'na
bildirim tarihindeki net tutar esas olacak.
Personelin fark tazminatından yararlanacağı süre, Devlet Personel Başkanlığı'na
bildirim tarihini takip eden ay başından itibaren kademeli olarak 3 yıl süre
ile sınırlandırılıyor.
Özelleştirme uygulamalarından idarenin taraf olduğu dava ve takiplerde, idare
her türlü harçtan muaf olacak.
Özelleştirme uygulamalarına ilişkin idari davalar, ilk derece mahkemesi olarak
Danıştay'da görülecek. Ancak, görülmekte olan davalar görüldükleri mahkemelerce
sonuçlandırılacak.
BAĞIMSIZ BÖLÜMLER HALİNDE TESCİL EDİLECEK
Özelleştirme programına alınmış kuruluşlara ait veya bu kuruluşların müşterek
maliki bulunduğu gayrımenkullerden varsa diğer maliklerle de anlaşarak, Kat
Mülkiyeti Kanunu'ndaki şartlar aranmaksızın, idarenin talebi üzerine 20 gün
içinde tapu sicil müdürlüklerince tapuda kat mülkiyeti kütüğüne bağımsız bölümler
halinde tescil edilecek.
Bu işlemin yapılması sırasında kat mülkiyetine geçiş için kadastro müdürlüğünce
zemindeki fiili durumu tespit eden plan, vaziyet planı sayılacak ve yazılı fotoğrafın
kuruluş temsilcisince tasdik edilmesi yeterli görülecek ve başka belge aranmayacak.
Özelleşirime İdaresi Başkanlığı İstanbul temsilciliğine tahsis edilen kadrolar
iptal edilerek, idarenin merkez kadrolarına eklenecek.
İMAR PLANLARI
Özelleştirme programına alınmış kuruluşlara ait veya kuruluş lehine irtifak
(kullanım) hakkı alınmış arsa ve arazilere ilişkin, Kıyı Kanunu ve Turizm Teşvik
Kanunu kapsamında kalan yerler dahil olmak üzere, genel ve özel kanun hükümlerine
göre imar planlarını yapmaya ve onaylamaya yetkili olan kuruluşlardan (Bayındırlık
ve İskan Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Denizcilik Müsteşarlığı ve belediyeler)
görüş alınarak; her tür ve ölçekte imar planı, imar tadilatı ve mevzi imar planları
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nca hazırlanarak, Özelleştirme Yüksek Kurulu'nca
onaylanıp, yürürlüğe girecek.
İlgili kuruluşlar, bu arsa ve arazilerin imar fonksiyonlarını 5 yıl süreyle
değiştiremeyecek. İlgili kuruluşlar görüşlerini, 15 gün içinde bildirecek. Bu
planlara göre yapılacak yapılarda her türlü ruhsat ve diğer belge ile izinler,
ilgili kurum ve kuruluşlarca verilecek.
KRUVAZİYER VE YAT LİMANLARI
Kıyı Kanunu'nda değişikliğe gidilerek, özelleştirme programındaki kurum ve
kuruluşların arsa ve arazilerinde yapılacak kruvaziyer ve yat limanları ile
ilgili yapılaşma koşulları, Kıyı Kanunu'ndaki kısıtlamalardan bağımsız olarak
mevcut tesisler veya arazinin konumuna ve özelliğine göre yapılaşma koşulları,
imar planı kararlarıyla belirlenebilecek.
Özelleştirme kapsam ve programına alınan ve sahil şeridi belirlenen veya belirlenecek
olan alanlar ile kıyı ve dolgu alanlarında yapılacak yat ve kruvaziyer limanların
ihtiyacı olan yönetim, destek, bakım ve onarım birimleri, teknik ve sosyal altyapı
ve konaklama birimleri ile kullanım kararları ve yapılanma şartları, imar planı
ile belirlenecek.
TÜRK TELEKOM PERSONELİ
Türk Telekom hisselerinin devri sonucu kamu payının yüzde 50'nin altına düşmesi
durumunda; asli ve sürekli görevlerde çalışmakta olanlar ile kadrolu veya sözleşmeli
personel statüsünde çalışanlar ve kapsam dışı personel, kamu görevlerinden 180
gün aylıksız izinli sayılacak.
Bu personel, belirtilen süre içinde Türk Telekom'da çalışmaya devam edecek
ve hisse devrinden nakil için Devlet Personel Başkanlığı'na bildirildikleri
tarihe kadarki ücret ve özlük hakları, Türk Telekom tarafından karşılanacak.
Nakle tabi personelden Türk Telekom tarafından hizmetine ihtiyaç duyulmayanlar
tespit edildikleri tarihten, kendi isteğiyle nakil talep edenler ise talep tarihinden
itibaren en geç 30 gün içinde Türk Telekom tarafından Devlet Personel Başkanlığı'na
bildirilecek ve bunların ücretsiz izinleri bu tarihte sona erecek. Hizmetine
ihtiyaç duyulmayan personelin tespiti ve kendi isteğiyle nakil talebinde bulunma
süresi, hisse devir tarihinden itibaren 150 günü aşamayacak.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce iş kaybı tazminatı ile nakil hakkı
kazananlar, bu düzenlemedeki değişikliklerden etkilenmeyecek. Fark tazminatının
ödenmesinde ise düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren kademeli geçiş
getiriliyor.