Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) ile Türkiye Bilimsel ve Teknolojik
Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), tedavülden kalkan banknotların çevreyi kirletmeyecek
şekilde imha edilmesi konusunda çalışmalarını sürdürüyor.
Banknotların, asfalt ya da gübre olarak değerlendirilmesi planlanıyor.
AA muhabirinin, TCMB'den edindiği bilgiye göre, 1 Ocak 2005'te kullanıma geçen
YTL ile birlikte eski banknotların yüzde 90'ından fazlasının merkez bankasına
geri dönüşü gerçekleşti.
Aradan geçen süre içinde vatandaşlar YTL'ye alışırken, TCMB ve TÜBİTAK, toplanan
eski banknotların kırpıntılarının en ekonomik şekilde bertaraf edilmesi konusunda
çözüm alternatifleri üzerinde çalışmaya başladı.
TÜBİTAK, eski banknotların çevreyi kirletmeden imha edilmesi yolunda TCMB'ye,
kırpıntıların asfalta karıştırılarak ya da kompostlama yöntemiyle gübre yapımında
kullanılarak toprağın veriminin artırılmasında değerlendirilmesi yolunda projeler
sundu.
Öncelikle asfalta karıştırılması ile ilgili proje kapsamında İstanbul Asfalt
Fabrikaları Sanayi Ticaret A.Ş'nin Ar-Ge Merkez Laboratuvarı'nda deneysel çalışmalar
yapıldı.
Ar-Ge Şefi Mehmet Tahir Deniz, banknot kırpıntılarını asfaltta test ettiklerini
vurgulayarak, "Yüzde 0.2 oranında kullanılması durumunda bir zararı olmuyor.
Sonuçta kırpıntılar bertaraf edilmiş oluyor. Yüzde 0.2'nin üzerinde kullanıldıkça
asfaltın kalitesi bozuluyor. Bu yüzden yüzde 0.2 oranı en iyi düzey" dedi.
BANKNOT KIRPINTILARI ASFALTTA
Merkez Bankası tarafından, proje ve deneysel çalışmalarla ilgili kendilerine
rapor sunulan Konya Büyükşehir Belediyesi'nin Genel Sekreteri Şenol Aydın ise,
banknotların kırpıntılarının asfaltta değerlendirilmesi yolundaki çalışmalarının
sürdüğünü bildirdi.
Çevreyi kirletecek atıkların asfaltta kullanılarak değerlendirilmesini düşündüklerini
vurgulayan Şenol, "Konyalılar'ın, üzerinde yürüyecekleri asfalt sanki içine
karıştırılan parayla daha da değerlenecek" dedi.
TCMB yetkilileri, asfalta karıştırılmasının yanı sıra banknot kırpıntılarının
kompostlama yöntemiyle bazı maddelerle karıştırılarak gübre olarak değerlendirilmesinin,
karbon değeri yüksek olan banknotların bazı maddelerle karıştırılarak toprağın
verimini artırmada kullanılmasının planlandığını ifade etti.
Bunlardan başka, kırpıntıların yakıt olarak kullanılarak enerji elde edilmesinin
de düşünüldüğünü dile getiren yetkililer, "Bu yöntemlerin uygulanması şubeden
şubeye değişiklik gösterebilecek.
Önemli olan banknotların çevreye zarar vermeden imha edilebilmesi" diye
konuştu.