Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül'ün, gizli bir genelge
yayımlayarak Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı'ndaki tüm projelerin askıya
alınmasını istediği ileri sürüldü. Gül'ün yayımladığı öne sürülen 11.08.2005
tarihli 2 sayfalık genelgeyle, Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı'ndaki
çalışmalar durdurulsun durdurulmasın tartışmalarına yeni bir boyut getirdi.
Genelgenin Başbakanlığa 'gereğinin yapılması' istemi; Genelkurmay Başkanlığı,
İçişleri Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Çevre ve Orman Bakanlığı'na
ise 'bilgilendirilmek' amacıyla gönderildiği iddia edildi.
Aylık yayımlanan Kırmızı Çizgi Dergisi'nin haberine göre, Dışişleri Bakanı
ve Başbakan Yardımcısı Gül, konuyla ilgili Başbakanlığa gönderdiği gizli genelgede,
"ilgili ülkelerin" Dışişleri Bakanlığı nezdinde yaptıkları müteaddit
girişimler nedeniyle Gelibolu Milli Parkı Anafartalar Sahil Yolu yapım faaliyetleri
konusunda ayrıntılı bilgi toplanması için çalışma başlatıldığını bildirerek
şöyle dedi:
"Bakanlığım teknik konularda uzman olmamakla beraber derlenen ve özenle
değerlendirilen bilgi ve kanıtlar, Gelibolu Yarımadası Milli Pakı'nda Türkiye'nin
koruması gereken çok değerli doğal ve tarihi mirasın ciddi biçimde zarar görmesine
yol açan ve bundan böyle de yakın geçmişteki yaklaşım sürdürüldüğü takdirde
açmaya devam edebilecek uygulamalar bulunduğu güçlü izlenimini doğurmuştur.
Bu uygulamalar, yine yakın geçmişte görüldüğü üzere ayrıca, Türkiye anma törenlerine
en üst düzeyde devlet yöneticileriyle katılmakla kalmayıp, törenlere çok sayıda
vatandaşını gönderen ülkeler arasında ciddi uluslararası sorunlara da yol açabilecek
nitelikte görülmektedir. Bilindiği üzere Türkiye ve bu ülkeler, Lozan Antlaşması'nda
da açık ve ayrıntılı biçimde ifade edildiği şekilde, Gelibolu Milli Parkı'nı
korumak ve bu amaçla yakın işbirliği yapmak yükümlülüğünü üstlenmişlerdir. Yine
bu çerçevede Lozan Antlaşması ile ilgili ülkelere, sınırlı da olsa bazı haklar
ve yetkiler verilmiş. Gelibolu Yarımadası'nın bazı bölümleri, Anzak Koyu da
bunlardan biri, Lozan Antlaşması ile koruma amaçlı olarak özel statü altına
alınmıştır."
Dışişleri Bakanı Gül'ün, yayımladığı iddia edilen genelgede böylece Türk Devleti'nin
Lozan Antlaşması'nın hükümlerini çiğnediği anlamı oluşacağını savunarak, "Halen
yarımadada Milli Park içinde sürdürülmekte olan her türlü proje uygulama çalışmasının
vakit geçirilmeksizin tümüyle askıya alınmasının, henüz ihalesi yapılmamış ve
uygulanmasına başlanmamış diğer projelerin de ihalelerinin durdurulması ve uygulanmalarına
başlanmamasının, Lozan Antlaşması çerçevesindeki yükümlülüklerimizin önümüzdeki
dönemde bu antlaşmaya taraf olan ülkelerle aramızda ciddi sorunlara yol açmasının
engellenmesi ve Gelibolu Yarımadası Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı'nın
uygulanmasının gecikmesinin önlenmesi amacıyla, durdurulan ve henüz başlanmamış
bütün projelerin ilgili bakanlık ve kurumlardan oluşacak bir kurul tarafından
ivedilikle gözden geçirilmesinin gerekli olduğu düşünülmektedir" ifadelerine
yer verdiği öne sürüldü.