Mortgage sistemi uygulamaya girmeden konut fiyatlarında yaşanan artışın suni
olduğu belirten uzmanlar konut sahibi olmak isteyenlerin acele etmemesini istedi.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) İktisadi ve İdari ve Bilimler Fakültesi
İşletme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Çıkrıkçı, Mortgage sistemi uygulamaya
girmeden konut fiyatlarında yaşanan artışın suni olduğunu belirterek, sistem
devreye girdikten sonra konut kredi faizlerinin binde 7-8 seviyelerine düşeceğini
söyledi.
Prof. Dr. Mustafa Çıkrıkçı, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, büyük bir konut
açığının bulunduğu Türkiye'de konut finansmanı için kurulmuş özel bankaların
olmadığını belirterek, Mortgage sisteminin bunu sağlamaya yönelik bir adım olduğunu
söyledi. Eski Emlak ve Kredi Bankası'nın kuruluş amacının konut talebinde bulunacakların
finansman ihtiyacını karşılamak olduğunu kaydeden Prof. Çıkrıkçı, çeşitli nedenlerle
bankanın bu görevi yerine getiremediğini, bunda ülkenin o dönem yaşadığı siyasi
ve ekonomik istikrarsızlıkların da büyük rolü olduğunu belirtti.
Türkiye'de son yıllarda siyasi ve ekonomik istikrarın sağlandığını ve bütün
kesimlerin uzun vadeli planlar yapabildiklerinin altını çizen Prof. Dr. Çıkrıkçı,
önemli bir dış şok yaşanmadıkça bu istikrarın devam edeceğini dile getirdi.
Büyük bir konut açığı olan Türkiye'de ev sahibi olmayı düşünen milyonlarca insan
bulunduğunu ifade eden Prof. Dr. Çıkrıkçı, buna imkan sağlayan Mortgage sisteminin
emlak piyasasını hareketlendirdiğine ve konut fiyatlarının son dönemlerde tepe
seviyelerine ulaştığına dikkat çekti.
Konut fiyatlarındaki aşırı yükselmeyi maliyetlerin artmaması ve konut talebinde
bulunanların gelirinin yükselmemesi sebebiyle suni olarak nitelendiren KTÜ İşletme
Bölümü Muhasebe ve Finansman Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Çıkrıkçı, "Konut
fiyatlarında yaşanan aşırı artışlar başlıca iki temel sebepten kaynaklanıyor.
Bunların ilki Türkiye'nin 3 Ekim'de AB ile müzakerelere başlaması, bir diğeri
de oluşan konut talebini yöneten gayrimenkul spekülatörlerinin fiyatları suni
olarak artırmasıdır. Ancak konut fiyatları şu anda tepe noktasına ulaşmış durumda.
Daha gideceği yer yoktur. Arz ve talep dengesine bağlı olarak artan fiyatlar
yine aynı dengeye bağlı olarak Mortgage sisteminin uygulamaya girmesiyle düşüşe
geçip, normal seyrine dönecektir. Çünkü piyasalar sonradan geleceği önceden
satın almıştır" dedi.
Mortgage sisteminin 2006 yılında uygulamaya gireceğini ancak bankaların sistem
uygulamaya girmeden konut kredisi faiz oranlarını yüzde 1-2'lere kadar düşürdüğünü
kaydeden Prof. Dr. Çıkrıkçı, fahiş diye tanımladığı bu oranlar konusunda konut
talebinde bulunacakları acele etmemeleri konusunda uyardı. Çok düşük gözüken
kredi oranlarının psikolojik bir beklenti oluşturduğunu söyleyen Prof. Dr. Çıkrıkçı,
"İnsanlarda finansman kaynağının çok ucuz olduğu, bu fırsatın bir daha
gelmeyeceği, aynı kredi oranlarının bir daha yakalanamayacağı şeklinde psikolojik
bir beklenti oluştu. Aynı şey geçmişte otomobilde de yaşanmıştı. O gün 40 milyara
satılan otomobillerin fiyatı bugün 25 milyarlara düştü. Mortgage sisteminin
devreye girmesiyle konut fiyatları da orta vadede düşecektir. Çünkü konut arzı
artacak, talep doyacak ve otomobilde olduğu gibi fiyatlar düşecektir. O zaman
da bankaların verdiği ve çok ucuz gibi gözüken yüzde 1-2 gibi kredi faiz hadleri,
binde 7-8'ler seviyesine inecektir.Konut talebinde bulunacaklar Mortgage sisteminin
uygulamaya girmesini ve fiyatların normal seviyesine inmeye başlayacağı yılbaşından
sonrasını beklesinler" diye konuştu.