Hükümeti elinde bulunduran Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), anayasadaki bütçe ile ilgili maddeleri değiştirmeye hazırlanıyor. Hazırlanan yasa teklifi ile bütçe gider ödenekleri, TBMM Genel Kurulu görüşmeleri sırasında da üzerinde herhangi bir görüşme yapılmadan artırılabilecek. Halen bütçenin genel kuruldaki görüşmeleri sırasında gider ödeneğini artırıcı teklif verilemiyor. Ödenek artışları Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmeleri sırasında yapılıyor.
AKP, aralarında yükseköğretim kurumlarıyla ilgili düzenlemenin de yer aldığı
Anayasa'daki bütçe ile ilgili maddeleri değiştirmek için teklif hazırlığında.
Buna göre bütçe giderleri, genel kurulda üzerinde görüşme yapılmadan oylanacak.
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), anayasadaki bütçe ile ilgili maddeleri değiştirmeye
hazırlanıyor. Hazırlanan yasa teklifi ile bütçe gider ödenekleri, TBMM Genel
Kurulu görüşmeleri sırasında da üzerinde herhangi bir görüşme yapılmadan artırılabilecek.
Halen bütçenin genel kuruldaki görüşmeleri sırasında gider ödeneğini artırıcı
teklif verilemiyor. Ödenek artışları Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmeleri sırasında
yapılıyor.
Üzerinde görüşme yapılmadan oylanacak
AKP, Anayasa'nın 5 maddesinde değişiklik yapılması amacıyla bir teklif hazırladı.
Teklif, Anayasa'nın "yükseköğretim kurumları"nı düzenleyen 130, Sayıştay'ı
düzenleyen 160, "bütçenin hazırlanması ve uygulanması" başlıklı 161,
"bütçenin görüşülmesi" başlıklı 162 ve "bütçelerde değişiklik
yapılabilme esasları" başlıklı 163. maddesinde değişiklik içeriyor. Teklifle
bütçenin görüşülmesini düzenleyen 162. maddede yer alan "genel ve katma
bütçe tasarıları" ifadesi çıkarılıyor. Maddede "TBMM üyeleri bütçe
kanunu tasarılarının TBMM Genel Kurulu'nda görüşülmesi sırasında gider artırıcı
ve gelir azaltıcı önerilerde bulunamazlar" hükmü, "TBMM üyeleri, Genel
Kurul'da idare bütçeleri hakkında düşüncelerini her bütçenin tümü üzerindeki
görüşmeler sırasında açıklarlar. İdare bütçelerinin gelir ve gider toplamları
ile bunlara ilişkin değişiklik önergeleri, üzerinde ayrıca görüşme yapılmaksızın
okunur ve oylanır" şeklinde değiştiriliyor.
Diğer değişikliklerin içeriği
Teklife göre, Anayasanın bütçelerde değişiklik yapabilme esaslarını düzenleyen
163. maddesinde de "genel ve katma bütçelerle" ifadesi yerine, "merkezi
yönetim bütçe kanunu" ifadesi kullanılıyor. "Yükseköğretim Kurumları"nı
düzenleyen 130. maddede geçen "genel ve katma bütçeler" yerine "merkezi
yönetim bütçesi" ibaresi; "Sayıştay" başlıklı 160. maddede "genel
ve katma bütçeli dairelerin" ibaresi, "kanunla belirlenen genel yönetim
kapsamındaki kamu idarelerinin" şeklinde değiştiriliyor. Anayasanın, "Bütçenin
Hazırlanması ve Uygulanması" başlıklı 161. maddesinin birinci fıkrasında
"Devletin ve kamu iktisadi teşebbüsleri dışındaki kamu tüzel kişilerinin
harcamaları, yıllık bütçelerle yapılır" ibaresi yerine, "Devletin
ve kamu iktisadi teşebbüsleri dışındaki kamu tüzel kişilerinin harcamaları ile
bütçelerinin hazırlanması, uygulanması ve kontrolü kanunla düzenlenir"
şeklinde değiştiriliyor.
Niye değiştiriliyor?
Teklifin gerekçesinde parlamentoya sunulacak bütçe kapsamına genel bütçenin
yanı sıra özel bütçeli idareler ile düzenleyici ve denetleyici kurumların dahil
edildiği belirtildi. Bu kapsamda katma bütçelerin de idarelerin gelir ve yönetim
yapıları dikkate alınmak suretiyle genel bütçeli idareler ve özel bütçeli idarelere
dahil edildikleri anlatıldı. Böylece, genel bütçeli idarelerin, özel bütçeli
idareler ile düzenleyici ve denetleyici kurumların toplamından oluşan Merkezi
Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı hazırlanarak TBMM'ye sunulacağı bildirilen gerekçede,
Anayasa'nın konuyla ilgili hükümlerinde gerekli uyumun sağlanması amacıyla değişiklik
yapılmasının öngörüldüğü kaydedildi. Taslağa son şeklinin verilmesinin ardından
TBMM Başkanlığı'na sunulacağı bildirildi. Bir anayasa değişiklik teklifinin
yasalaşabilmesi için Meclis Genel Kurulu'nda iki kez görüşülmesi ve üçte iki
çoğunluk yani 376 oyu sağlaması gerekiyor.
referans